Portal for the greek language

Αρχαία Ελληνική

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Διαδικτυακή διάλεξη της κ. Κ. Κουνάκη-Φιλιππίδη με τίτλο: ''Η θύρα στη σκηνή της Νέας Κωμωδίας (Μένανδρος και Πλαύτος)'', Παν/μιο Ιωαννίνων (11/11/2025)

  Ο Τομέας Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων διοργανώνει διαδικτυακή διάλεξη με ομιλήτρια την κα Κατερίνας Κουνάκη - Φιλιππίδη (Αν. Καθηγήτρια του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών) και τίτλο:
  ''Η θύρα στη σκηνή της Νέας Κωμωδίας (Μένανδρος και Πλαύτος)''.

  Η διάλεξη θα γίνει την Τρίτη 11 Νοεμβρίου και ώρα 19.00.

  07 Nov 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις :: Ηλεκτρονικές & Έντυπες Εκδόσεις

  Εκδήλωση στο ΕΚΠΑ: Forms and Functions of "False Information" in Ancient Greek Literature (6/11/25)

  Στις 6 Νοεμβρίου 2025, ώρα 19.00, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση με τίτλο: Forms and Functions of "False Information" in Ancient Greek Literature. Η εκδήλωση θα γίνει στο Εργαστήριο Παπυρολογίας, αίθ. 743, 7ος όροφος Φιλοσοφικής, ΕΚΠΑ και online στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://uoa.webex.com/meet/mathoma.

  Η εκδήλωση γίνεται με αφορμή την πρόσφατη έκδοση Fake news in Ancient Greece (επιμ. Diego De Brasi, Αμφιλόχιος Παπαθωμάς και Θεοφάνης Τσιαμπόκαλος), εκδ. De
  Gruyter Brill.

  Θα μιλήσουν οι επιμελητές της έκδοσης καθώς επίσης και οι: Donald Lateiner, Laurens E. Tacoma, Θεόδωρος Παπακώστας (Archaeostoryteller), Νικολέττα Καναβού, Μαριάννα Θωμά, Βασίλης Βερτουδάκης, Ροζαλία Χατζηλάμπρου, Αναστασία Πετροπούλου.

  05 Nov 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Διαδικτυακό Colloquium (New Ancient Greek and Neo-Latin Studies), ΔΠΘ (4/11/2025)

  Το Εργαστήριο Έρευνας Λατινικής Γλώσσας, Λογοτεχνίας και Πολιτισμού (ΣΤΕΛΑ/LARES) του Τμ. Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, το Τμήμα Ανθρωπιστικών Σπουδών του Πανεπιστημίου KU Leuven και ο Τομέας Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων διοργανώνουν διαδικτυακό Colloquium με τίτλο: ''Young Researchers on New Ancient Greek and Neo-Latin Studies''.

  To Colloquium θα περιλαμβάνει διαλέξεις νέων ερευνητών (υποψήφιων διδακτόρων και μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών) ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων.
  Η πρώτη διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη, 4 Νοεμβρίου 2025, στις 19:00, με ομιλήτρια την κ. Mariia Timoshchuk (KU Leuven) και τίτλο : ''Graece utuntur, ut a nemine intelligantur: Comparing Erasmus’ and Brandolini’s Reflections on Latin-Greek Code-switching''.

  04 Nov 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Δ΄ Διαδικτυακό σεμινάριο Παπυρολογίας, Παν/μιο Ιωαννίνων (18/11/2025)

  Στο πλαίσιο του Σεμιναριακού Μαθήματος ''Εισαγωγή στην Παπυρολογία'' (7ο Εξ.) του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων διοργανώνεται το Δ’ Διαδικτυακό Σεμινάριο Παπυρολογίας, που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 18 Νοεμβρίου 2025, από τις 18:15 έως τις 20:30.

  18:15 – 19:00
  ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΑΡΜΟΝΗ
  Καθηγήτρια Παπυρολογίας & Έφορος της Παπυρικής Συλλογής Πανεπιστημίου Κολωνίας
  Θέμα: ''Σκέψεις σχετικά με τον λεγόμενο Πάπυρο της Κλεοπάτρας (P. Bingen 45)''

  19:00 – 19:45
  ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΚΑΝΑΒΟΥ
  Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
  Θέμα: ''Φιλοσοφικοί Πάπυροι''

  19:45 – 20:30
  ΕΛΕΝΗ ΧΡΟΝΟΠΟΥΛΟΥ
  Διδάσκουσα (ΕΔΒΜ) Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
  Θέμα: ''Οι πάπυροι των Απομνημονευμάτων του Ξενοφώντα''

  Το σεμινάριο απευθύνεται πρωτίστως στους φοιτητές του μαθήματος. Ωστόσο, είναι ανοικτό για παρακολούθηση σε κάθε ενδιαφερόμενο.

  04 Nov 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Colloquium Νέων Ερευνητών ΕΚΠΑ (4/11/2025)

  Στο πλαίσιο του Colloquium Νέων Ερευνητών του ΕΚΠΑ, ο Σύλλογος Μεταπτυχιακών Φοιτητών και Υποψηφίων Διδακτόρων του Τμήματος Φιλολογίας, διοργανώνει διάλεξη με ομιλήτρια την κα Αγγελική Ρούμπου (Ερευνήτρια Λατινικής Φιλολογίας στο ΚΕΕΛΓ της Ακαδημίας Αθηνών) και θέμα: ''Έρωτας και Καθήκον – Έπος και Ελεγεία: Η βεργιλιανή επιρροή στο επεισόδιο του Σύφακα στο βιβλίο 17 των Καρχηδονιακών''.

  Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2025, ώρα 12.00-14.00, στην αίθουσα 209.

  04 Nov 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Έναρξη Κύκλου διαδικτυακών διαλέξεων από το Παν/μιο Ιωαννίνων: Young researchers on New Ancient Greek and Neo-Latin Studies (4/11/25)

  Την Τρίτη, 4 Νοεμβρίου 2025, ξεκινά ο κύκλος online διαλέξεων με τίτλο ‘Young researchers on New Ancient Greek and Neo-Latin Studies’ που συνδιοργανώνουν το Εργαστήριο Μελέτης Λατινικής Γλώσσας, Γραμματείας & Πολιτισμού ΣΤΕΛΑ/LARES του Τμήματος Ανθρωπιστικών Σπουδών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, το Τμήμα Λογοτεχνικών Σπουδών του Καθολικού Πανεπιστημίου της Leuven, και ο Τομέας Κλασικής Φιλολογίας του Τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
  Η πρώτη διάλεξη είναι την Τρίτη, 4 Νοεμβρίου 2025, στις 19.00. Ομιλήτρια: Mariia Timoshchuk (KU Leuven).
  Τίτλος διάλεξης: Graece utuntur, ut a nemine intelligantur: Comparing Erasmus’ and Brandolini’s Reflections on Latin-Greek Code-switching’.

  03 Nov 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Τηλεδιάλεξη με θέμα: ''Γυναικείες φωνές στον Όμηρο: Nέες προσεγγίσεις και ερμηνευτικές τάσεις'', Ανοικτό Παν/μιο Κύπρου (4/11/2025)

  Mε εισηγήτρια την κα Ανδρομάχη Καρανίκα, Καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο Παν/μιο της Καλιφόρνια, Irvine, το Προπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών ''Σπουδές στον Ελληνικό Πολιτισμό'' του Ανοικτού Παν/μίου Κύπρου (ΑΠΚΥ), διοργανώνει τηλεδιάλεξη με θέμα: ''Γυναικείες φωνές στον Όμηρο: Nέες προσεγγίσεις και ερμηνευτικές τάσεις'', την Τρίτη 4 Νοεμβρίου 2025 και ώρα 17:00.

  Η παρουσίαση θα εξετάσει την πολυσύνθετη σχέση του έπους με τα λυρικά είδη και την παρουσία τους στις ομηρικές συνθέσεις, με έμφαση στις έμφυλες δυναμικές που αναδύονται όταν το έπος αφομοιώνει ή αποσιωπά γυναικείες φωνές.

  Η τηλεδιάλεξη, ανοικτή στο ευρύ κοινό, θα μεταδίδεται μέσω του συνδέσμου https://tinyurl.com/yea4vepk. Τη συζήτηση συντονίζουν οι Δρ. Μαρία Νούσια και Δρ Μαρία Γερολέμου, μέλη Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού του εν λόγω Προγράμματος Σπουδών.

  30 Oct 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Διαδικτυακή παρουσίαση της πλατφόρμας ''Μήδεια'' Τεχνητή Νοημοσύνη για Κλασικούς Φιλολόγους, Παν/μιο Κρήτης (5/11/2025)

  Το Ερευνητικό Εργαστήριο Κλασικών Σπουδών και το Εργαστήριο Υπολογιστικής Γλωσσολογίας και Γλωσσικής Τεχνολογίας, του Παν/μίου Κρήτης, συνδιοργανώνουν διαδικτυακή παρουσίαση της πλατφόρμας ''Μήδεια'' Τεχνητή Νοημοσύνη για Κλασικούς Φιλολόγους, με ομιλητή τον κ. Στέργιο Χατζηκυριακίδη (Καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης), η οποία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2025 και ώρα 18.00.

  Στην εκδήλωση θα παρουσιαστεί η πλατφόρμα Μήδεια, ένα εργαλείο για κλασικούς φιλολόγους με πέντε κύριες λειτουργίες: (1) Necromancer: μετάφραση μεταξύ νεκρών γλωσσών με φιλολογική ανάλυση (18 γλώσσες), (2) Knowledge Graph Extraction: δημιουργία γράφων γνώσης μέσω εξαγωγής οντοτήτων και σχέσεων από κείμενα σε μορφή RDF με παράλληλη οπτικοποίηση των γράφων, (3) Emotion Knowledge Graph, ανάλυση συναισθήματος, (4) Zeugma: ένα σύστημα που χρησιμοποιεί τα LLM μαζί με στιβαρά λογικά συστήματα για να κάνει συλλογισμούς πάνω στα κείμενα, (5) Linguistic Distance -μέτρηση γλωσσικών αποστάσεων.

  30 Oct 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Μεσαιωνική Ελληνική :: Αρχαία Ελληνική :: Λεξικά και Λεξικογραφία :: Γλωσσολογία :: Ανακοινώσεις :: Συνέδρια & Ημερίδες

  Διεθνές Συνέδριο από το Ινστιτούτο ΝΕ Σπουδών: Επαναπροσεγγίζοντας τους βασικούς σταθμούς στην ιστορία της ελληνικής γλώσσας (6-8/11/25)

  Το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μ. Τριανταφυλλίδη] του Α.Π.Θ., στο πλαίσιο των ετήσιων διεθνών συνεδρίων για τη διαχρονική και διατοπική μελέτη της ελληνικής, διοργανώνει το 1ο Διεθνές Συνέδριο «Επαναπροσεγγίζοντας τους βασικούς σταθμούς στην ιστορία της ελληνικής γλώσσας» στις 6, 7 και 8 Νοεμβρίου 2025, στη Θεσσαλονίκη (Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών, Α.Π.Θ.). Το συνέδριο είναι αφιερωμένο στη μνήμη του σημαντικού Έλληνα γλωσσολόγου Α.-Φ. Χριστίδη. Είναι ενταγμένο στις εκδηλώσεις για τα 100 χρόνια από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, και θα γίνει με υβριδικό τρόπο, δηλαδή με φυσική παρουσία και διαδικτυακά.

  Σκοπός του Συνεδρίου είναι να επανεξετάσει προβλήματα που συνδέονται με (α) την προϊστορία της αρχαίας ελληνικής, (β) τις αρχαίες ελληνικές διαλέκτους, (γ) την ελληνιστική Κοινή, (δ) τον Αττικισμό και τις απαρχές των διγλωσσικών ποικιλιών, (ε) τη μεσαιωνική ελληνική, (στ) τις διάφορες μορφές της νέας ελληνικής. Ένας από τους θεματικούς άξονες του Συνεδρίου θα είναι αφιερωμένος στην “Ελληνική ετυμολογία”.

  30 Oct 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Μεσαιωνική Ελληνική :: Αρχαία Ελληνική :: Λεξικά και Λεξικογραφία :: Γλωσσολογία :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Δραστηριότητες του ΚΕΓ :: Ανακοινώσεις

  Λεξιλογείον: μιλώντας για λέξεις...

  

  Διαβάστε τη δημοσίευση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη στήλη "Λεξιλογείον" της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής

  Αναδημοσίευση από το φύλλο της 26ης Οκτωβρίου 2025

  gaslighting (ή: έτσι δεν είναι αν έτσι νομίζετε)
  Θα βοηθούσε και μια βόλτα ως το Γκάζι
  gaslighting (ή: έτσι δεν είναι αν έτσι νομίζετε)
  Πώς ακριβώς χαμήλωνες ή δυνάμωνες τον φωτισμό με γκάζι στην παλιά Αθήνα με τα ζουμπούλια και τις γαζίες; Πάντως, αυτό ακριβώς έκανε ο σατανικός σύζυγος σε ένα θεατρικό έργο του 1938, με τίτλο Gas Light (=φωταέριο): χαμήλωνε την ένταση αλλά προσπαθούσε να πείσει τη συμβία του ότι η αλλαγή ήταν μόνο στο μυαλό της. Δεν ήταν παιχνίδι αλλά σατανικό σχέδιο για να απορρυθμίσει τη λογική της – ήταν gaslighting.
  Η λέξη περιγράφει σήμερα κακοποιητική συμπεριφορά ψυχολογικής χειραγώγησης κυρίως στον χώρο της εργασίας, της οικογένειας ή των συναισθηματικών σχέσεων, και η απολυταρχία της αγγλικής μάς τη φόρεσε αυτούσια στη μεταφορική της περιωπή και μάλιστα χωρίς κάποιον μορφολογικό εκτελωνισμό: το να σε «κοουτσ-άρουν» είναι πιο εύπεπτο από το να σου «κάνουν gaslighting» γιατί ακόμα και με ελληνικό μεταγραμματισμό η μύγα παραμένει μες στο γάλα και βγάζει μάτι.
  Και μια και λέμε για μύγες, είναι γνωστό ότι η αγγλική όχι μόνο έχει τη μαστοριά να βγάζει μεταφορικό ξίγκι από τη μύγα αλλά ενσωματώνοντας πλήθος τέτοιων μεταφορών στον λόγο της κερδίζει «ιδιωματική» αμεσότητα και εικαστική απτότητα που κάνουν γρίφο τη μεταφραστική δοκιμή.
  Ίσως όμως όχι σ΄αυτήν περίπτωση. Το σεπτής αρχαιότητας «βαυκαλίζω» (= αποκοιμίζω με νανούρισμα) είχε τις κατάλληλες προδιαγραφές για να εξελιχθεί στη σημασία «ξεγελώ, παραπλανώ με ψέματα». Στο «απαιτητικό λεξιλόγιο» το ταξινομεί το Λεξικό της Ακαδημίας Αθηνών, και σωστά, αλλά μοιάζει λιγότερο απαιτητικό στην αυτοπαθητική του χρήση ως «βαυκαλίζομαι» (=έχω ψευδαισθήσεις, αυταπατώμαι).
  Έχει τον τρόπο της η ελληνική αλλά αντί να διαλαλούμε τα μπερεκέτια της καλύτερα να πράττουμε σύμφωνα με το «αιτείτε και δοθήσεται υμίν, ζητείτε και ευρήσετε». ______________________________________________
  Σε συνεργασία με την εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας δημοσιεύει δύο λέξεις την εβδομάδα στην στήλη «Λεξιλογείον», στο ένθετο των Νέων Εποχών του «Βήματος» (και στην ηλεκτρονική έκδοση). Οι σχετικές καταχωρίσεις θα αναδημοσιεύονται στα διαδικτυακά μέσα του ΚΕΓ και σε ειδική ενότητα της ιστοσελίδας του ΚΕΓ.
  Σχολιάζονται λέξεις που είτε παρουσιάζουν ενδιαφέρον από ιστορική άποψη (ετυμολογία, ταξίδι της λέξης μέσα στον χρόνο) είτε «πριμοδοτούνται» από τη σύγχρονη γλωσσική (και όχι μόνο) επικαιρότητα, μεταξύ άλλων. Ο σχολιασμός ̶ σύντομος, μακριά από κάθε διάθεση γλωσσικής διδασκαλίας ̶ θα κινητοποιεί, πιστεύουμε ευχάριστα, την ανάδυση ρητών και υπόρρητων σημασιών, διασυνδέοντας ακόμη και γνωστές σημασίες με σύγχρονα νοήματα.
  Δείτε όλες τις δημοσιεύσεις

  29 Oct 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0