Ενότητες
- Νέα Ελληνική (1043)
- Μεσαιωνική Ελληνική (554)
- Αρχαία Ελληνική (1104)
- Λεξικά και Λεξικογραφία (181)
- » Γλωσσολογία (913)
- Νεοελληνική Λογοτεχνία (3788)
- Διδασκαλία της Ελληνικής (899)
- Πιστοποίηση Ελληνομάθειας (170)
Κατηγορίες
- Νέα για την Πύλη (90)
- Δραστηριότητες του ΚΕΓ (465)
- Ανακοινώσεις (8133)
- Συνέδρια & Ημερίδες (2191)
- Επιστημονικές Δημοσιεύσεις (41)
- Ερευνητικά Προγράμματα (50)
- Ηλεκτρονικές & Έντυπες Εκδόσεις (1146)
- Τύπος (814)
- Απόψεις (39)
Ημερολόγιο
| < | Jun 2025 | > | ||||
| S | M | T | W | T | F | S |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
| 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
| 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 |
| 29 | 30 | |||||
| π.χ. (2006, 2006-10, 2006-10-11) | ||||||
Ενημερωτικό Δελτίο
Κανάλι RSS
- Ενσωματώστε το κανάλι Rss (RSS Feed) της Πύλης στην εφαρμογή Rss (RSS Reader) που χρησιμοποιείτε.
Γλωσσολογία
| 913 items total [1 - 10] |
-
Νέα Ελληνική :: Μεσαιωνική Ελληνική :: Αρχαία Ελληνική :: Λεξικά και Λεξικογραφία :: Γλωσσολογία :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Νέα για την Πύλη :: Δραστηριότητες του ΚΕΓ :: Ανακοινώσεις :: Συνέδρια & Ημερίδες :: Επιστημονικές Δημοσιεύσεις :: Ερευνητικά Προγράμματα :: Ηλεκτρονικές & Έντυπες Εκδόσεις :: Τύπος :: Απόψεις
Λεξιλογείον: μιλώντας για λέξεις...
Διαβάστε τη δημοσίευση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη στήλη "Λεξιλογείον" της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής
Αναδημοσίευση από το φύλλο της 8ης Ιουνίου 2025
ταυτότητες (παλιές, καινούριες και υπερκαινοφανείς) Το μεταλλείο της αρχαίας ελληνικής παραμένει ανοιχτό και ενεργό, τα μεταλλεύματά του είναι εύχρηστα στην αρχική τους μορφή αλλά και αρκετά ευέλικτα για να αναλάβουν καθήκοντα νέας σήμανσης. ταυτότητες (παλιές, καινούριες και υπερκαινοφανείς) Η μόνη σημασία της λέξης «ταυτότης» στην αρχαιότητα ήταν αυτή που αναγνωρίζουμε σήμερα στη φράση «ταυτότητα απόψεων», και στην «ταυτότητα» των γονέων αποδίδει ο Αριστοτέλης τη σχέση αγάπης ανάμεσα σε αδέλφια. Με άλλα λόγια η σημερινή έννοια της ταυτοποίησης είναι συνυφασμένη με τα δελτία ταυτότητας και τα διαβατήρια, τα οποία, όσο ξέρουμε, δεν χρειάστηκαν οι πάλαι ποτέ Αθηναίοι που ανηφόριζαν από το κράτος της Αθήνας σ’ εκείνο των Θηβών. Όμως και αυτοί που εξέδωσαν τα πρώτα σχετικά δελτία δεν είχαν προβλέψει ότι η ταυτότητα θα γινόταν κάποτε casus belli στο πλαίσιο της λεγόμενης πολιτικής ταυτοτήτων ούτε είχαν φανταστεί την τροπική αναβλάστηση ταυτοτικών προσήμων καθώς οι κοινωνίες ανακινούσαν φυλετικά ζητήματα, ιχνηλατούσαν τη μεθοριακή γραμμή ανάμεσα σε βιολογικό και κοινωνικό φύλο, άνοιγαν διάπλατα τον ορίζοντα του σεξουαλικού προσανατολισμού ή ανέβαζαν τα κλικ ενσυναίσθησης απέναντι σε ομάδες αποκλεισμένων και αναξιοπαθούντων. Και πολύ περισσότερο δεν είχαν φανταστεί ότι κάποια ελλόγιμη Αμερικανίδα θα προλόγιζε ένα βιβλίο της με την ταυτοτική πολυσήμανση «μαύρη, μητέρα, λεσβία». Και δεν ξέρει κανείς αν πρόκειται για απλή και ανυστερόβουλη αυτοσύσταση ή για εντολή ρύθμισης του αναγνωστικού βλέμματος στο ταυτοτικό mode. Το ντοκουμέντο που εκδίδει το αστυνομικό τμήμα δεν αναγράφει τίποτε από όλα αυτά, αλλά η πολιτική και ο πόλεμος ταυτοτήτων διεξάγεται ακριβώς με τέτοια συνθήματα και ιαχές – που σημαίνει ότι όσο και αν η ψηφιακή τεχνολογία εκσυγχρονίσει τα δελτία ταυτότητας, η κρίσιμη ταυτοποίησή μας μπορεί να παίζεται αλλού. ______________________________________________ Σε συνεργασία με την εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας δημοσιεύει δύο λέξεις την εβδομάδα στην στήλη «Λεξιλογείον», στο ένθετο των Νέων Εποχών του «Βήματος» (και στην ηλεκτρονική έκδοση). Οι σχετικές καταχωρίσεις θα αναδημοσιεύονται στα διαδικτυακά μέσα του ΚΕΓ και σε ειδική ενότητα της ιστοσελίδας του ΚΕΓ. Σχολιάζονται λέξεις που είτε παρουσιάζουν ενδιαφέρον από ιστορική άποψη (ετυμολογία, ταξίδι της λέξης μέσα στον χρόνο) είτε «πριμοδοτούνται» από τη σύγχρονη γλωσσική (και όχι μόνο) επικαιρότητα, μεταξύ άλλων. Ο σχολιασμός ̶ σύντομος, μακριά από κάθε διάθεση γλωσσικής διδασκαλίας ̶ θα κινητοποιεί, πιστεύουμε ευχάριστα, την ανάδυση ρητών και υπόρρητων σημασιών, διασυνδέοντας ακόμη και γνωστές σημασίες με σύγχρονα νοήματα. Δείτε όλες τις δημοσιεύσεις -
Βράβευση αριστευσάντων στην 1η Μαθητική Ολυμπιάδα Γλωσσολογίας, ΕΚΠΑ (16/6/2025)
Τη Δευτέρα 16 Ιουνίου 2025 και ώρα 18:00, θα πραγματοποιηθεί, στην αίθουσα 209 της Φιλοσοφικής Σχολής, η τελετή βράβευσης των μαθητών/τριών που διακρίθηκαν στην 1η Πανελλήνια Μαθητική Ολυμπιάδα Γλωσσολογίας. Ανάμεσά τους και οι τέσσερις πρώτοι/ες νικητές/τριες που θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στη Διεθνή Ολυμπιάδα Γλωσσολογίας στην Ταϊβάν, 21-26 Ιουλίου 2025.
Η 1η Πανελλήνια Μαθητική Ολυμπιάδα Γλωσσολογίας διοργανώθηκε από το Τμήμα Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με την ευγενική χορηγία της Εταιρείας Αξιοποιήσεως και Διαχειρίσεως της Περιουσίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και έχει λάβει πιστοποίηση από τον φορέα International Linguistics Olympiad. Οι συμμετέχοντες/ουσες κλήθηκαν να αναλύσουν γλωσσικά δεδομένα σε μορφή γρίφων εξασκώντας την αναλυτική και συνθετική τους σκέψη.
Η τελετή βράβευσης τελεί υπό την αιγίδα της Κοσμητείας της Φιλοσοφικής Σχολής και πραγματοποιείται με την ευγενική χορηγία της Εταιρείας Αξιοποιήσεως και Διαχειρίσεως της Περιουσίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
-
Νέα Ελληνική :: Γλωσσολογία :: Ανακοινώσεις :: Ηλεκτρονικές & Έντυπες Εκδόσεις
Νέα ηλεκτρονική έκδοση από το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του Α.Π.Θ. (ελεύθερη πρόσβαση): Ι. Ε. Στεφανής. Γλωσσάριο Γιάννη Κλεάνθη Ζερβού
Ο Καλύμνιος φιλόλογος Γιάννης Κλεάνθη Ζερβὸς (1884–1959) άφησε αξιόλογο λογοτεχνικό έργο, κυρίως στη δημοτική, εμπνευσμένο από την ελληνοχριστιανική παράδοση, με εμφανείς επιδράσεις από τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, τον Διονύσιο Σολωμό και ξένους συγγραφείς, ιδίως Γερμανούς.
-
Δια ζώσης σεμινάριο Τομέα Γλωσσολογίας με θέμα: ''The flexibility of the bilingual phonological system'', ΕΚΠΑ (4/6/2025)
Την Τετάρτη 4 Ιουνίου 2025, στις 12:00 στο Εργαστήριο Φωνητικής και Υπολογιστικής Γλωσσολογίας (αίθουσα 622) θα πραγματοποιηθεί δια ζώσης σεμινάριο έτος με θέμα: "The flexibility of the bilingual phonological system".
Τη διάλεξη θα παρουσιάσει o προσκεκλημένος ομιλητής Mark Antoniou (The MARCS Institute for Brain, Behaviour and Development, Western Sydney University).
-
Διαδικτυακή και δια ζώσης διάλεξη του κ. Joseph Lo Bianco με τίτλο: ''L’italiano fuori d’Italia: Australia'', ΕΚΠΑ (30/5/2025)
Στο πλαίσιο του Seminario permanente di dialettologia italogrece 2025, που διοργανώνουν
το Εργαστήριο Γλώσσας, Μετάφρασης και Μελέτης των σχέσεων μεταξύ ιταλικής και ελληνικής γλώσσας (LabItEl), ΤΙΓΦ, ΕΚΠΑ και το Dipartimento di Studi Umanistici, Πανεπιστήμιο Federico II της Nάπολης, θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή διάλεξη με ομιλητή τον κ. Joseph Lo Bianco
(Παν/μιο Μελβούρνης) και τίτλο: ''L’italiano fuori d’Italia: Australia''.Η διάλεξη θα γίνει την Παρασκευή 30 Μαΐου 2025 και ώρες 13.00-14.00, στην Αίθουσα 209
της Φιλοσοφικής Σχολής ΕΚΠΑ και μέσω webex. -
Νέα Ελληνική :: Γλωσσολογία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Ανακοινώσεις :: Συνέδρια & Ημερίδες
Διεθνές Συνέδριο για την ελληνική ως δεύτερη/ξένη γλώσσα και πολυγλωσσία από το Ινστιτούτο Ελληνογλωσσίας (5-6/6/25)
Το Ινστιτούτο Ελληνογλωσσίας (ΙΝΕΛ) διοργανώνει Διεθνές συνέδριο για την ελληνική ως δεύτερη / ξένη γλώσσα και πολυγλωσσία. Το Συνέδριο θα γίνει στις 5-6 Ιουνίου 2025, στο
Ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental (Λεωφ. Συγγρού 89-93, Αθήνα).
To Διεθνές Συνέδριο διοργανώνεται από τo ΙΝΕΛ σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου (Τμήμα Νεοελληνικών Σπουδών).Η εγγραφή για τη διά ζώσης συμμετοχή στο συνέδριο είναι δωρεάν.
Μπορείτε να εγγραφείτε εδώ
Με την εγγραφή σας, θα λάβετε QRcode για την είσοδo στο χώρο του συνεδρίου.Στους συμμετέχοντες/Στις συμμετέχουσες θα δοθεί βεβαίωση παρακολούθησης.
-
Νέα Ελληνική :: Γλωσσολογία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Δραστηριότητες του ΚΕΓ :: Ανακοινώσεις
Διαδικτυακή συνάντηση του προγράμματος Χαρτογραφήσεις της Δ.ΕΛ.ΕΞΩ. για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Ελβετία και τη Σερβία (30/5/25)
Στο πλαίσιο του προγράμματος "Χαρτογραφήσεις" της διεθνούς ομάδας ειδικού επιστημονικού ενδιαφέροντος Δ.ΕΛ.ΕΞΩ (Διδασκαλία της Ελληνικής στο Εξωτερικό), θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή συνάντηση, την Παρασκευή 30 Μαΐου 2025 και ώρα 14:00–16:00 (ώρα Ελλάδας), με δύο τοποθετήσεις από τον κ. Βόικαν Στόιτσιτς για την Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη Σερβία και την κ. Βάλλη Λύτρα (Goldsmiths Πανεπιστήμιο του Λονδίνου) για την Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Ελβετία.
-
Νέα Ελληνική :: Γλωσσολογία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Ανακοινώσεις :: Συνέδρια & Ημερίδες
Πανελλήνιο Γλωσσολογικό Συνέδριο Τζαρτζάνεια 2025: Από τις θεσμικές αλλαγές στην εκπαιδευτική πράξη: Υποστηρίζοντας την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών στα γλωσσικά μαθήματα (28-29/11/25)
Tο γλωσσολογικό συνέδριο στα Τζαρτζάνεια 2025 διοργανώνεται για έβδομη φορά στον Τύρναβο στις 28 και 29 Νοεμβρίου 2025. Η διοργάνωση του Συνεδρίου γίνεται με τη συνεργασία της Περιφέρειας Θεσσαλίας, του Δήμου Τυρνάβου, του Εργαστηρίου Μελέτης, Διδασκαλίας και Διάδοσης Ελληνικής Γλώσσας και Πολυγλωσσίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Συνδέσμου Φιλολόγων νομού Λάρισας.
Στο φόντο θεσμικών αλλαγών όπως τα Νέα Προγράμματα Σπουδών και η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου, σε μια κοινωνική συνθήκη όπου η ψηφιακά διαμεσολαβημένη επικοινωνία καταλαμβάνει όλο και μεγαλύτερο μέρος της καθημερινής αλληλεπίδρασης ενώ διαρκώς αναδεικνύονται οι όλο και πιο διαφοροποιημένες ανάγκες του μαθητικού πληθυσμού, οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν γλωσσικά μαθήματα είτε στην Πρωτοβάθμια είτε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, καλούνται να αντιμετωπίσουν μια σειρά από προκλήσεις: να γνωρίζουν τις τελευταίες τάσεις στη γλωσσική διδασκαλία, να εξοικειώνονται με αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο και να βρίσκουν τρόπους να προσαρμόζουν το γλωσσικό μάθημα σε αυτές, να είναι σε θέση να κατανοούν το κοινό της τάξης τους και να διαφοροποιούν τη διδασκαλία τους ανάλογα με τις ανάγκες του, να αισθάνονται επαρκείς και αποτελεσματικοί σε αυτό που κάνουν, να ανταποκρίνονται σε διαδικασίες αξιολόγησης. Σε αυτό το πλαίσιο, το γλωσσολογικό συνέδριο Τζαρτζάνεια 2025 επικεντρώνεται στην ανάπτυξη προβληματισμού γύρω από τις διαφορετικές μορφές υποστήριξης των εκπαιδευτικών. Οι προτάσεις για εισηγήσεις μπορούν να αφορούν έρευνες που σχετίζονται με δράσεις/πρωτοβουλίες για την επιμόρφωση/υποστήριξη των εκπαιδευτικών σχετικά με τις ακόλουθες θεματικές:
- Προγράμματα Σπουδών
- Αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου
- Αξιοποίηση ψηφιακών τεχνολογιών/εργαλείων AI
- Πολυγραμματισμοί
- Πολυπολιτισμικές τάξεις – πολυγλωσσία
- Δημιουργία εκπαιδευτικού γλωσσικού υλικού
- Κοινότητες διδακτικών πρακτικώνΤα μέλη της ερευνητικής και εκπαιδευτικής κοινότητας καλούνται να υποβάλουν προτάσεις εισηγήσεων για παρουσίαση έως τις 15 Ιουνίου 2025. Οι προτάσεις των εισηγήσεων (15´+5΄για ερωτήσεις/συζήτηση) θα παρουσιάζουν κατά προτίμηση ερευνητικά αποτελέσματα και θα αξιολογηθούν ανώνυμα από τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής ως προς τη συνάφειά τους με τη θεματική του συνεδρίου, τη σαφήνεια των στόχων, τη μεθοδολογική επάρκεια και την πρωτοτυπία τους.
Κάθε σύνεδρος μπορεί να συμμετάσχει με μία ατομική εισήγηση και/ή με μία σε συνεργασία.
-
Σεμινάριο σύνταξης-μορφολογίας με θέμα: ''Εσωτερικές υποθέσεις: Θέματα στη σύνταξη των λέξεων'', ΕΚΠΑ (27-29/5/2025)
Την Τρίτη 27 και την Πέμπτη 29 Μαΐου 2025 θα διεξαχθεί σεμινάριο σύνταξης-μορφολογίας με θέμα: ''Εσωτερικές υποθέσεις: Θέματα στη σύνταξη των λέξεων'', από τον Καθηγητή Γλωσσολογίας του Πανεπιστήμιου Κύπρου Φοίβο Παναγιωτίδη.
Το σεμινάριο θα γίνει στις Αίθουσες 421 (Τρίτη) & 740 (Πέμπτη), ΕΚΠΑ, και ώρα 10.00-12.00.
-
Νέα Ελληνική :: Γλωσσολογία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Ανακοινώσεις
Σεμινάριο για φοιτητές/τριες του Τμήματος Φιλολογίας, ΑΠΘ: Ψηφιακοί Γραμματισμοί. Εκπαίδευση και Γλώσσα (26/5/25)
Το Εργαστήριο Φιλολογίας και Νέων Τεχνολογιών (ΕΡΦΙΝΤΕ) του Τμήματος Φιλολογίας οργανώνει σεμινάριο με θέμα «Ψηφιακοί Γραμματισμοί, Εκπαίδευση και Γλώσσα». Το σεμινάριο θα γίνει από την κα Μαρία Αλεξίου, φιλόλογο-εκπαιδευτικό, αποσπασμένη στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, υποψήφια διδάκτορα Γλωσσολογίας του Τμήματος Φιλολογίας, ΑΠΘ, τη Δευτέρα 26 Μαΐου 2025 στις 19:00, στην αίθουσα 108 του νέου κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής, ΑΠΘ.
Το σεμινάριο θα έχει διάρκεια δύο ωρών (19:00-21:00) και θα συζητήσει τις τάσεις που διαμορφώνονται σε κείμενα αναφοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε Προγράμματα Σπουδών της ελληνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Θα θέσει και θα εξετάζει ερωτήματα όπως: Τι είναι οι ψηφιακοί γραμματισμοί και πώς συνδέονται με τη γλώσσα σε επιλεγμένα κείμενα πολιτικής; Ποια θέση έχει η γλώσσα στην αντίληψη των κειμένων αυτών για τους ψηφιακούς γραμματισμούς; Ποια θέση έχουν οι ψηφιακοί γραμματισμοί σε κείμενα εκπαιδευτικής πολιτικής για τη γλώσσα;
