
Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ
Ἱστορίαι (2.87.1-2.88.3)
[2.87.1] «Πελοποννήσιοι. Αν κανείς από σας αισθάνεται φόβο για την ναυμαχία που θα γίνει επειδή νικηθήκαμε στην ναυμαχία που έγινε, έχει άδικο να φοβάται. [2.87.2] Όπως ξέρετε, δεν είχαμε προετοιμαστεί καλά και είχαμε ξεκινήσει μάλλον για εκστρατεία παρά για ναυμαχία. Αλλά και η τύχη μάς φάνηκε αντίθετη σε πολλά και ίσως έφταιξε και η έλλειψη πείρας, αφού για πρώτη φορά ναυμαχήσαμε. [2.87.3] Δεν νικηθήκαμε από δική μας λιποψυχία και δεν υπάρχει λόγος να μειωθεί η αποφασιστικότητά μας εξαιτίας των όσων έγιναν, αφού δεν μπόρεσε η βία να καταβάλει την ευψυχία μας και μας έμεινε αρκετή για ν᾽ ανταποδώσομε το χτύπημα. Πρέπει να γνωρίζετε ότι, κάθε άνθρωπος μπορεί να πάθει κάποια συμφορά από τυχαία γεγονότα, αλλά ότι οι ανδρείοι έχουν πάντα το ίδιο φρόνημα. Όταν είναι κανείς γενναίος, δεν έχει το δικαίωμα να δικαιολογήσει την λιποψυχία του σε κάποια περίσταση εξαιτίας μιας αποτυχίας που οφείλεται στην έλλειψη πείρας. [2.87.4] Άλλωστε, υπερέχετε απ᾽ τον εχθρό πολύ περισσότερο σε ανδρεία παρότι υστερείτε σε πείρα. Η εμπειρία τους, που τόσο την φοβάστε, αν συνδυαζόταν με γενναιότητα, θα τους έκανε, την ώρα του κινδύνου, να θυμηθούν και να εφαρμόσουν τα όσα έχουν μάθει, αλλά χωρίς ανδρεία καμιά τέχνη δεν ωφελεί μπροστά στον κίνδυνο, γιατί ο φόβος παραλύει την μνήμη και η τέχνη δίχως θάρρος δεν χρησιμεύει σε τίποτε. [2.87.5] Αντιτάξτε, λοιπόν, την γενναιότητά σας στην πείρα τους κι αν σας ανησυχεί το ότι νικηθήκαμε στην πρώτη ναυμαχία, θυμηθείτε ότι ήμασταν απροετοίμαστοι. [2.87.6] Τώρα έχετε πολλά καράβια και θα ναυμαχήσετε κοντά στην παραλία, όπου βρίσκεται ο στρατός μας. Υπερισχύουν πάντα εκείνοι που είναι περισσότεροι και καλύτερα οπλισμένοι. [2.87.7] Δεν υπάρχει ούτε ένα στοιχείο που να μας κάνει ν᾽ αμφιβάλλομε ότι θα νικήσομε και τα λάθη που εκάναμε πριν είναι και αυτά χρήσιμα, γιατί μας έγιναν μάθημα. [2.87.8] Οι κυβερνήτες, λοιπόν, και τα πληρώματα θα πρέπει να κάνουν το καθήκον τους με θάρρος μη εγκαταλείποντας τις θέσεις όπου θα ταχθούν. [2.87.9] Εμείς θα προετοιμάσομε την επιχείρηση με την ίδια φροντίδα που είχαν και οι προηγούμενοι ηγέτες σας και δεν θ᾽ αφήσομε σε κανέναν την πρόφαση να φανεί δειλός. Αν κανείς λιποψυχήσει, θα τιμωρηθεί όπως πρέπει, ενώ οι γενναίοι θα τιμηθούν με τις αμοιβές που ταιριάζουν στις πράξεις της ανδρείας». |