Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

Μήδεια (908-945)

ΙΑ. αἰνῶ, γύναι, τάδ᾽, οὐδ᾽ ἐκεῖνα μέμφομαι·
εἰκὸς γὰρ ὀργὰς θῆλυ ποιεῖσθαι γένος
910 γάμους παρεμπολῶντος †ἀλλοίους πόσει†.
ἀλλ᾽ ἐς τὸ λῷον σὸν μεθέστηκεν κέαρ,
ἔγνως δὲ τὴν νικῶσαν, ἀλλὰ τῷ χρόνῳ,
βουλήν· γυναικὸς ἔργα ταῦτα σώφρονος.
ὑμῖν δέ, παῖδες, οὐκ ἀφροντίστως πατὴρ
915 πολλὴν ἔθηκε σὺν θεοῖς σωτηρίαν·
οἶμαι γὰρ ὑμᾶς τῆσδε γῆς Κορινθίας
τὰ πρῶτ᾽ ἔσεσθαι σὺν κασιγνήτοις ἔτι.
ἀλλ᾽ αὐξάνεσθε· τἄλλα δ᾽ ἐξεργάζεται
πατήρ τε καὶ θεῶν ὅστις ἐστὶν εὐμενής.
920 ἴδοιμι δ᾽ ὑμᾶς εὐτραφεῖς ἥβης τέλος
μολόντας, ἐχθρῶν τῶν ἐμῶν ὑπερτέρους.
αὕτη, τί χλωροῖς δακρύοις τέγγεις κόρας,
στρέψασα λευκὴν ἔμπαλιν παρηίδα,
κοὐκ ἀσμένη τόνδ᾽ ἐξ ἐμοῦ δέχῃ λόγον;
925 ΜΗ. οὐδέν· τέκνων τῶνδ᾽ ἐννοουμένη πέρι.
ΙΑ. θάρσει νυν· εὖ γὰρ τῶνδ᾽ ἐγὼ θήσω πέρι.
ΜΗ. δράσω τάδ᾽· οὔτοι σοῖς ἀπιστήσω λόγοις.
γυνὴ δὲ θῆλυ κἀπὶ δακρύοις ἔφυ.
ΙΑ. τί δῆτα λίαν τοῖσδ᾽ ἐπιστένεις τέκνοις;
930 ΜΗ. ἔτικτον αὐτούς· ζῆν δ᾽ ὅτ᾽ ἐξηύχου τέκνα,
ἐσῆλθέ μ᾽ οἶκτος εἰ γενήσεται τάδε.
ἀλλ᾽ ὧνπερ οὕνεκ᾽ εἰς ἐμοὺς ἥκεις λόγους,
τὰ μὲν λέλεκται, τῶν δ᾽ ἐγὼ μνησθήσομαι.
ἐπεὶ τυράννοις γῆς μ᾽ ἀποστεῖλαι δοκεῖ
935 (κἀμοὶ τάδ᾽ ἐστὶ λῷστα, γιγνώσκω καλῶς,
μήτ᾽ ἐμποδών σοι μήτε κοιράνοις χθονὸς
ναίειν· δοκῶ γὰρ δυσμενὴς εἶναι δόμοις)
ἡμεῖς μὲν ἐκ γῆς τῆσδ᾽ ἀπαροῦμεν φυγῇ,
παῖδες δ᾽ ὅπως ἂν ἐκτραφῶσι σῇ χερὶ
940 αἰτοῦ Κρέοντα τήνδε μὴ φεύγειν χθόνα.
ΙΑ. οὐκ οἶδ᾽ ἂν εἰ πείσαιμι, πειρᾶσθαι δὲ χρή.
ΜΗ. σὺ δ᾽ ἀλλὰ σὴν κέλευσον ἄντεσθαι πατρὸς
γυναῖκα παῖδας τήνδε μὴ φεύγειν χθόνα.
ΙΑ. μάλιστα· καὶ πείσειν γε δοξάζω σφ᾽ ἐγώ,
945 εἴπερ γυναικῶν ἐστι τῶν ἄλλων μία.

ΙΑ. Σε επαινώ, γυναίκα, γι᾽ αυτά και δεν σε ψέγω για εκείνα.
Είναι λογικό να οργίζονται οι γυναίκες,
910όταν οι άντρες ετοιμάζουν ερήμην τους άλλους γάμους.
Η καρδιά σου όμως τώρα έγειρε στο καλύτερο,
χρειάστηκες χρόνο, αλλά κατάλαβες το σωστό.
Το φέρσιμό σου είναι φέρσιμο γυναίκας συνετής.
Για σας πάλι, παιδιά μου, ο πατέρας σας, όχι δίχως σκέψη,
915πέτυχε να έχετε με τη βοήθεια των θεών,
μεγάλες ελπίδες να ευημερήσετε.
Εσείς και οι αδελφοί σας θα γίνετε, πιστεύω, μια μέρα
οι πρώτοι εδώ στη γη της Κορίνθου.
Μόνο μεγαλώστε με το καλό.
Για τ᾽ άλλα θα φροντίσει ο πατέρας σας
και όποιος από τους θεούς είναι για σας ευμενής.
920Εύχομαι να σας δω να φτάνετε στην αλκή της νιότης
και να συντρίβετε τους εχθρούς μου.
(Η Μήδεια γυρίζει από την άλλη πλευρά και κλαίει.)
Εε, γιατί έστρεψες από την άλλη το λευκό σου πρόσωπο
και ωχρά δάκρυα βρέχουν τα βλέφαρά σου;
Γιατί δεν χάρηκες ακούγοντας τα λόγια που είπα;
925ΜΗ. Δεν είναι τίποτα. Σκεφτόμουν τούτα τα παιδιά.
ΙΑ. Μην ανησυχείς. Θα φροντίσω εγώ γι᾽ αυτά.
ΜΗ. Θα σ᾽ ακούσω. Δεν αμφισβητώ αυτό που είπες,
όμως γυναίκα θα πει τρυφερότητα και δάκρυ.
ΙΑ. Και γιατί σπαράζεις έτσι γι᾽ αυτά τα παιδιά;
930ΜΗ. Τα έχω γεννήσει, και όταν ευχήθηκες να ζήσουν,
ένιωσα μέσα μου μια λύπη. Θα γίνει άραγε; αναρωτήθηκα.
Όμως ήρθες για να μιλήσεις μαζί μου·
κάποια τα είπαμε ήδη, άλλα θα τα θυμίσω εγώ.
Αφού αποφάσισαν οι άρχοντες να με διώξουν από εδώ
935(αυτό είναι και για μένα το άριστο —το αντιλαμβάνομαι απολύτως—,
να μην γίνομαι εμπόδιο ούτε για σένα
ούτε για τους άρχοντες της χώρας,
μια και με θεωρούν εχθρό του σπιτιού),
εγώ θα φύγω από τη χώρα και θα πάρω τον δρόμο της εξορίας,
940εσύ παρακάλεσε ωστόσο τον Κρέοντα να μην εξοριστούν τα παιδιά,
για να μεγαλώσουν με το καλό στα χέρια σου.
ΙΑ. Δεν ξέρω αν θα τον πείσω, όμως οφείλω να προσπαθήσω.
ΜΗ. Ζήτα πάντως από τη γυναίκα σου
να παρακαλέσει τον πατέρα της να μην εξοριστούν τα παιδιά.
ΙΑ. Θα το πράξω. Και θα την πείσω, πιστεύω,
945αν είναι και αυτή μια γυναίκα όπως όλες.