
Μνημοσύνη
Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας
Μνημοσύνης δ᾽ ἐξαῦτις ἐράσσατο καλλικόμοιο,
ἐξ ἧς οἱ Μοῦσαι χρυσάμπυκες ἐξεγένοντο
ἐννέα, τῇσιν ἅδον θαλίαι καὶ τέρψις ἀοιδῆς. Ησίοδος, Θεογονία 915-7
ΞΕΝΟΦΩΝ
Κύρου Ἀνάβασις (5.6.27-5.6.37)
[5.6.27] Στο διάστημα αυτό ο Ξενοφώντας δεν μιλούσε καθόλου. Ύστερα σηκώθηκαν οι Αχαιοί Φιλήσιος και Λύκωνας κι έλεγαν πως ήταν φοβερό να προσπαθεί ο Ξενοφώντας ιδιαίτερα να τους πείσει να μείνουν εκεί για πάντα και να θυσιάζει για την εγκατάσταση (χωρίς να το ξέρει ο στρατός), δημόσια όμως να μην κάνει κουβέντα για την υπόθεση. Τότε ο Ξενοφώντας αναγκάστηκε να σηκωθεί και να πει τα παρακάτω: [5.6.28] «Όπως βλέπετε, στρατιώτες, εγώ κάνω όσες θυσίες μπορώ και για δικό σας και για δικό μου όφελος, προσπαθώντας να πετύχω, με τα λόγια και τις σκέψεις και τις πράξεις μου, εκείνα που πρόκειται να ωφελήσουν και σας και μένα. Και τώρα θυσίαζα γι᾽ αυτό το ζήτημα, αν δηλαδή είναι προτιμότερο να αρχίσω να σας μιλώ και να ενεργώ σχετικά με τούτη την υπόθεση ή να μην την αγγίξω καθόλου. [5.6.29] Μα ο μάντης Σιλανός μου είπε, κι αυτό είναι το πιο σημαντικό, πως τα σημάδια από τις θυσίες είναι καλά. Γιατί ήξερε πως κι εγώ κάτι γνωρίζω από μαντική, επειδή πάντοτε βρίσκομαι στον τόπο που γίνονται οι θυσίες. Είπε λοιπόν πως έβλεπε, παρατηρώντας τα σπλάχνα των ζώων, κάποια σκευωρία και υπουλότητα που με αφορούσε, γιατί είχε τη συναίσθηση πως ο ίδιος μηχανευόταν συκοφαντίες σε βάρος μου. Και πραγματικά είπε εδώ κι εκεί πως εγώ σκόπευα να αρχίσω να εφαρμόζω τα σχέδιά μου χωρίς τη συγκατάθεσή σας. [5.6.30] Μα εγώ, αν σας έβλεπα να βρίσκεστε σε δύσκολη θέση, θα αναζητούσα κάποιον τρόπο, ώστε να μπορέσετε να κυριέψετε μια πόλη. Και τότε όποιος ήθελε ας γύριζε στην πατρίδα, όποιος δεν ήθελε, ας έμενε ώσπου να αποχτήσει αρκετά για να ωφελήσει και τους δικούς του. [5.6.31] Τώρα όμως βλέπω πως οι Ηρακλειώτες κι οι Σινωπείς και πλοία σας στέλνουν για να φύγετε και μερικοί υπόσχονται πως θα σας δώσουν μισθό από την πρωτομηνιά. Γι᾽ αυτό μου φαίνεται πως είναι προτιμότερο να πάμε με σιγουριά όπου θέλουμε, παίρνοντας και μισθό γι᾽ αυτήν την ασφάλεια. Φτάνω μάλιστα στο σημείο να παραιτηθώ από κείνα τα σχέδια, και όσοι μ᾽ επισκέπτονταν και μου έλεγαν πως είναι ανάγκη να τα πραγματοποιήσω, τώρα νομίζω πως πρέπει να σταματήσουν κι αυτοί να μου το λένε. [5.6.32] Γιατί έχω τούτη τη γνώμη: όταν είστε πολλοί μαζί, όπως σ᾽ αυτή την περίσταση, και το σεβασμό προκαλείτε στους άλλους και τα απαραίτητα έχετε — αφού όταν είναι κανείς δυνατότερος από κάποιον, τότε μπορεί να πάρει την περιουσία του. Αν όμως χωριστείτε κι η δύναμή σας διασπαστεί, τότε ούτε τρόφιμα μπορείτε να προμηθεύεστε, ούτε να φύγετε από δω χαρούμενοι. [5.6.33] Είμαι λοιπόν κι εγώ με τη γνώμη σας, δηλαδή να τραβήξουμε για την Ελλάδα, κι αν κανένας πιαστεί να φεύγει προτού ολόκληρος ο στρατός βρεθεί σε μέρος ασφαλισμένο, αυτός να περάσει από δίκη σαν να έχει διαπράξει αδίκημα. Σε όποιον φαίνονται αυτά καλά, είπε, να σηκώσει το χέρι». Όλοι σήκωσαν τα χέρια τους. |