Η ΚΑΤΑΛΛΗΛΗ ΣΤΙΓΜΗ Η περίπτωση του Φιλίππου. Η γενική κατάσταση των ελληνικών πόλεων. [39] Ίσως κανείς να είχε την τόλμη να φέρει αντίρρηση σε όσα σου ανάφερα, λέγοντας ότι προσπαθώ να σε παρασύρω σε πράξεις ακατόρθωτες· γιατί ούτε οι Αργείοι θα ήταν δυνατό ποτέ να γίνουν φίλοι με τους Λακεδαιμονίους ούτε και αυτοί με τους Θηβαίους και γενικά αυτοί που είχαν συνηθίσει να κρατούν πάντα για τον εαυτό τους τα πρωτεία ποτέ δεν θα δέχονταν πραγματική ισοτιμία με τους άλλους. [40] Εγώ βέβαια είμαι σίγουρος πως, τον καιρό που η πόλη μας και αργότερα η Σπάρτη ασκούσε κυριαρχία πάνω σ᾽ όλους τους Έλληνες, τίποτα από αυτά δεν ήταν δυνατό νά ᾽ρθει σε πέρας· τόσο η μια όσο και η άλλη πόλη πολύ εύκολα θα έφερναν εμπόδια σε μια τέτοια προσπάθεια. Τώρα όμως δεν έχω πια την ίδια γνώμη. Ξέρω ότι οι συμφορές έχουν φέρει όλες τις πόλεις σε ίση μοίρα και πιστεύω ότι θα προτιμήσουν τα καλά που φέρνει η ομόνοια από τα πλεονεχτήματα που ίσως να είχανε σ᾽ εκείνη την κατάσταση. [41] Έπειτα είμαι βέβαιος ότι κανένας άλλος δεν θα ήταν σε θέση να συμβιβάσει αυτές τις πόλεις, ενώ για σένα τίποτα από αυτά δεν είναι δύσκολο: Παρατηρώ ότι κατόρθωσες πολλά, που για τους άλλους φαίνονται ανέλπιστα και εντελώς απίστευτα· γι᾽ αυτό δεν είναι απίθανο μόνο εσύ να δυνηθείς να φέρεις την ομόνοια και σ᾽ αυτές. Και είναι ανάγκη οι άνθρωποι που έχουν φρόνημα υψηλό και ξεχωρίζουν από τους άλλους να μην καταπιάνονται με έργα που ο καθένας μπορεί να τα πετύχει, αλλά με κατορθώματα που δεν θα τα επιχειρούσε άλλος κανείς, έξω από αυτούς που έχουν τη δικιά σου αξία και τη δικιά σου δύναμη. [42] Απορώ μάλιστα και με όσους θεωρούν αδύνατη την πραγματοποίηση αυτών, αφού μήτε οι ίδιοι τυχαίνει να γνωρίζουν μήτε και από άλλους έχουν ακουστά ότι έγιναν βέβαια πολλοί πόλεμοι και φοβεροί, όμως οι άνθρωποι που τους διάλυσαν έγιναν πρόξενοι μεγάλων αγαθών. Ποιό μίσος τάχα θα μπορούσε να υπάρξει πιο φοβερό από αυτό που ένιωθαν οι Έλληνες για τον Ξέρξη; Και όμως, τη φιλία του Ξέρξη όλοι το ξέρουν πως την επιζητήσαμε και εμείς και οι Σπαρτιάτες με επιμονή μεγαλύτερη από ό,τι τη φιλία εκείνων που στήριξαν την εξουσία και στους δυο μας. [43] Και τί να λέμε τώρα τα παλιά και όσα έχουν σχέση με τους βαρβάρους; Αν κάποιος μάζευε και λογάριαζε όλα τα βάσανα των Ελλήνων, θα τα έβρισκε ένα τίποτε μπροστά στις συμφορές που έφεραν σ᾽ εμάς οι Σπαρτιάτες και οι Θηβαίοι. Εντούτοις, όταν οι Σπαρτιάτες έκαμαν πόλεμο με τους Θηβαίους, θέλοντας να ερημώσουν τη Βοιωτία και να διαλύσουν τον συνασπισμό των πόλεών της, εμείς τρέξαμε σε βοήθεια και τους εμποδίσαμε να πραγματοποιήσουν τον σκοπό τους. [44] Και όταν πάλι η τύχη άλλαξε και οι Θηβαίοι με όλους τους Πελοποννησίους επιχείρησαν να καταστρέψουν τη Σπάρτη, εμείς μόνο από τους Έλληνες συμμαχήσαμε με τους Σπαρτιάτες και τους βοηθήσαμε αποφασιστικά στη σωτηρία τους. [45] Θα ήταν λοιπόν πολύ ανόητος ο άνθρωπος που θα έβλεπε να γίνονται τόσο σημαντικές μεταβολές, θα έβλεπε τις πόλεις να μη νοιάζονται ούτε για έχθρες ούτε για όρκους ούτε για τίποτε άλλο, παρά μονάχα για ό,τι θεωρούν ωφέλιμο γι᾽ αυτές, να προσηλώνονται σ᾽ αυτό και να το περιβάλλουν με όλο τους τον ζήλο, θα τα έβλεπε, λέω, αυτά και ωστόσο δεν θα παραδεχόταν ότι και αυτή τη στιγμή θα έχουν την ίδια γνώμη, ακόμα περισσότερο που εσύ θα αναλάβεις την ευθύνη για τη δικιά τους συμφιλίωση και το συμφέρο τους συνηγορεί και τους εξαναγκάζουν και οι παρούσες συμφορές! Εγώ αδίσταχτα πιστεύω ότι με τις λαμπρές αυτές προϋποθέσεις όλα θα πάνε μια χαρά.
|