Portal for the greek language

March 2025

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Γιορτή για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου και απονομή των Βραβείων ΙΒΒΥ 2025, στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (29/3/2025)

  Το ελληνικό τμήμα της IBBY (Διεθνής Οργάνωση Βιβλίων για τη Νεότητα) και το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη σας προσκαλούν στη γιορτή για την Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου και την απονομή των Βραβείων 2025, το Σάββατο 29 Μαρτίου 2025, στις 18:00 στην Ιστορική Βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, 2ας Μεραρχίας 36 & Ακτής Μουτσοπούλου, Πειραιάς.

  Ελεύθερη είσοδος

  26 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Συνέδρια & Ημερίδες

  Ημερίδα με θέμα: ''Διαχείριση Άγχους & Στρες κατά την Περίοδο των Εξετάσεων'', Σύρος (30/3/2025)

  Το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και το Φροντιστήριο Αρειμάνιο διοργανώνουν ημερίδα με θέμα: ''Διαχείριση Άγχους & Στρες κατά την Περίοδο των Εξετάσεων'', την Κυριακή 30 Μαρτίου 2025
  και ώρα 12:00 στο Πνευματικό Κέντρο Ερμούπολης, (Αίθουσα Ι. Ρίτσου) στη Σύρο.

  Η ημερίδα στοχεύει στην υποστήριξη των μαθητών/τριών που προετοιμάζονται για τις εξετάσεις, αλλά και στην ανάδειξη του σημαντικού ρόλου της οικογένειας και του σχολείου στη διαχείριση του άγχους. Μέσα από την εκδήλωση, θα παρουσιαστούν πρακτικές στρατηγικές και μέθοδοι για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του στρες, καθώς και τρόποι ενίσχυσης της ψυχολογικής ανθεκτικότητας των μαθητών/τριών.

  Η εκδήλωση απευθύνεται σε μαθητές/τριες, γονείς και εκπαιδευτικούς που επιθυμούν να αποκτήσουν εργαλεία και γνώσεις για τη διαχείριση του άγχους στις κρίσιμες περιόδους των εξετάσεων.

  Η είσοδος είναι ελεύθερη για το κοινό, και θα δοθούν βεβαιώσεις παρακολούθησης.

  26 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Πανελλήνιος διαγωνισμός ποίησης με θέμα: ''Λιμάνια της Μεσογείου'' από το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη

  Το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη προκηρύσσει πανελλήνιο διαγωνισμό ποίησης, με θέμα: ''Λιμάνια της Μεσογείου''.

  Ο διαγωνισμός διοργανώνεται με αφορμή τη δράση ''Poesea: Η θάλασσα στη λογοτεχνία'' και αφορά στο κοινό από 18 έως και 50 ετών.

  Στους/στις ενδιαφερόμενους/ενδιαφερόμενες είναι διαθέσιμος ο διαδραστικός χάρτης ποίησης poesea.gr.. Ο χάρτης περιλαμβάνει τριάντα (31) σημεία ενδιαφέροντος που αφορούν νησιωτικές περιοχές. Κάθε περιοχή συνδέεται με ένα ποίημα και έναν ποιητή/ποιήτρια, μονόλεπτα έργα βιντεοτέχνης και φωτογραφικό υλικό.

  Σκοπός του διαγωνισμού, όπως και της εφαρμογής poesea.gr, είναι οι συμμετέχοντες/συμμετέχουσες να αναδείξουν μέσα από την ποίησή τους λιμάνια της Μεσογείου αλλά και να συμμετάσχουν με τα ποιητικά τους έργα στον εμπλουτισμό της εφαρμογής.

  26 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Διάλεξη της κ. M. Graver με τίτλο: ''On Not Weeping For your Wife: The Impassivity of Stilpo'', Παν/μιο Κρήτης (31/3/2025)

  Ο Τομέας Κλασικών Σπουδών, Τμ. Φιλολογίας του Παν/μίου Κρήτης, διοργανώνει διάλεξη με ομιλήτρια την κα M. Graver (Dartmouth) και τίτλο: ''On Not Weeping For your Wife: The Impassivity of Stilpo''.

  Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 31 Μαρτίου 2025, ώρα 19.00, στην Αίθουσα 2, Διδακτήρια Φιλοσοφικής Σχολής, Παν/μίου Κρήτης.

  Η διάλεξη προσφέρεται στο πλαίσιο του σεμιναρίου του Δήμου Σπαθάρα "Φύλο και συναισθήματα στην κλασική αρχαιότητα" και είναι ανοικτή σε κάθε ενδιαφερόμενη και ενδιαφερόμενο.

  26 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Συνέδρια & Ημερίδες

  Προσομοίωση 1ου Μαθητικού Συνεδρίου με τίτλο: ''''Πάρε τη λέξη μου δώσ’ μου το χέρι σου'': Ορθώνοντας τον Λόγο ενάντια στη βία'', Παν/μιο Ιωαννίνων (27/3/2025)

  Ο Τομέας Κλασικής Φιλολογίας του Τμ. Φιλολογίας του Παν/μίου Ιωαννίνων και η Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ηπείρου, σας προσκαλούν στην προσομοίωση του1ου Μαθητικού Συνεδρίου με τίτλο: ''''Πάρε τη λέξη μου δώσ’ μου το χέρι σου'': Ορθώνοντας τον Λόγο ενάντια στη βία''.

  Το συνέδριο θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 27 Μαρτίου 2025, ώρα 9.00-16.45 μ.μ., στο Συνεδριακό Κέντρο Παν/μίου Ιωαννίνων ''Κάρολος Παπούλιας''.

  26 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Αρχαία Ελληνική :: Ανακοινώσεις

  Νέα Υπηρεσία Μεταγραφής Ελληνικών Χαρακτήρων σε Λατινικούς από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος

  Η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος (ΕΒΕ) ανακοινώνει με χαρά την έναρξη λειτουργίας μιας νέας ψηφιακής υπηρεσίας μεταγραφής ελληνικών χαρακτήρων σε λατινικούς.
  Η μεταγραφή ελληνικών ονομάτων και φράσεων σε λατινικούς χαρακτήρες αποτελεί κρίσιμη διαδικασία για τη βιβλιογραφική διαχείριση, την αναζήτηση πληροφοριών, αλλά και τη διασφάλιση της διεθνούς διαλειτουργικότητας των μεταδεδομένων.

  Μέσω της νέας διαδικτυακής εφαρμογής, καταλογογράφοι, ερευνητές, ακαδημαϊκοί και κάθε ενδιαφερόμενος μπορούν εύκολα και γρήγορα να μεταγραμματίσουν ονόματα και φράσεις από τα Νέα ή Αρχαία Ελληνικά σε λατινικούς χαρακτήρες, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα: ISO 843:1997 και ALA-LC Romanization Table for Greek.
  Η υπηρεσία παρέχεται εντελώς δωρεάν και είναι προσβάσιμη μέσω της ιστοσελίδας transliteration.nlg.gr.

  Με αυτή την πρωτοβουλία, η Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος ενισχύει τη διάδοση και τη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας, παρέχοντας ένα πολύτιμο εργαλείο που διευκολύνει την πρόσβαση και την ανταλλαγή βιβλιογραφικών και πολιτιστικών δεδομένων σε διεθνές επίπεδο.

  21 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Δράση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης με τίτλο: ''Τα παιδιά γράφουν ποίηση'', στο Πολύεδρο στην Πάτρα (22/3/2025)

  Στο πλαίσιο της Εβδομάδας Ποίησης, το Πολύεδρο στην Πάτρα, διοργανώνει εκπαιδευτική δράση για παιδιά, με τίτλο: ''Τα παιδιά γράφουν ποίηση'', η οποία θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 22 Μαρτίου 2025 και ώρα 10:30 με 12:30.

  Η ποιήτρια και χορογράφος Μάρω Γαλάνη θα εμψυχώνει και θα καθοδηγεί μαζί με τις εκπαιδευμένες στη Δημιουργική Γραφή φοιτήτριες, Ζωή Ζουμά, Χριστίνα Λευθεριώτη, Χριστίνα Μαγιάκη και Νάντια Χατζοπούλου, από το ΤΕΠΕΚΕ του Πανεπιστημίου Πατρών.

  20 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Μεσαιωνική Ελληνική :: Αρχαία Ελληνική :: Λεξικά και Λεξικογραφία :: Γλωσσολογία :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Δραστηριότητες του ΚΕΓ :: Ανακοινώσεις

  Λεξιλογείον: μιλώντας για λέξεις...

  

  Διαβάστε τη δημοσίευση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας στη στήλη "Λεξιλογείον" της εφημερίδας Το Βήμα της Κυριακής

  Αναδημοσίευση από το φύλλο της 16ης Μαρτίου 2025

  Δημοσκοπήσεις
  Η λέξη «δήμος» είναι από παλιά ινδοευρωπαϊκή ρίζα που σήμαινε «κοπάδι» και η πιο συναρπαστική φράση που την περιέχει είναι το ομηρικό «δήμος ονείρων» (καμιά σχέση με τη «Συνοικία το όνειρο») που ανήκει στην τοπογραφία του Κάτω Κόσμου. Οι αρχαίοι δεν συνδύασαν ποτέ αυτή τη λέξη με το ρήμα «σκοπώ» (= παρατηρώ, εξετάζω, σταθμίζω), αλλά, όπως σε τόσες άλλες περιπτώσεις, μας έβγαλαν ασπροπρόσωπους όταν εμείς χρειαστήκαμε τον συνδυασμό.
  Δημοσκοπήσεις
  Περισσότερες από εκατόν είκοσι λέξεις που έχουν για βάση ή για πρώτο συνθετικό το «δήμος» είναι καταγραμμένες στα λεξικά της ελληνικής γλώσσας, οι πιο πολλές σε κατάσταση βαθιάς ταρίχευσης, αν και κάποιες (όπως το αριστοφανικό «δημοπίθηκος» = απατεώνας ή το «δημόλευστος» = αυτός που λιθοβολείται από τον λαό) θα ήταν ίσως πολύ χρήσιμες και σήμερα. Πάντως, η «δημοσκόπηση» εμφανίζεται κατά τα μέσα του προηγούμενου αιώνα, όταν πιάνουν επίσημα δουλειά οι «δημοσκόποι», δηλαδή το σινάφι που έχει για πάτρωνά του άγιο τον Γεώργιο Γκάλοπ, ο οποίος έκανε την πρώτη επαγγελματική δημοσκόπηση το 1932 σε κάποιες τοπικές αμερικανικές εκλογές όπου ήταν υποψήφια η πεθερά του. Απλώς, στη συνέχεια έκανε εν δήμω αυτό που είχε αρχίσει εν οίκω.
  Φαίνεται ότι η πρώτη δημοσκοπική μέθοδος, προ Γκάλοπ, ήταν πολύ απλή, αν λάβουμε υπόψη ότι η αγγλική λέξη για τη δραστηριότητα που μας απασχολεί εδώ είναι το «poll», που αρχικά σήμαινε «κεφάλι». Ως γνωστόν, από το «μετράμε κεφάλια» τότε μέχρι τις μετρήσεις της σήμερον άλλαξαν πολλά – υπάρχει υψηλή τεχνολογία πίσω από το «δημοσκοπήσατε, πυρ!».
  Υπάρχει όμως και ένα ζήτημα. Οι περισσότερες λέξεις που λήγουν σε -σκόπος (επίθημα λέγεται αυτό στην αργκό των γραμματικών) παραπέμπουν σε διαγνωστικά τερτίπια, σε θεοτικές μαγγανείες ή σε φαυλότητες. Γνωστή, και πάντα επίκαιρη, η αντιπαθής τάξη των «κερδοσκόπων», παντός καιρού οι «καιροσκόποι», αμφιλεγόμενοι οι «ραβδοσκόποι» ενώ οι «οιωνοσκόποι» (να μην τους συγχέουμε με τη σύγχρονη φυλή των birdwatchers) έχουν καταθέσει προ πολλού τα μπλοκάκια τους. Η αλήθεια είναι ότι ένα επίθημα δεν συνιστά επαρκή λόγο για να δυσπιστούμε απέναντι στους δημοσκόπους, πλην το ζήτημα εδώ δεν είναι το -σκόπος αλλά, σε κάποιες περιπτώσεις, ο σκοπός.
  ______________________________________________
  Σε συνεργασία με την εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας δημοσιεύει δύο λέξεις την εβδομάδα στην στήλη «Λεξιλογείον», στο ένθετο των Νέων Εποχών του «Βήματος» (και στην ηλεκτρονική έκδοση). Οι σχετικές καταχωρίσεις θα αναδημοσιεύονται στα διαδικτυακά μέσα του ΚΕΓ και σε ειδική ενότητα της ιστοσελίδας του ΚΕΓ.
  Σχολιάζονται λέξεις που είτε παρουσιάζουν ενδιαφέρον από ιστορική άποψη (ετυμολογία, ταξίδι της λέξης μέσα στον χρόνο) είτε «πριμοδοτούνται» από τη σύγχρονη γλωσσική (και όχι μόνο) επικαιρότητα, μεταξύ άλλων. Ο σχολιασμός ̶ σύντομος, μακριά από κάθε διάθεση γλωσσικής διδασκαλίας ̶ θα κινητοποιεί, πιστεύουμε ευχάριστα, την ανάδυση ρητών και υπόρρητων σημασιών, διασυνδέοντας ακόμη και γνωστές σημασίες με σύγχρονα νοήματα.
  Δείτε όλες τις δημοσιεύσεις

  20 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νέα Ελληνική :: Μεσαιωνική Ελληνική :: Αρχαία Ελληνική :: Γλωσσολογία :: Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Διδασκαλία της Ελληνικής :: Πιστοποίηση Ελληνομάθειας :: Ανακοινώσεις

  Διαδικτυακή συνάντηση "Χαρτογραφήσεις" της Δ.ΕΛ.ΕΞΩ.: Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στην Αυστραλία (21/3/25)

  Στο πλαίσιο του προγράμματος "Χαρτογραφήσεις" της διεθνούς ομάδας ειδικού επιστημονικού ενδιαφέροντος Δ.ΕΛ.ΕΞΩ (Διδασκαλία της Ελληνικής στο Εξωτερικό), θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακή συνάντηση, την Παρασκευή 21 Μαρτίου 2025 και ώρα 14:00–16:00 (ώρα Ελλάδας), με θέμα: Η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού στην Αυστραλία.
  Εισηγητές: Πατρίτσια Κορομβόκης (Macquarie University, Sydney), Σταυρούλα Νικολούδη (La
  Trobe University, Melbourne) και Γιώργος Φραζής (Charles Darwin University.

  Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί μέσω Zoom

  Η επόμενη συνάντηση των «Χαρτογραφήσεων» θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 30 Μαΐου 2025 και ώρα Ελλάδας 14:00 με 16:00, με δύο τοποθετήσεις από τον κ. Βόικαν Στόιτσιτς για την Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στη Σερβία και την κ. Βάλλη Λύτρα (Goldsmiths Πανεπιστήμιο του Λονδίνου) για την Ελληνόγλωσση εκπαίδευση στην Ελβετία.

  Στόχος των Χαρτογραφήσεων είναι η αποτύπωση της διδασκαλίας της Ελληνικής σε διαφορετικά συγκείμενα στο εξωτερικό.

  20 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0

• Νεοελληνική Λογοτεχνία :: Ανακοινώσεις

  Εκδήλωση - αφιέρωμα με τίτλο: ''Ποίηση και θέατρο: μια συνομιλία'', στο Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (26/3/2025)

  Στο πλαίσιο παγκόσμιων ημερών ποίησης και θεάτρου, 21 και 27 Μαρτίου, αντίστοιχα, το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη διοργανώνει εκδήλωση – αφιέρωμα με τίτλο: ''Ποίηση και θέατρο: μια συνομιλία, την Τετάρτη 26 Μαρτίου 2025 και ώρα 19.00, στην Ιστορική Βιβλιοθήκη, 2ας Μεραρχίας 36 & Ακτής Μουτσοπούλου στον Πειραιά.

  Από τις γυναίκες ποιήτριες της Αναγέννησης στη σύγχρονη ποιητική και θεατρική δημιουργία. Ένα οδοιπορικό στην τέχνη της ποίησης και του θεάτρου από την αρχαιότητα ως τις μέρες μας, με φόντο την Ευρώπη και την Ανατολή, την Αρχαία Ελλάδα, το δημοτικό τραγούδι και την Κρητική λογοτεχνία, ως τη σύγχρονη δημιουργία και τη θεατρική σκηνή. Μια εκδήλωση-αφιέρωμα στην ποίηση, το θέατρο, την ποίηση του θεάτρου.

  Χαιρετισμοί:

  - Καλή Κυπαρίσση, Διευθύντρια Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
  - Μαριάννα Κάλμπαρη, Σκηνοθέτις, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν
  - Νίκος Διαμαντής, Σκηνοθέτης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά

  Είσοδος ελεύθερη

  19 Mar 2025 | Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας | Σχόλια 0