[78] Αυτά πρέπει να έχεις στον νου σου και να μην αδιαφορείς, όταν κυκλοφορούν τέτοιες φήμες γύρω σου. Μέσα σε αυτές θέλουν οι εχθροί σου να σε ρίξουν, ενώ οι φίλοι σου έχουν όλη την προθυμία να αντιταχτούν και να τις αντικρούσουν. Και όμως, αν θέλεις το συμφέρο σου, από τις γνώμες και των δυο θα ήταν δυνατό να βγάλεις την αλήθεια. [79] Ίσως βέβαια και να πεις πως είναι μικροπρέπεια να λογαριάζεις αυτούς που φλυαρούν ανόητα και σε συκοφαντούν και αυτούς που τους ακούν, προπάντων όταν ξέρεις πως τίποτα το κακό δεν έχεις διαπράξει. Και όμως, είναι ανάγκη να μην καταφρονείς ποτέ το πλήθος και ούτε να παραβλέπεις τη γενική εκτίμηση. Αντίθετα, τότε να είσαι σίγουρος ότι απόχτησες φήμη καλή, σπουδαία και αντάξια σε σένα, στους προγόνους, και στις λαμπρές σου πράξεις, [80] όταν θα έχεις καταφέρει τους Έλληνες να νιώθουν για σένα τα αισθήματα που βλέπεις ότι τρέφουν οι Σπαρτιάτες για τους δικούς τους βασιλιάδες και οι φίλοι οι δικοί σου για σένα τον ίδιο. Και δεν σου είναι δύσκολο να το κατορθώσεις, αρκεί να θελήσεις να είσαι αμερόληπτος μπροστά σ᾽ όλον τον κόσμο, να πάψεις πια να φέρνεσαι σε άλλες πόλεις φιλικά και σε άλλες να δείχνεις έχθρα, και ακόμα να προτιμάς τις πράξεις που στους Έλληνες εμπνέουν εμπιστοσύνη και στους βαρβάρους φόβο. [81] Και ούτε να παραξενευτείς —όπως το έγραψα και στον Διονύσιο τότε που ήταν τύραννος— που, χωρίς να είμαι ούτε στρατηγός ούτε και ρήτορας και χωρίς να έχω καμιά δύναμη στα χέρια μου, συζήτησα μαζί σου με θάρρος μεγαλύτερο από τους άλλους. Εγώ για την πολιτική αποδείχτηκα ο πιο ακατάλληλος από όλους τους συμπολίτες μου· η φύση δεν με προίκισε ούτε με δυνατή φωνή ούτε με τόλμη αρκετή, ώστε να ανακατεύομαι με τον όχλο, να κηλιδώνω την υπόληψή μου, να βρίζομαι με αυτούς που συνωστίζονται στο βήμα. [82] Μα με την ορθοφροσύνη μου και την πλατιά μου μόρφωση —μόλο που ο λόγος μου αυτός θα μπορούσε να θεωρηθεί κάπως βαρύς— εννοώ να τη διεκδικήσω οπωσδήποτε· και θα λογάριαζα τον εαυτό μου όχι ανάμεσα σ᾽ αυτούς που υστερούν, αλλά σ᾽ αυτούς που ξεπερνούν τους άλλους. Γι᾽ αυτό κιόλας επιχειρώ, μονάχα με τον τρόπο που μου είναι φυσικός και έχω την ικανότητα να αξιοποιήσω, να δώσω συμβουλές και στη δικιά μου πόλη και στους Έλληνες και στους πιο ένδοξους άντρες.
|