[4.62.1] »Και σχετικά με την απειλή των Αθηναίων, αυτά τα πολύ σπουδαία θα επιτύχομε, αν πάρομε την σωστή απόφαση. [4.62.2] Σχετικά, όμως, με την ειρήνη, που όλοι μας παραδεχόμαστε ότι είναι το μεγαλύτερο αγαθό, πώς μπορεί να υποστηρίξει κανείς ότι δεν πρέπει να την κάνομε μεταξύ μας; Ή μήπως νομίζετε ότι αν ο ένας ευημερεί και ο άλλος δυστυχεί, δεν είναι η ειρήνη, αλλά ο πόλεμος που θα σταματήσει τις συμφορές του ενός και θα εξασφαλίσει την ευτυχία του άλλου; Μήπως η ειρήνη δεν εξασφαλίζει —και μάλιστα δίχως κινδύνους— τιμές και δόξα και άλλα πολλά αγαθά για τα οποία θα μπορούσε κανείς να μακρηγορήσει; Πρέπει όλα αυτά να τα σκεφθείτε καλά και να μην παραβλέψετε τις συμβουλές μου, αλλά να τις έχει ο καθένας υπόψη όταν σκεφθεί να εξασφαλίσει την σωτηρία του. [4.62.3] Αν κανείς σας έχει την πεποίθηση ότι μπορεί να επιτύχει τους σκοπούς του, είτε επιμένοντας στις δίκαιες αξιώσεις του είτε με την βία, ας μην δυσφορήσει αν γελαστεί στους υπολογισμούς του. Πρέπει να ξέρει ότι πολλοί, έως τώρα, που επιχείρησαν να εκδικηθούν εκείνους οι οποίοι τους αδικούσαν, όχι μόνο δεν το κατόρθωσαν, αλλά ούτε κατάφεραν να σωθούν οι ίδιοι. Άλλοι πάλι, που επιδιώξαν ν᾽ αποκτήσουν με την βία περισσότερα πλεονεκτήματα, όχι μόνο δεν το κατόρθωσαν, αλλά έχασαν κι αυτά που είχαν! [4.62.4] Η επιτυχία, αν θέλει κανείς να εκδικηθεί, δεν είναι εξασφαλισμένη από το γεγονός και μόνο ότι αδικήθηκε εκείνος που το επιχειρεί. Ούτε η δύναμη είναι κάτι το βέβαιο μόνο και μόνο επειδή μας γεννάει ελπίδες. Το μέλλον είναι απρόβλεπτο για τα περισσότερα πράματα και, αν η πρόβλεψή του είναι τόσο σφαλερή, τούτο είναι εξαιρετικά ωφέλιμο. Επειδή σε όλους μας εμπνέει τον ίδιο φόβο, γι᾽ αυτό και μόνο μετά από πολλή σκέψη αποφασίζομε να επιτεθούμε ο ένας εναντίον του άλλου. [4.63.1] »Και τώρα τα δύο αυτά, δηλαδή και ο φόβος και το απρόβλεπτο μέλλον και η τρομερή παρουσία των Αθηναίων πρέπει να μας ανησυχούν πολύ. Πρέπει να πεισθούμε ότι τα στοιχεία αυτά είναι αρκετά σοβαρά ώστε ν᾽ αποστρέψουν τον καθένα μας από την σφαλερή σκέψη που έχει, ότι μπορεί να ωφεληθεί εφαρμόζοντας τα σχέδια που είχε, και να ενωθούμε, για ν᾽ αποδιώξομε από τον τόπο μας τον εχθρό που μας απειλεί. Ας κάνομε σπονδές ειρήνης για απεριόριστο χρόνο ή, αν τούτο δεν είναι δυνατόν, για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη χρονική περίοδο, αναβάλλοντας για άλλοτε την λύση των διαφορών μας. [4.63.2] Με μια λέξη, καταλάβετέ το. Αν πεισθείτε στις συμβουλές μου, θα έχει ο καθένας σας ελεύθερη πολιτεία και θα μπορεί, κύριος της τύχης του, ν᾽ ανταποδίδει στους άλλους με το ίδιο μέτρο, τόσο τις ζημίες που θα παθαίνει όσο και τις ευεργεσίες που θα δέχεται. Αν, όμως, δεν πεισθείτε και δεχτεί η συνέλευση τις γνώμες άλλων, τότε όχι μόνο δεν θα είμαστε σε θέση να εκδικηθούμε οποιονδήποτε, αλλά —αν έχομε και τύχη— θ᾽ αναγκαζόμαστε να γινόμαστε φίλοι με τους χειρότερους εχθρούς μας και εχθροί με τους φίλους μας. [4.64.1] »Όπως σας είπα στην αρχή, εγώ αντιπροσωπεύω την ισχυρότερη πολιτεία η οποία είναι συνηθισμένη πολύ περισσότερο να υπερασπίζει τα δίκαιά της παρά να υποχωρεί, αλλά νομίζω χρέος μου, μπροστά στους κινδύνους αυτούς που προβλέπω, να φανώ υποχωρητικός και να μην βλάψω τους αντιπάλους μου, γιατί θα κινδύνευα τότε να πάθω εγώ μεγαλύτερη συμφορά. Ούτε είμαι τόσο μωρός, ώστε να επιδιώξω να εξουσιάσω τους άλλους με την σκέψη ότι είμαι ρυθμιστής και των σχεδίων μου αλλά και της τύχης την οποία δεν εξουσιάζω. Είμαι πρόθυμος να κάνω λογικές υποχωρήσεις. [4.64.2] Έχω, όμως, την αξίωση να κάνουν το ίδιο και οι άλλοι, και να υποχωρήσουν. Να νικήσουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους παρά να νικηθούν από τους εχθρούς τους. [4.64.3] Δεν είναι ντροπή να κάνει υποχωρήσεις ένας συγγενής σ᾽ άλλον συγγενή ή ένας Δωριεύς σ᾽ έναν Δωριέα ή ένας Χαλκιδεύς σ᾽ έναν ομόφυλό του. Γενικά είμαστε γείτονες και κατοικούμε την ίδια χώρα που την περιβρέχει η ίδια θάλασσα και έχομε το κοινό όνομα Σικελιώτες. Θα συμβεί, νομίζω, να πολεμήσομε και πάλι μεταξύ μας και θα συμβεί πάλι να κάνομε συνέδριο για ειρήνη μεταξύ μας. [4.64.4] Αν, όμως, έχομε φρόνηση, θ᾽ αποκρούομε, κάθε φορά, όλοι μαζί τους ξένους που έρχονται να μας επιτεθούν, αν καταλάβομε ότι η συμφορά που παθαίνει ο καθένας μας χωριστά, είναι κίνδυνος για όλους. Από τώρα και στο εξής δεν θα καλέσομε πια ξένους, ούτε για να μας βοηθήσουν ούτε για να μας συμφιλιώσουν. [4.64.5] Αν ενεργήσομε με τον τρόπο αυτό, δεν θα στερήσομε την Σικελία από δύο μεγάλα αγαθά. Θα την απαλλάξομε από τους Αθηναίους και από τον εμφύλιο πόλεμο. Στο μέλλον, ελεύθεροι, θα κυβερνούμε εμείς και θα νεμόμαστε την Σικελία, που με τον τρόπο αυτό θα είναι πολύ λιγότερο εκτεθειμένη στην ξένη επιβουλή». |