ΠΡΟΤΑΣΗ [§§ 13-14] & ΠΙΣΤΕΙΣ [§§ 15-23] [13] Αν λοιπόν θέλει κάποιος είτε να προσφέρει στην πόλη συμμαχία είτε να πετύχει εισφορά χρημάτων είτε κάτι άλλο, εγώ τουλάχιστον φρονώ ότι πρέπει πρώτα πρώτα να θέσει ως βασικό στοιχείο ένα πράγμα, τη δυνατότητα να το επιτύχει, χωρίς να λυθεί η υπάρχουσα ειρήνη· όχι γιατί είναι αξιοθαύμαστη ούτε και αντάξιά σας, αλλά όποια και αν είναι αυτή, θα εξυπηρετούσε περισσότερο την κατάσταση, αν δεν είχε γίνει, παρά αν λυθεί εξαιτίας μας τώρα που έχει γίνει. Γιατί πολλά έχουμε θυσιάσει εξαιτίας της, που αν τα είχαμε, θα ήταν ο πόλεμος για μας πιο ασφαλής και πιο εύκολος από ό,τι σήμερα. [14] Δεύτερον, πρέπει να προσέξουμε, Αθηναίοι, να μην δώσουμε με κανέναν τρόπο δικαιολογία και αφορμή κοινού πολέμου εναντίον μας σ᾽ αυτούς που συγκεντρώθηκαν εδώ και ισχυρίζονται ότι είναι Αμφικτύονες. Γιατί, αν κάναμε ξανά πόλεμο με τον Φίλιππο για την Αμφίπολη ή για κάποια παρόμοια προσωπική μας διαφορά προς αυτόν, που δεν συμμερίζονται οι Θεσσαλοί ούτε οι Αργείοι ούτε οι Θηβαίοι, δεν πιστεύω ότι θα οδηγηθεί κανείς από αυτούς σε πόλεμο εναντίον μας, [15] και λιγότερο απ᾽ όλους (και ας μη με αποδοκιμάσει κανείς, πριν με ακούσει) οι Θηβαίοι. Όχι βέβαια γιατί τρέφουν φιλικά αισθήματα προς εμάς ούτε και γιατί δεν θα έκαναν τα χατίρια του Φίλιππου, αλλά επειδή γνωρίζουν πολύ καλά, όσο και αν ισχυρίζεται κανείς ότι είναι αναίσθητοι, πως, αν εμπλακούν σε πόλεμο εναντίον σας, οι ίδιοι θα υποστούν όλα τα κακά, άλλος όμως θα κάθεται περιμένοντας τα κέρδη. Γι᾽ αυτό, δεν θα ριχτούν σ᾽ αυτήν την περιπέτεια, εκτός και αν η αρχή και η αιτία του πολέμου ήταν κοινή. [16] Εξάλλου, αν πολεμούσαμε ξανά με τους Θηβαίους για τον Ωρωπό ή για κάποιο άλλο μέρος που ενδιαφέρει μόνο εμάς τους δυο, νομίζω ότι δεν θα παθαίναμε τίποτε. Γιατί πιστεύω ότι οι πιθανοί υποστηρικτές είτε ημών είτε εκείνων θα βοηθούσαν, μόνο αν κάποιος έκανε εισβολή στη χώρα μας ή στη δική τους, αλλά δεν θα έπαιρναν μέρος σε πόλεμο επιθετικό ούτε στο πλευρό του ενός ούτε στο πλευρό του άλλου. Πράγματι, αυτός είναι ο χαρακτήρας των συμμαχιών που θα άξιζε να υπολογίζει κανείς, και αυτή είναι η φυσική συνέπεια. [17] Ο κάθε σύμμαχος δεν είναι τόσο ευνοϊκά διατεθειμένος ούτε προς εμάς ούτε προς τους Θηβαίους, ώστε να βλέπει με το ίδιο μάτι τη σωτηρία ή την επιβολή επί των άλλων· αλλά όλοι θα ήθελαν να ήμασταν σώοι μόνο για δικό τους όφελος· ούτε και ένας όμως δεν θα ήθελε να νικήσει η μια πλευρά και να επιβληθεί και στον ίδιο. Τι λοιπόν εγώ θεωρώ επικίνδυνο και από τι νομίζω ότι πρέπει να προφυλαχθούμε; Μήπως δηλαδή ο μελλοντικός πόλεμος παράσχει σε όλους κοινή δικαιολογία και κοινή αφορμή. [18] Γιατί, αν οι Αργείοι, οι Μεσσήνιοι, οι Μεγαλοπολίτες και κάποιοι από τους υπόλοιπους Πελοποννησίους, όσοι σκέφτονται τα ίδια με αυτούς, θα έχουν εχθρικές διαθέσεις απέναντί μας εξαιτίας των μυστικών συνεννοήσεών μας με τους Λακεδαιμονίους και της εντύπωσής τους ότι εγκρίνουμε κάποιες ενέργειες εκείνων, αν οι Θηβαίοι, που ήδη, όπως λένε όλοι, μας μισούν, γίνουν ακόμη πιο εχθρικοί απέναντί μας, επειδή παρέχουμε άσυλο στους πολιτικούς εξόριστους εκείνων και δείχνουμε με κάθε τρόπο την έχθρα μας προς αυτούς, [19] αν οι Θεσσαλοί μας εχθρεύονται, επειδή παρέχουμε άσυλο στους φυγάδες των Φωκέων, αν τέλος μας εχθρεύεται ο Φίλιππος, γιατί τον εμποδίζουμε να συμμετάσχει στην Αμφικτυονία, φοβούμαι μήπως όλοι, καθώς ο καθένας χωριστά θα είναι οργισμένος με μας για προσωπικούς λόγους, κηρύξουν εναντίον μας κοινό πόλεμο, προβάλλοντας ως δικαιολογία τις αποφάσεις των Αμφικτυόνων, και μήπως στη συνέχεια παρασυρθούν και προχωρήσουν και πέρα από τα συμφέροντά τους, όπως έγινε και με την περίπτωση των Φωκέων. [20] Γνωρίζετε βέβαια πολύ καλά ότι οι Θηβαίοι, ο Φίλιππος και οι Θεσσαλοί, αν και δεν είχαν καθόλου τις ίδιες επιδιώξεις, ωστόσο οι ενέργειες όλων οδήγησαν στο ίδιο αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, οι Θηβαίοι δεν μπορούσαν να εμποδίσουν τον Φίλιππο να περάσει και να καταλάβει τα περάσματα, ούτε βέβαια και να τον εμποδίσουν να σφετεριστεί, αν και ήρθε τελευταίος, τη δόξα των όσων οι ίδιοι κατόρθωσαν με κόπους. [21] Αυτήν τη στιγμή λοιπόν οι Θηβαίοι έχουν πετύχει κάτι σε ό,τι αφορά την ανάκτηση των εδαφών τους, αλλά σε ό,τι αφορά την τιμή και την υπόληψή τους έχουν αποτύχει οικτρότατα. Γιατί, αν ο Φίλιππος δεν περνούσε τις Θερμοπύλες, αυτοί δεν θα είχαν κερδίσει τίποτε. Δεν ήταν βέβαια αυτά που ήθελαν, αλλά ανέχθηκαν όλα αυτά, επειδή επιθυμούσαν να πάρουν τον Ορχομενό και την Κορώνεια, που μόνοι τους δεν μπορούσαν. [22] Κάποιοι βέβαια τολμούν να υποστηρίζουν ότι ο Φίλιππος δεν είχε καμιά διάθεση να παραδώσει στους Θηβαίους τον Ορχομενό και την Κορώνεια, αλλά αναγκάσθηκε να το κάνει. Εγώ σ᾽ αυτούς λέω να χαίρονται την άποψή τους· για εκείνο όμως είμαι σίγουρος, ότι ο Φίλιππος δεν νοιαζόταν τόσο γι᾽ αυτά όσο ήθελε να καταλάβει τα περάσματα και να κερδίσει αυτός τη δόξα του πολέμου, να δοθεί δηλαδή η εντύπωση ότι ο πόλεμος κρίθηκε (: τελείωσε) με τη δική του παρέμβαση, και να προεδρεύσει στα Πύθια· αυτά ήταν που επιθυμούσε περισσότερο απ᾽ όλα. [23] Οι Θεσσαλοί εξάλλου δεν ήθελαν κανένα από αυτά, ούτε δηλαδή οι Θηβαίοι ούτε ο Φίλιππος να ενισχύσουν τη δύναμή τους (γιατί νόμιζαν ότι όλα αυτά θα στρέφονταν εναντίον τους), αλλά επιθυμούσαν να ελέγχουν το συνέδριο της Πυλαίας (: Αμφικτυονίας) και το ιερό των Δελφών· αυτά τα δύο ήταν που ήθελαν να επιτύχουν. Και επειδή τα επιθυμούσαν διακαώς, γι᾽ αυτό συνέπραξαν σ᾽ αυτά που έγιναν. Θα διαπιστώσετε λοιπόν ότι ο καθένας τους για δικούς του λόγους οδηγήθηκε ώστε να πράξει πολλά από τα οποία τίποτε δεν επιθυμούσε. Από αυτό λοιπόν, από αυτό ακριβώς πρέπει εμείς να προφυλαχτούμε.
|