Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7
ΑΡΡΙΑΝΟΣ
Ἀλεξάνδρου Ἀνάβασις (1.12.1-1.12.7)
[1.12.1] Καθώς ανέβαινε λοιπόν ο Αλέξανδρος στο Ίλιο, τον στεφάνωσαν με χρυσό στεφάνι και ο Μενοίτιος, ο κυβερνήτης του πλοίου του, και ύστερα από αυτόν ο Χάρης ο Αθηναίος, που ήρθε από το Σίγειο , και μερικοί άλλοι, Έλληνες και ντόπιοι… Άλλοι λένε ότι ο Αλέξανδρος στεφάνωσε και τον τάφο του Αχιλλέα και ότι ο Ηφαιστίων στεφάνωσε τον τάφο του Πατρόκλου. Και καλοτύχισε τάχα, όπως αναφέρει η παράδοση, ο Αλέξανδρος τον Αχιλλέα, γιατί είχε την τύχη να τον υμνήσει ο Όμηρος και διατηρήθηκε η ανάμνησή του στους μεταγενέστερους. [1.12.2] Για τον Αλέξανδρο λοιπόν ο Αχιλλέας άξιζε να καλοτυχίζεται γι᾽ αυτήν κυρίως την αιτία· γιατί για τον ίδιο τον Αλέξανδρο, αντίθετα προς τις άλλες του επιτυχίες, υπάρχει μια έλλειψη στο κεφάλαιο αυτό: δεν έγιναν, όπως τους άξιζε, γνωστά στον κόσμο τα κατορθώματά του, εφόσον κανένας συγγραφέας δεν τον εξύμνησε ούτε σε πεζό ούτε σε έμμετρο λόγο· ούτε όμως και με λυρικά ποιήματα έχει εγκωμιασθεί ο Αλέξανδρος, στο βαθμό τουλάχιστον που έχουν εγκωμιασθεί ο Ιέρων και ο Γέλων και ο Θήρων καθώς και πολλοί άλλοι, που δεν μοιάζουν σε τίποτε με τον Αλέξανδρο. Γι᾽ αυτόν τον λόγο είναι πολύ λιγότερο γνωστά τα έργα του Αλεξάνδρου από ό,τι είναι άλλα πολύ πιο ασήμαντα γεγονότα του παρελθόντος. [1.12.3] Η ανάβαση, για παράδειγμα, των Μυρίων με τον Κύρο εναντίον του βασιλιά Αρταξέρξη και τα παθήματα του Κλεάρχου και των άλλων Ελλήνων στρατηγών που συνελήφθησαν μαζί του, καθώς και η κατάβαση των ίδιων αυτών Μυρίων που τους οδήγησε στην παραλία ο Ξενοφών, είναι χάρη στον Ξενοφώντα πολύ πιο γνωστά στους ανθρώπους παρά ο Αλέξανδρος και τα κατορθώματά του. [1.12.4] Και όμως ο Αλέξανδρος ούτε εξεστράτευσε μαζί με άλλον ούτε νίκησε απλώς εκείνους που του εμπόδιζαν την κατάβαση προς τη θάλασσα προσπαθώντας να διαφύγει την καταδίωξη του μεγάλου βασιλέως· δεν υπάρχει άλλωστε ανάμεσα στους Έλληνες ή τους βαρβάρους ούτε ένας άλλος άνθρωπος που να έχει επιδείξει τόσα πολλά ή τόσο μεγάλα έργα. Αυτός, ομολογώ, είναι και ο λόγος που με παρακίνησε να αναλάβω το ιστορικό αυτό έργο, επειδή θεώρησα τον εαυτό μου άξιο να καταστήσει γνωστά στους ανθρώπους τα κατορθώματα του Αλεξάνδρου. [1.12.5] Όποιος και αν είμαι εγώ που έχω αυτήν την ιδέα για τον εαυτό μου, δεν έχω ανάγκη να αναφέρω το όνομά μου, γιατί δεν είναι άγνωστο στους ανθρώπους, ούτε και ποιά είναι η πατρίδα μου ή η οικογένειά μου ούτε αν ανέλαβα κανένα αξίωμα στην πατρίδα μου· αναφέρω όμως τούτο και μόνο, ότι για μένα πατρίδα και οικογένεια και αξίωμα είναι αυτοί εδώ οι λόγοι και μάλιστα από τη νεανική μου ηλικία. Και γι᾽ αυτό δεν θεωρώ τον εαυτό μου ακατάλληλο να θεωρηθεί ένας από τους πρώτους συγγραφείς του ελληνικού λόγου, όπως ακριβώς και ο Αλέξανδρος ανάμεσα στους στρατιωτικούς. |

