ΠΙΣΤΕΙΣ (§§ 14-30) [14] Γενικά λοιπόν η Μακεδονική δύναμη, στρατιωτική και πολιτική, ως προσθήκη δεν είναι κάτι το ευκαταφρόνητο, όπως για παράδειγμα όταν κάποτε υπό την στρατηγία του Τιμοθέου σάς βοήθησε εναντίον των Ολυνθίων· ύστερα πάλι αυτή η συμπαράταξη φάνηκε κάπως σημαντική για τους Ολυνθίους εναντίον της Ποτίδαιας· και πρόσφατα βοήθησε τους Θεσσαλούς, που βρίσκονταν σε εσωτερική πολιτική κρίση και αναταραχή, στον αγώνα τους εναντίον των τυράννων. Γενικά, νομίζω, όπου και αν προσθέσει κάποιος έστω και μια μικρή δύναμη, πάντα ωφελεί, η ίδια όμως από μόνη της η Μακεδονική δύναμη είναι ασθενής και γεμάτη πολλά μειονεκτήματα. [15] Γιατί αυτός με όλα αυτά για τα οποία θα τον θεωρούσε κανείς μεγάλο, τους πολέμους και τις εκστρατείες, έχει καταντήσει τη δύναμή του ακόμη πιο επισφαλή από ό,τι εξαρχής ήταν από τη φύση της. Μη φαντάζεστε, Αθηναίοι, ότι με τα ίδια πράγματα χαίρονται ο Φίλιππος και οι υπήκοοί του· αυτός επιθυμεί δόξα και αυτή έχει γίνει το πάθος του και είναι αποφασισμένος δρώντας και κινδυνεύοντας και να πάθει κάτι γι᾽ αυτήν, αν χρειαστεί· γιατί, αντί να ζει με ασφάλεια, διάλεξε τη δόξα την οποία θα του εξασφαλίσει η πραγματοποίηση αυτών που κανένας ώς τώρα βασιλιάς των Μακεδόνων δεν έχει κατορθώσει. [16] Αντίθετα, οι υπήκοοί του δεν μετέχουν στη δόξα αυτών των κατορθωμάτων και, καθώς είναι καταπονημένοι συνέχεια από τις γνωστές πάνω κάτω εκστρατείες, υποφέρουν και συνεχώς ταλαιπωρούνται· γιατί δεν τους αφήνει να ασχολούνται ούτε με τις δουλειές τους τις επαγγελματικές ούτε με τις οικογενειακές τους υποθέσεις, ούτε μπορούν να διαθέσουν όπως μπορούν τα προϊόντα τους, αφού εξαιτίας του πολέμου οι εμπορικοί σταθμοί της χώρας είναι αποκλεισμένοι. [17] Ύστερα από αυτά λοιπόν δεν είναι δύσκολο να συμπεράνει κανείς από ποια συναισθήματα διακατέχονται προς τον Φίλιππο οι περισσότεροι από τους Μακεδόνες. Οι μισθοφόροι μάλιστα που τον περιστοιχίζουν καθώς και οι πεζέταιροι έχουν τη φήμη ότι είναι δήθεν αξιοθαύμαστοι και καλά ασκημένοι στην τέχνη του πολέμου. Όπως όμως άκουγα από κάποιον που έχει ζήσει στη χώρα αυτή, άνθρωπο που αποκλείεται να λέει ψέματα, δεν είναι καλύτεροι από κανέναν. [18] Αν λοιπόν βρεθεί μεταξύ αυτών κάποιος έμπειρος πολέμου και αγώνων, μου έλεγε ότι ο Φίλιππος όλους αυτούς τους απομακρύνει από ματαιοδοξία, γιατί θέλει όλα να φαίνονται ότι είναι δικά του έργα (γιατί κοντά σε όλα τα άλλα και η ματαιοδοξία του δεν έχει όρια) αν πάλι υπάρχει κάποιος λογικός ή σε γενικές γραμμές δίκαιος, που δεν μπορεί να υποφέρει τα καθημερινά του όργια, τα μεθύσια και τους κορδακισμούς του, τον παραμερίζει και δεν τον έχει σε καμιά εκτίμηση. [19] Οι υπόλοιποι οι περί αυτόν είναι ληστές και κόλακες και τέτοιοι άνθρωποι, που, όταν μεθύσουν, χορεύουν τέτοιους χορούς που εγώ αυτή τη στιγμή δεν τολμώ να προφέρω τα ονόματά τους μπροστά σας. Προφανώς αυτά είναι αληθινά. Γιατί όσους όλοι έδιωχναν από εδώ, πιο ακόλαστους και από τους ταχυδακτυλουργούς, εκείνον τον Καλλία τον περιβόητο δούλο, και άλλους τέτοιους ανθρώπους, γελωτοποιούς και ποιητές αισχρών ασμάτων, που τα συνθέτουν στις παρέες για να γελούν, τέτοιους ανθρώπους αγαπά και έχει γύρω του. [20] Και όμως, και αν ακόμη κάποιος θεωρεί αυτά ασήμαντα, ωστόσο για τους φρόνιμους ανθρώπους είναι μεγάλες αποδείξεις της νοοτροπίας του και της ηθικής του κατάπτωσης. Αλλά, νομίζω, αυτά τώρα τα επισκιάζουν τα κατορθώματά του· γιατί οι επιτυχίες είναι φοβερές στο να συγκαλύπτουν τέτοιες ντροπές. Αν όμως θα έχει κάποιαν ατυχία, τότε αυτά του τα αίσχη θα αποκαλυφθούν με κάθε λεπτομέρεια. Και έχω τη γνώμη, Αθηναίοι, πως το πράγμα θα δείξει σύντομα, αν το θέλουν οι θεοί και εσείς το επιθυμείτε. [21] Όπως ακριβώς δηλαδή στο ανθρώπινο σώμα, όσο καιρό κάποιος είναι γερός, δεν αισθάνεται κανένα ενόχλημα, αλλά όταν τον βρει κάποια αρρώστια, τότε εμφανίζονται όλα, κατάγματα, στραμπουλήγματα και οτιδήποτε άλλο είναι πειραγμένο, έτσι και με τις πόλεις και τους τυράννους, όσο καιρό κάνουν πολέμους έξω από τη χώρα τους, οι περισσότεροι δε βλέπουν τις αδυναμίες τους, όταν όμως ξεσπάσει πόλεμος στα σύνορά τους, τότε αυτός τα αποκαλύπτει όλα.
|