Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

Ἱππόλυτος (486-524)


ΦΑ. τοῦτ᾽ ἔσθ᾽ ὃ θνητῶν εὖ πόλεις οἰκουμένας
δόμους τ᾽ ἀπόλλυσ᾽, οἱ καλοὶ λίαν λόγοι·
οὐ γάρ τι τοῖσιν ὠσὶ τερπνὰ χρὴ λέγειν
ἀλλ᾽ ἐξ ὅτου τις εὐκλεὴς γενήσεται.
490 ΤΡ. τί σεμνομυθεῖς; οὐ λόγων εὐσχημόνων
δεῖ σ᾽ ἀλλὰ τἀνδρός. ὡς τάχος διιστέον,
τὸν εὐθὺς ἐξειπόντας ἀμφὶ σοῦ λόγον.
εἰ μὲν γὰρ ἦν σοι μὴ ᾽πὶ συμφοραῖς βίος
τοιαῖσδε, σώφρων δ᾽ οὖσ᾽ ἐτύγχανες γυνή,
495 οὐκ ἄν ποτ᾽ εὐνῆς οὕνεχ᾽ ἡδονῆς τε σῆς
προῆγον ἄν σε δεῦρο· νῦν δ᾽ ἀγὼν μέγας,
σῶσαι βίον σόν, κοὐκ ἐπίφθονον τόδε.
ΦΑ. ὦ δεινὰ λέξασ᾽, οὐχὶ συγκλήισεις στόμα
καὶ μὴ μεθήσεις αὖθις αἰσχίστους λόγους;
500 ΤΡ. αἴσχρ᾽, ἀλλ᾽ ἀμείνω τῶν καλῶν τάδ᾽ ἐστί σοι·
κρεῖσσον δὲ τοὔργον, εἴπερ ἐκσώσει γέ σε,
ἢ τοὔνομ᾽, ὧι σὺ κατθανῆι γαυρουμένη.
ΦΑ. μή σε πρὸς θεῶν, εὖ λέγεις γὰρ αἰσχρὰ δέ,
πέρα προβῆις τῶνδ᾽· ὡς ὑπείργασμαι μὲν εὖ
505 ψυχὴν ἔρωτι, τἀισχρὰ δ᾽ ἢν λέγηις καλῶς
ἐς τοῦθ᾽ ὃ φεύγω νῦν ἀναλωθήσομαι.
ΤΡ. εἴ τοι δοκεῖ σοι, χρῆν μὲν οὔ σ᾽ ἁμαρτάνειν,
εἰ δ᾽ οὖν, πιθοῦ μοι· δευτέρα γὰρ ἡ χάρις.
ἔστιν κατ᾽ οἴκους φίλτρα μοι θελκτήρια
510 ἔρωτος, ἦλθε δ᾽ ἄρτι μοι γνώμης ἔσω,
ἅ σ᾽ οὔτ᾽ ἐπ᾽ αἰσχροῖς οὔτ᾽ ἐπὶ βλάβηι φρενῶν
παύσει νόσου τῆσδ᾽, ἢν σὺ μὴ γένηι κακή.
[δεῖ δ᾽ ἐξ ἐκείνου δή τι τοῦ ποθουμένου
σημεῖον, ἢ πλόκον τιν᾽ ἢ πέπλων ἄπο,
515 λαβεῖν, συνάψαι τ᾽ ἐκ δυοῖν μίαν χάριν.]
ΦΑ. πότερα δὲ χριστὸν ἢ ποτὸν τὸ φάρμακον;
ΤΡ. οὐκ οἶδ᾽· ὄνασθαι, μὴ μαθεῖν, βούλου, τέκνον.
ΦΑ. δέδοιχ᾽ ὅπως μοι μὴ λίαν φανῆις σοφή.
ΤΡ. πάντ᾽ ἂν φοβηθεῖσ᾽ ἴσθι. δειμαίνεις δὲ τί;
520 ΦΑ. μή μοί τι Θησέως τῶνδε μηνύσηις τόκωι.
ΤΡ. ἔασον, ὦ παῖ· ταῦτ᾽ ἐγὼ θήσω καλῶς.
μόνον σύ μοι, δέσποινα ποντία Κύπρι,
συνεργὸς εἴης· τἄλλα δ᾽ οἷ᾽ ἐγὼ φρονῶ
τοῖς ἔνδον ἡμῖν ἀρκέσει λέξαι φίλοις.


ΦΑΙ. Αυτά και πολιτείες καλοκυβέρνητες
και σπιτικά ρημάζουν: τα ομορφόλογα!
Δεν χρειάζεται ν᾽ ακούμε λόγια ευχάριστα,
μα λόγια που μας φέρνουνε τιμή.
490ΤΡΟ. Άσε τα λόγια τα μεγάλα. Ανώφελα!
Για τον καλό σου ανάγκη να γνοιαστούμε!
Το πώς θα του τα πούμε όσο πιο γρήγορα.
Αν δεν είχες σε τέτοια πάθια μπλέξει
κι ήσουν γυναίκα φρόνιμη, ποτέ μου
δε θα σ᾽ έσπρωχνα εγώ στην αμαρτία.
Ενώ τώρ᾽ αγωνίζομαι να σώσω
τη ζωή σου — και αυτό μού συχωριέται.
ΦΑΙ. Τί λόγια φοβερά! Κλείσε το στόμα!
Και τέτοιες προστυχιές μην ξαναπείς!
500ΤΡΟ. Ας είναι προστυχιές, μα για καλό σου!
Προτιμότερ᾽ η πράξη που θα σώσει
τη ζωή σου, παρά για μιαν υπόληψη
να πεθάνεις.
ΦΑΙ. Αχ! μη για το Θεό! Σταμάτα! Κι όσο
σωστά να μου τα λες, είναι ντροπή!
Έχει αργαστεί τόσο σκληρά η ψυχή μου
από τον έρωτα, ώστε αν παρασταίνεις
για καλά τις ντροπές, θε να κυλήσω
στο κακό που ζητάω να το ξεφύγω.
ΤΡΟ. Αν σκέφτεσ᾽ έτσι, τότε να μην έσφαλλες!
Αλλ᾽ αν έσφαλες, τότες άκουσέ με.
Μικρή ᾽ναι η χάρη που ζητώ. Στο σπίτι
510έχω βότανα της αγάπης, τα θυμήθηκα
τώρα δα, που χωρίς να σε ντροπιάζουν
και χωρίς να σου βλάψουν το μυαλό,
θα σωθείς, μοναχά να μην κιοτέψεις!
ΦΑΙ. Είναι αλοιφή το φάρμακο ή πιοτό;
ΤΡΟ. Δεν ξέρω! Κοίτα μόνο που ωφελεί!
ΦΑΙ. Φοβάμαι μήπως με χειροτερέψεις.
ΤΡΟ. Μα τα πάντα φοβάσαι χωρίς λόγο!
ΦΑΙ. Μην τίποτα μηνύσεις στου Θησέα
520τον υγιό. ΤΡΟ. Μη σε νοιάζει κι όλα εγώ
καλά θα τα βολέψω. Φτάνει εσύ
να με βοηθήσεις, Κύπρη αφέντισσά μου.
Τώρα πάω μέσα να τα κουβεντιάσω
με τις παλατιανές μου φιλενάδες.