ΔΙΗΓΗΣΗ ([§§ 4-12) [4] Αν και γνωρίζω πολύ καλά, Αθηναίοι, ότι το να μιλάει κανείς σε σας για πράγματα για τα οποία μίλησε κάποτε ο ίδιος και το να περιαυτολογεί, είναι πάντοτε ωφέλιμη τακτική σε όσους διαθέτουν κάποια θρασύτητα, ωστόσο νομίζω ότι είναι τόσο φορτικό και δυσάρεστο, ώστε, ενώ βλέπω ότι είναι αναγκαίο, εντούτοις διστάζω να το κάνω. Αλλά νομίζω ότι θα διαμορφώσετε καλύτερη άποψη για όσα τώρα θα πω, αν θυμηθείτε λίγα από αυτά που σας είπα κάποτε στο παρελθόν. [5] Πρώτον, Αθηναίοι, όταν κατά τη διάρκεια της πολιτικής αναταραχής στην Εύβοια, προσπαθούσαν κάποιοι να σας πείσουν να βοηθήσετε τον Πλούταρχο και να αναλάβετε έναν πόλεμο άδοξο και δαπανηρό, ήμουν ο πρώτος και μοναδικός που ανέβηκα στο βήμα και αντιτάχθηκα· και μόνο που δεν με κομμάτιασαν εκείνοι που για μηδαμινά οφέλη σας έπεισαν να διαπράξετε πολλά και μεγάλα σφάλματα. Και αφού πέρασε λίγος καιρός, μαζί με την καταισχύνη και τα παθήματά σας, παθήματα τέτοια που κανένας λαός ποτέ ως τώρα δεν έχει υποστεί από αυτούς που βοήθησε, συνειδητοποιήσατε όλοι σας τόσο τη φαυλότητα εκείνων που σας έπεισαν τότε να ενεργήσετε έτσι όσο και την ορθότητα των δικών μου προτάσεων. [6] Εξάλλου, όταν αντιλήφθηκα, Αθηναίοι, ότι ο Νεοπτόλεμος ο ηθοποιός υπό το πρόσχημα της υποκριτικής τέχνης απολάμβανε ασυλία, προξενούσε τα μεγαλύτερα δεινά στην πόλη, ρύθμιζε τις υποθέσεις σας προς το συμφέρον του Φιλίππου και ήταν ο πρωτεργάτης σε όλα αυτά, ανέβηκα στο βήμα και σας μίλησα, όχι κινούμενος από προσωπική εμπάθεια ούτε και για να τον συκοφαντήσω, όπως αποδείχθηκε από τα γεγονότα που ακολούθησαν. [7] Και δεν θα κατηγορήσω και στην περίπτωση αυτή τους συνηγόρους του Νεοπτολέμου (γατί δεν είχε κανέναν εντελώς), αλλά εσάς τους ίδιους. Γιατί, αν παρακολουθούσατε παράσταση τραγωδίας στο θέατρο του Διονύσου και δεν συζητούσατε για τη σωτηρία και τις κοινές υποθέσεις της πόλης σας, ούτε εκείνον θα ακούγατε με τόσο καλή διάθεση ούτε εμένα με τόση απέχθεια. [8] Ωστόσο, φαντάζομαι ότι όλοι σας έχετε αντιληφθεί τώρα πια τούτο τουλάχιστον, ότι, αφού επισκέφθηκε τότε τους εχθρούς, για να εισπράξει τάχα και να φέρει εδώ, όπως έλεγε, χρήματα που του όφειλαν εκεί, με την πρόθεση να τα ξοδέψει εδώ σε δημόσιες λειτουργίες, και ενώ επαναλάμβανε συνεχώς το επιχείρημα ότι είναι φοβερό να εγκαλεί κανείς αυτούς που φέρνουν από εκεί τα πλούτη τους εδώ, όταν χάρη στην ειρήνη εξασφάλισε ασυλία, εξαργύρωσε όση ακίνητη περιουσία είχε εδώ, την πήρε και αναχώρησε για τον Φίλιππο. [9] Αυτά λοιπόν τα δύο γεγονότα από όσα προανέφερα, που τα διατύπωσα με ειλικρίνεια και αίσθημα δικαιοσύνης, όπως ακριβώς έγιναν, επιβεβαιώνουν την αλήθεια των προηγούμενων λόγων μου. Τρίτον, Αθηναίοι (μόνο αυτό θα πω ακόμη και θα περάσω αμέσως σ᾽ εκείνα για τα οποία ανέβηκα να μιλήσω), όταν εμείς οι πρέσβεις επιστρέψαμε από τη Μακεδονία έχοντας πάρει τους όρκους για την ειρήνη, [10] τότε κάποιοι σας υπόσχονταν ότι θα ξαναχτιστούν οι Θεσπιές και οι Πλαταιές, ότι ο Φίλιππος, αν γινόταν κύριος της κατάστασης, θα έσωζε τους Φωκείς, θα διασπούσε τη Θήβα σε οικισμούς, θα σας εξασφάλιζε τον Ωρωπό, θα σας απέδιδε την Εύβοια ως αντάλλαγμα για την Αμφίπολη, και άλλες τέτοιες φρούδες ελπίδες και απατηλές υποσχέσεις. Παρασυρμένοι εσείς από όλα αυτά εγκαταλείψατε στην τύχη τους τους Φωκείς, ενεργώντας αντίθετα προς τα συμφέροντά σας και ίσως και προς την ηθική σας υπόσταση. Θα αποδειχθεί λοιπόν ότι εγώ ούτε συνήργησα σε καμιά από αυτές τις απάτες ούτε ότι εσιώπησα, αλλά σας προειδοποίησα, όπως προφανώς θυμόσαστε, ότι αυτές τις υποσχέσεις ούτε τις γνωρίζω ούτε περιμένω να εκπληρωθούν, αλλά νομίζω ότι, όποιος λέει αυτά, λέει ανοησίες. [11] Όλα αυτά λοιπόν, όσα αποδείχτηκε ότι πρόβλεψα καλύτερα από τους άλλους, δεν θα τα αποδώσω σε κάποιαν ούτε ικανότητα ούτε ιδιαίτερη εξυπνάδα, Αθηναίοι, ούτε και θα ισχυριστώ ότι αντιλήφθηκα και προαισθάνθηκα αυτά για κάποιον άλλον λόγο, αλλά για δύο πράγματα που θα σας τα αναφέρω. Το ένα, Αθηναίοι, ήταν η καλή μου τύχη, που εγώ βλέπω ότι είναι ανώτερη από κάθε ικανότητα και σοφία που υπάρχει στους ανθρώπους· [12] το δεύτερον είναι επειδή κρίνω και ζυγίζω τα πράγματα αφιλοκερδώς και κανένας δεν θα μπορέσει να αποδείξει ότι κάποιο ίδιον κέρδος συνδέεται με τις πράξεις και τους λόγους στη διάρκεια της πολιτικής μου καριέρας. Γι᾽ αυτό, σωστό θεωρώ εγώ το συμφέρον της πόλης, όποιο τυχόν προκύψει από τα ίδια τα πράγματα. Αλλά όταν, όπως σε ζυγαριά, βάλεις στη μια μεριά χρήματα, τότε το βάρος τους συμπαρασύρει και τραβά προς το μέρος τους και την κρίση, και όποιος κάνει αυτό, δεν είναι δυνατόν να σκεφθεί ούτε σωστά ούτε ανεπηρέαστα για τίποτε.
|