Γραφικό

Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας

Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7

ΠΛΑΤΩΝ

Ἵππίας μείζων (286e-287d)


ΙΠΠΙΑΣ. Οὐδεὶς μέντοι· φαῦλον γὰρ ἂν εἴη τὸ ἐμὸν πρᾶγμα [287a] καὶ ἰδιωτικόν.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Εὖ γε νὴ τὴν Ἥραν λέγεις, ὦ Ἱππία, εἰ χειρωσόμεθα τὸν ἄνδρα. ἀτὰρ μή τι κωλύω μιμούμενος ἐγὼ ἐκεῖνον, ἐὰν σοῦ ἀποκρινομένου ἀντιλαμβάνωμαι τῶν λόγων, ἵνα ὅτι μάλιστά με ἐκμελετήσῃς; σχεδὸν γάρ τι ἔμπειρός εἰμι τῶν ἀντιλήψεων. εἰ οὖν μή τί σοι διαφέρει, βούλομαι ἀντιλαμβάνεσθαι, ἵν᾽ ἐρρωμενέστερον μάθω.
ΙΠΠΙΑΣ. Ἀλλ᾽ ἀντιλαμβάνου. καὶ γάρ, ὃ νυνδὴ εἶπον, οὐ [287b] μέγα ἐστὶ τὸ ἐρώτημα, ἀλλὰ καὶ πολὺ τούτου χαλεπώτερα ἂν ἀποκρίνασθαι ἐγώ σε διδάξαιμι, ὥστε μηδένα ἀνθρώπων δύνασθαί σε ἐξελέγχειν.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Φεῦ ὡς εὖ λέγεις· ἀλλ᾽ ἄγ᾽, ἐπειδὴ καὶ σὺ κελεύεις, φέρε ὅτι μάλιστα ἐκεῖνος γενόμενος πειρῶμαί σε ἐρωτᾶν. εἰ γὰρ δὴ αὐτῷ τὸν λόγον τοῦτον ἐπιδείξαις ὃν φῄς, τὸν περὶ τῶν καλῶν ἐπιτηδευμάτων, ἀκούσας, ἐπειδὴ παύσαιο λέγων, ἔροιτ᾽ ἂν οὐ περὶ ἄλλου πρότερον ἢ περὶ τοῦ καλοῦ —ἔθος [287c] γάρ τι τοῦτ᾽ ἔχει— καὶ εἴποι ἄν· «Ὦ ξένε Ἠλεῖε, ἆρ᾽ οὐ δικαιοσύνῃ δίκαιοί εἰσιν οἱ δίκαιοι;» ἀπόκριναι δή, ὦ Ἱππία, ὡς ἐκείνου ἐρωτῶντος.
ΙΠΠΙΑΣ. Ἀποκρινοῦμαι ὅτι δικαιοσύνῃ.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. «Οὐκοῦν ἔστι τι τοῦτο, ἡ δικαιοσύνη;»
ΙΠΠΙΑΣ. Πάνυ γε.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. «Οὐκοῦν καὶ σοφίᾳ οἱ σοφοί εἰσι σοφοὶ καὶ τῷ ἀγαθῷ πάντα τἀγαθὰ ἀγαθά;»
ΙΠΠΙΑΣ. Πῶς δ᾽ οὔ;
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. «Οὖσί γέ τισι τούτοις· οὐ γὰρ δήπου μὴ οὖσί γε.»
ΙΠΠΙΑΣ. Οὖσι μέντοι.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. «Ἆρ᾽ οὖν οὐ καὶ τὰ καλὰ πάντα τῷ καλῷ [287d] ἐστι καλά;»
ΙΠΠΙΑΣ. Ναί, τῷ καλῷ.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. «Ὄντι γέ τινι τούτῳ;»
ΙΠΠΙΑΣ. Ὄντι· ἀλλὰ τί γὰρ μέλλει;
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. «Εἰπὲ δή, ὦ ξένε,» φήσει, «τί ἐστι τοῦτο τὸ καλόν;»
ΙΠΠΙΑΣ. Ἄλλο τι οὖν, ὦ Σώκρατες, ὁ τοῦτο ἐρωτῶν δεῖται πυθέσθαι τί ἐστι καλόν;
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Οὔ μοι δοκεῖ, ἀλλ᾽ ὅτι ἐστὶ τὸ καλόν, ὦ Ἱππία.
ΙΠΠΙΑΣ. Καὶ τί διαφέρει τοῦτ᾽ ἐκείνου;
ΣΩΚΡΑΤΗΣ. Οὐδέν σοι δοκεῖ;
ΙΠΠΙΑΣ. Οὐδὲν γὰρ διαφέρει.


ΙΠ. Εξάπαντος κανένας· αλλιώς η δουλειά μου θα ήταν τιποτένια, [287a] να την κάνει όποιος όποιος.
ΣΩ. Ωραία, μά την Ήρα, τα λες, Ιππία, φτάνει να μπορέσουμε τον άνθρωπο αυτόν να τον βάλουμε κάτω. Έχεις καμιάν αντίρρηση να πάρω εγώ τη θέση εκείνου, και όταν εσύ αποκρίνεσαι να σου αντιμιλώ, ώστε να με μορφώσεις όσο γίνεται καλύτερα; Κάτι ξέρω από αντιλογίες. Αν λοιπόν δεν σε νοιάζει, λέω να σου αντιμιλώ, για ν᾽ αποχτήσω πιο στέρεη γνώση.
ΙΠ. Και δεν αντιμιλείς! Όπως σου είπα τώρα δα, δεν [287b] είναι και πολύ μεγάλο αυτό που με ρωτάς. Εγώ θα μπορέσω να σε διδάξω να αποκρίνεσαι και σε πολύ πιο δύσκολα από αυτό πράγματα — τόσο που κανένας άνθρωπος να μην μπορεί να σε βάζει μπροστά.
ΣΩ. Αχ, τί καλά που μιλείς! Τότε, αφού και συ μου το λες, έλα να γίνω, όσο μπορώ, εκείνος και να δοκιμάζω να σε ρωτώ. Αν του απάγγελνες το λόγο αυτόν που λες για τις όμορφες απασχολήσεις, εκείνος ακούγοντάς τον, μόλις θα σταματούσες να μιλείς, πρώτα απ᾽ όλα θα ρωτούσε όχι για τίποτε άλλο παρά για το όμορφο —αυτό [287c] το συνήθειο έχει— και θα έλεγε: Ηλείε ξένε, οι δίκαιοι δεν είναι με τη δικαιοσύνη που γίνονται δίκαιοι; Δώσε απόκριση, Ιππία, σαν να σε ρωτάει εκείνος.
ΙΠ. Θα αποκριθώ, ότι με τη δικαιοσύνη.
ΣΩ. Είναι κατιτί λοιπόν αυτό, η δικαιοσύνη. Ή όχι;
ΙΠ. Και βέβαια.
ΣΩ. Λοιπόν με τη σοφία είναι και οι σοφοί σοφοί και με το αγαθό όλα τα αγαθά αγαθά. Έτσι;
ΙΠ. Πώς όχι;
ΣΩ. Και αυτά είναι βέβαια κάτι που υπάρχει· γιατί εξάπαντος δεν είναι κάτι που δεν υπάρχει.
ΙΠ. Είναι βέβαια κάτι που υπάρχει.
ΣΩ. Λοιπόν και όλα τα όμορφα με το όμορφο [287d] είναι όμορφα. Έτσι;
ΙΠ. Ναι, με το όμορφο.
ΣΩ. Με το όμορφο, που είναι κάτι που υπάρχει. Ή όχι;
ΙΠ. Που υπάρχει. Πώς αλλιώς;
ΣΩ. Πες μου λοιπόν, ξένε, θα πει, τούτο το όμορφο τί είναι;
ΙΠ. Εκείνος που το ρωτάει αυτό, Σωκράτη, δεν γυρεύει να μάθει άλλο τίποτα παρά τί είναι όμορφο. Έτσι δεν είναι;
ΣΩ. Δεν το πιστεύω. Εκείνο που ρωτάει, Ιππία, είναι τί είναι το όμορφο.
ΙΠ. Και σε τί ξεχωρίζει το ένα από το άλλο;
ΣΩ. Σε τίποτα, φαντάζεσαι;
ΙΠ. Μα δεν ξεχωρίζουν σε τίποτα!