Portal for the greek language

Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Νέα Υπηρεσία Μεταγραφής Ελληνικών Χαρακτήρων σε Λατινικούς από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

  Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) ανακοινώνει με χαρά την έναρξη λειτουργίας μιας νέας ψηφιακής υπηρεσίας μεταγραφής ελληνικών χαρακτήρων σε λατινικούς.
  Η μεταγραφή ελληνικών ονομάτων και φράσεων σε λατινικούς χαρακτήρες αποτελεί κρίσιμη διαδικασία για τη βιβλιογραφική διαχείριση, την αναζήτηση πληροφοριών, αλλά και τη διασφάλιση της διεθνούς διαλειτουργικότητας των μεταδεδομένων.

  Μέσω της νέας διαδικτυακής εφαρμογής, καταλογογράφοι, ερευνητές, ακαδημαϊκοί και κάθε ενδιαφερόμενος μπορούν εύκολα και γρήγορα να μεταγραμματίσουν ονόματα και φράσεις από τα Νέα ή Αρχαία Ελληνικά σε λατινικούς χαρακτήρες, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα: ISO 843:1997 και ALA-LC Romanization Table for Greek.
  Η υπηρεσία παρέχεται εντελώς δωρεάν και είναι προσβάσιμη μέσω της ιστοσελίδας transliteration.nlg.gr.

  Με αυτή την πρωτοβουλία, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος ενισχύει τη διάδοση και τη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας, παρέχοντας ένα πολύτιμο εργαλείο που διευκολύνει την πρόσβαση και την ανταλλαγή βιβλιογραφικών και πολιτιστικών δεδομένων σε διεθνές επίπεδο.

  21 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Μεσαιωνική Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Διάλεξη του κ. Δ. Δημητρόπουλου με θέμα: ''Επίσημα κείμενα, επιτηδευμένος λόγος, ακατέργαστη γραφή. Μια λυσιτελής αντίφαση στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης'' Παν/μιο Κύπρου (26/3/2025)

  Το Τµήµα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών σάς προσκαλεί στην τέταρτη επιστηµονική συνάντηση του Colloquium του Μεταπτυχιακού Προγράµµατος Νεοελληνικών Σπουδών για το εαρινό εξάµηνο 2024/2005.

  Η διάλεξη είναι ανοικτή στο κοινό με ομιλητή τον κ. Δ. Δημητρόπουλο και θέμα: ''Επίσημα κείμενα, επιτηδευμένος λόγος, ακατέργαστη γραφή. Μια λυσιτελής αντίφαση στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης'', και θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 26 Μαρτίου 2025, ώρα 18.30, στην Πανεπιστηµιούπολη, Βιβλιοθήκη Πανεπιστηµίου Κύπρου, Αµφιθέατρο ''Φίλιππος Τσιµπόγλου''.

  21 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Γλωσσολογία :: Ανακοινώσεις

  Τηλεδιάλεξη με θέμα: ''Διερευνώντας ζητήματα οικογενειακής γλωσσικής πολιτικής'', Ανοικτό Παν/μιο Κύπρου (4/4/2025)

  Η δεύτερη τηλεδιάλεξη του 6ου Κύκλου της Σειράς Τηλεδιαλέξεων ''Γλώσσα, Λογοτεχνία, Γραμματισμοί'', τον οποίο διοργανώνει το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα ''Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία'' του Ανοικτού Παν/μίου Κύπρου (ΑΠΚΥ), θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή, 4 Απριλίου 2025 στις 19:00 μ.μ.

  Φιλοξενούμενη ομιλήτρια θα είναι η Δρ Χριστίνα Μαλικούδη (Επίκ. Καθ. στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΔΠΘ) και το θέμα της διάλεξης είναι: ''Διερευνώντας ζητήματα οικογενειακής γλωσσικής πολιτικής''.

  Η τηλεδιάλεξη θα μεταδοθεί διαδικτυακά μέσω των εργαλείων τηλεκπαίδευσης του ΑΠΚΥ στον σύνδεσμο: https://tinyurl.com/w83nj23j

  Εγγραφή στις τηλεδιαλέξεις για λήψη πιστοποιητικού συμμετοχής μέσω του συνδέσμου:
  https://forms.office.com/e/zdXkeDbBmF

  21 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Γλωσσολογία :: Ανακοινώσεις

  Colloquium Ειδίκευσης Γλωσσολογίας ΔΠΘ (2/4/2025)

  Στο πλαίσιο του Colloquium Ειδίκευσης Γλωσσολογίας, Τμ. Ελληνικής Φιλολογίας ΔΠΘ, θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή διάλεξη από την κα Kristina Hanson (Lund University) με τίτλο:
  ''Word definition skills: explaining variability. The complex interaction between factors within and around the child'', την Τετάρτη 2 Απριλίου 2025 και ώρα 18.30.

  21 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Δράση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης με τίτλο: ''Τα παιδιά γράφουν ποίηση'', στο Πολύεδρο στην Πάτρα (22/3/2025)

  Στο πλαίσιο της Εβδομάδας Ποίησης, το Πολύεδρο στην Πάτρα, διοργανώνει εκπαιδευτική δράση για παιδιά, με τίτλο: ''Τα παιδιά γράφουν ποίηση'', η οποία θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 22 Μαρτίου 2025 και ώρα 10:30 με 12:30.

  Η ποιήτρια και χορογράφος Μάρω Γαλάνη θα εμψυχώνει και θα καθοδηγεί μαζί με τις εκπαιδευμένες στη Δημιουργική Γραφή φοιτήτριες, Ζωή Ζουμά, Χριστίνα Λευθεριώτη, Χριστίνα Μαγιάκη και Νάντια Χατζοπούλου, από το ΤΕΠΕΚΕ του Πανεπιστημίου Πατρών.

  20 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Διαδικτυακή διάλεξη της κ. Β. Πανούση με τίτλο: ''Το τρόπαιο του Αινεία: Τελετουργία, Τραύμα και Συλλογική Μνήμη'', Παν/μιο Κρήτης (4/4/2025)

  Στο πλαίσιο του ερευνητικού σεμιναρίου του Τομέα Κλασικών Σπουδών, Τμ. Φιλολογίας Παν/μίου Κρήτης, θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή διάλεξη με ομιλήτρια την κα Βασιλική Πανούση
  (William & Mary University) και τίτλο: ''Το τρόπαιο του Αινεία: Τελετουργία, Τραύμα και Συλλογική Μνήμη'', την Παρασκευή 4 Απριλίου 2025, 12:00-14:00.

  Το σεμινάριο είναι ανοικτό σε όλες και όλους, αλλά απαιτείται προεγγραφή.

  20 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Διάλεξη του Καθ. Tim Rood με τίτλο: ''The Greek Palimpsest: Alfred Zimmern at the British School at Athens, 1909–10'', Ακαδημία Αθηνών (4/4/2025)

  Το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής και Λατινικής Γραμματείας της Ακαδημίας Αθηνών και η Βρετανική Σχολή Αθηνών σας προσκαλούν στην διάλεξη του Καθηγητή ελληνικής φιλολογίας του Παν/μίου της Οξφόρδης, Tim Rood με τίτλο: ''The Greek Palimpsest: Alfred Zimmern at the British School at Athens, 1909–10''.

  Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 4 Απριλίου 2025, στις 12.00-14.00, στην Ανατολική Αίθουσα της Ακαδημίας Αθηνών, και θα μεταδοθεί και διαδικτυακά.

  20 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Μεσαιωνική Ελληνική :: Αρχαία Ελληνική :: Λεξικά και Λεξικογραφία :: Γλωσσολογία :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Δραστηριότητες του ΚΕΓ :: Ανακοινώσεις

  Λεξιλογείον: μιλώντας για λέξεις...

  

  Διαβάστε τη δημοσίευση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη στήλη "Λεξιλογείον" της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής

  Αναδημοσίευση από το φύλλο της 16ης Μαρτίου 2025

  Δημοσκοπήσεις
  Η λέξη «δήμος» είναι από παλιά ινδοευρωπαϊκή ρίζα που σήμαινε «κοπάδι» και η πιο συναρπαστική φράση που την περιέχει είναι το ομηρικό «δήμος ονείρων» (καμιά σχέση με τη «Συνοικία το όνειρο») που ανήκει στην τοπογραφία του Κάτω Κόσμου. Οι αρχαίοι δεν συνδύασαν ποτέ αυτή τη λέξη με το ρήμα «σκοπώ» (= παρατηρώ, εξετάζω, σταθμίζω), αλλά, όπως σε τόσες άλλες περιπτώσεις, μας έβγαλαν ασπροπρόσωπους όταν εμείς χρειαστήκαμε τον συνδυασμό.
  Δημοσκοπήσεις
  Περισσότερες από εκατόν είκοσι λέξεις που έχουν για βάση ή για πρώτο συνθετικό το «δήμος» είναι καταγραμμένες στα λεξικά της ελληνικής γλώσσας, οι πιο πολλές σε κατάσταση βαθιάς ταρίχευσης, αν και κάποιες (όπως το αριστοφανικό «δημοπίθηκος» = απατεώνας ή το «δημόλευστος» = αυτός που λιθοβολείται από τον λαό) θα ήταν ίσως πολύ χρήσιμες και σήμερα. Πάντως, η «δημοσκόπηση» εμφανίζεται κατά τα μέσα του προηγούμενου αιώνα, όταν πιάνουν επίσημα δουλειά οι «δημοσκόποι», δηλαδή το σινάφι που έχει για πάτρωνά του άγιο τον Γεώργιο Γκάλοπ, ο οποίος έκανε την πρώτη επαγγελματική δημοσκόπηση το 1932 σε κάποιες τοπικές αμερικανικές εκλογές όπου ήταν υποψήφια η πεθερά του. Απλώς, στη συνέχεια έκανε εν δήμω αυτό που είχε αρχίσει εν οίκω.
  Φαίνεται ότι η πρώτη δημοσκοπική μέθοδος, προ Γκάλοπ, ήταν πολύ απλή, αν λάβουμε υπόψη ότι η αγγλική λέξη για τη δραστηριότητα που μας απασχολεί εδώ είναι το «poll», που αρχικά σήμαινε «κεφάλι». Ως γνωστόν, από το «μετράμε κεφάλια» τότε μέχρι τις μετρήσεις της σήμερον άλλαξαν πολλά – υπάρχει υψηλή τεχνολογία πίσω από το «δημοσκοπήσατε, πυρ!».
  Υπάρχει όμως και ένα ζήτημα. Οι περισσότερες λέξεις που λήγουν σε -σκόπος (επίθημα λέγεται αυτό στην αργκό των γραμματικών) παραπέμπουν σε διαγνωστικά τερτίπια, σε θεοτικές μαγγανείες ή σε φαυλότητες. Γνωστή, και πάντα επίκαιρη, η αντιπαθής τάξη των «κερδοσκόπων», παντός καιρού οι «καιροσκόποι», αμφιλεγόμενοι οι «ραβδοσκόποι» ενώ οι «οιωνοσκόποι» (να μην τους συγχέουμε με τη σύγχρονη φυλή των birdwatchers) έχουν καταθέσει προ πολλού τα μπλοκάκια τους. Η αλήθεια είναι ότι ένα επίθημα δεν συνιστά επαρκή λόγο για να δυσπιστούμε απέναντι στους δημοσκόπους, πλην το ζήτημα εδώ δεν είναι το -σκόπος αλλά, σε κάποιες περιπτώσεις, ο σκοπός.
  ______________________________________________
  Σε συνεργασία με την εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας δημοσιεύει δύο λέξεις την εβδομάδα στην στήλη «Λεξιλογείον», στο ένθετο των Νέων Εποχών του «Βήματος» (και στην ηλεκτρονική έκδοση). Οι σχετικές καταχωρίσεις θα αναδημοσιεύονται στα διαδικτυακά μέσα του ΚΕΓ και σε ειδική ενότητα της ιστοσελίδας του ΚΕΓ.
  Σχολιάζονται λέξεις που είτε παρουσιάζουν ενδιαφέρον από ιστορική άποψη (ετυμολογία, ταξίδι της λέξης μέσα στον χρόνο) είτε «πριμοδοτούνται» από τη σύγχρονη γλωσσική (και όχι μόνο) επικαιρότητα, μεταξύ άλλων. Ο σχολιασμός ̶ σύντομος, μακριά από κάθε διάθεση γλωσσικής διδασκαλίας ̶ θα κινητοποιεί, πιστεύουμε ευχάριστα, την ανάδυση ρητών και υπόρρητων σημασιών, διασυνδέοντας ακόμη και γνωστές σημασίες με σύγχρονα νοήματα.
  Δείτε όλες τις δημοσιεύσεις

  20 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Μεσαιωνική Ελληνική :: Αρχαία Ελληνική :: Γλωσσολογία :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Ανακοινώσεις

  Διαδικτυακή συνάντηση "Χαρτογραφήσεις" της Δ.ΕΛ.ΕΞΩ.: Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στην Αυστραλία (21/3/25)

  Στο πλαίσιο του προγράμματος "Χαρτογραφήσεις" της διεθνούς ομάδας ειδικού επιστημονικού ενδιαφέροντος Δ.ΕΛ.ΕΞΩ (Διδασκαλία της Ελληνικής στο Εξωτερικό), θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή συνάντηση, την Παρασκευή 21 Μαρτίου 2025 και ώρα 14:00–16:00 (ώρα Ελλάδας), με θέμα: Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στην Αυστραλία.
  Εισηγητές: Πατρίτσια Κορομβόκης (Macquarie University, Sydney), Σταυρούλα Νικολούδη (La
  Trobe University, Melbourne) και Γιώργος Φραζής (Charles Darwin University.

  Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί μέσω Zoom

  Η επόμενη συνάντηση των «Χαρτογραφήσεων» θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 30 Μαΐου 2025 και ώρα Ελλάδας 14:00 με 16:00, με δύο τοποθετήσεις από τον κ. Βόικαν Στόιτσιτς για την Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη Σερβία και την κ. Βάλλη Λύτρα (Goldsmiths Πανεπιστήμιο του Λονδίνου) για την Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Ελβετία.

  Στόχος των Χαρτογραφήσεων είναι η αποτύπωση της διδασκαλίας της Ελληνικής σε διαφορετικά συγκείμενα στο εξωτερικό.

  20 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Εκδήλωση - αφιέρωμα με τίτλο: ''Ποίηση και θέατρο: μια συνομιλία'', στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (26/3/2025)

  Στο πλαίσιο παγκόσμιων ημερών ποίησης και θεάτρου, 21 και 27 Μαρτίου, αντίστοιχα, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη διοργανώνει εκδήλωση – αφιέρωμα με τίτλο: ''Ποίηση και θέατρο: μια συνομιλία, την Τετάρτη 26 Μαρτίου 2025 και ώρα 19.00, στην Ιστορική Βιβλιοθήκη, 2ας Μεραρχίας 36 & Ακτής Μουτσοπούλου στον Πειραιά.

  Από τις γυναίκες ποιήτριες της Αναγέννησης στη σύγχρονη ποιητική και θεατρική δημιουργία. Ένα οδοιπορικό στην τέχνη της ποίησης και του θεάτρου από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας, με φόντο την Ευρώπη και την Ανατολή, την Αρχαία Ελλάδα, το δημοτικό τραγούδι και την Κρητική λογοτεχνία, ως τη σύγχρονη δημιουργία και τη θεατρική σκηνή. Μια εκδήλωση-αφιέρωμα στην ποίηση, το θέατρο, την ποίηση του θεάτρου.

  Χαιρετισμοί:

  - Καλή Κυπαρίσση, Διευθύντρια Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
  - Μαριάννα Κάλμπαρη, Σκηνοθέτις, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν
  - Νίκος Διαμαντής, Σκηνοθέτης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά

  Είσοδος ελεύθερη

  19 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0