[2.6.16] Ο Πρόξενος ο Βοιωτός, από την εποχή που ήταν νεαρός, λαχταρούσε να γίνει άντρας, ικανός να ασχολείται με σοβαρά ζητήματα. Για να πραγματοποιήσει τη λαχτάρα του αυτή έδωσε χρήματα στο Γοργία το Λεοντίνο. [2.6.17] Όταν έμεινε κοντά του κι άκουσε μαθήματα, πίστεψε πως ήταν πια ικανός και να αρχηγεύει και να μη φαίνεται στις ευεργεσίες κατώτερος από τους επίσημους, που τους είχε φίλους. Έτσι ανακατώθηκε στις επιχειρήσεις του Κύρου, νομίζοντας πως απ᾽ αυτές θα γίνει ξακουστός και θ᾽ αποχτήσει μεγάλη δύναμη και πολλά χρήματα. [2.6.18] Παρόλο όμως που επιθυμούσε υπερβολικά τόσο μεγάλα πράγματα, έδειχνε καθαρά και τούτο, ότι δηλαδή τίποτε απ᾽ αυτά δεν ήθελε να αποχτήσει με αδικίες. Ενόμιζε πως έπρεπε να τα πετύχει με δικαιοσύνη και τιμιότητα, αλλιώτικα δεν τα ήθελε. [2.6.19] Είχε ακόμα την ικανότητα να διοικεί καλούς και φρόνιμους ανθρώπους. Δεν μπορούσε όμως να κάνει τους στρατιώτες του να του έχουν ούτε σεβασμό ούτε φόβο. Αντίθετα, περισσότερο ντρεπόταν αυτός τους στρατιώτες, απ᾽ όσο ντρέπονταν εκείνον όσοι ήταν στην εξουσία του. Και ήταν φανερό πως είχε περισσότερο φόβο μήπως τον μισήσουν οι στρατιώτες, από όσο φοβόνταν οι στρατιώτες να μην υπακούσουν στις διαταγές του. [2.6.20] Είχε τη γνώμη πως για να είναι και να φαίνεται ικανός αρχηγός, ήταν αρκετό να επαινεί όσους έκαναν καλές πράξεις, όχι όμως εκείνους που έκαναν κακό. Γι᾽ αυτό οι καλοί και φρόνιμοι από τους ανθρώπους του τον αγαπούσαν, ενώ οι άδικοι τον επιβουλεύονταν, γιατί τον έβρισκαν του χεριού τους. Όταν πέθανε ήταν τριάντα χρονών. [2.6.21] Ο Μένωνας ο Θεσσαλός ήταν φανερό πως είχε μεγάλη επιθυμία ν᾽ αποχτήσει πλούτη και να είναι αρχηγός, για να παίρνει περισσότερα. Επιθυμούσε να έχει και τιμές, ώστε τα κέρδη του να είναι πιο πολλά. Ήθελε ακόμα να είναι φίλος με τους πολύ ισχυρούς, για να μην τιμωρείται όταν κάνει αδικίες. [2.6.22] Είχε τη γνώμη πως ο συντομότερος δρόμος, για να πετυχαίνει αυτά που λαχταρά, είναι να πατάει τον όρκο του και να λέει ψέματα και να ξεγελά, και πως, αντίθετα, η απλότητα και η ειλικρίνεια είναι πραγματική ανοησία. [2.6.23] Ήταν φανερό πως δεν αγαπούσε κανέναν. Κι αν έλεγε σε κάποιον πως είναι φίλος του, ύστερα γινόταν ολοφάνερο πως εσχεδίαζε να του κάμει κακό. Κανέναν εχθρό δεν ειρωνευόταν, ενώ πάντοτε συζητούσε κοροϊδευτικά για όλους που ανήκαν στη συντροφιά του. [2.6.24] Δεν επιβουλευόταν τις περιουσίες των εχθρών, γιατί νόμιζε πως είναι δύσκολο να παίρνει κανείς όσα ανήκουν στους ανθρώπους που φυλάγονται. Τα πράγματα όμως των φίλων είχε τη γνώμη ότι μονάχα αυτός ξέρει πως είναι πάρα πολύ εύκολο να τα παίρνει, επειδή είναι αφύλαχτα. [2.6.25] Όσους ήξερε πως ορκίζονται ψέματα και πως κάνουν αδικίες τους φοβόταν, γιατί τους θεωρούσε καλά οπλισμένους. Αντίθετα, τους ευσεβείς και εκείνους που αγαπούσαν την αλήθεια, προσπαθούσε να τους μεταχειρίζεται σαν δειλούς. [2.6.26] Όπως καμαρώνει κανείς για την ευσέβεια, την ειλικρίνεια και τη δικαιοσύνη του, έτσι ο Μένωνας καμάρωνε που μπορούσε να ξεγελά, να κατασκευάζει ψευτιές να ειρωνεύεται τους φίλους. Και πάντα είχε τη γνώμη πως εκείνος που δεν είναι πανούργος, είναι αμόρφωτος. Όταν προσπαθούσε να πάρει την πρώτη θέση στη φιλία μερικών ανθρώπων, ενόμιζε πως πρέπει να το πετύχει συκοφαντώντας εκείνους που είχαν αυτήν τη θέση. [2.6.27] Μηχανευόταν να φτιάνει πειθαρχικούς τους στρατιώτες, με το να παίρνει μέρος στις αδικίες που έκαναν. Νόμιζε πως τους άξιζε να έχει τιμές και περιποιήσεις, επειδή έδειχνε πως είχε τη δύναμη και τη θέληση να βλάφτει τους άλλους. Αν καμιά φορά τον άφηνε κανένας, το θεωρούσε ευεργεσία πως δεν τον είχε καταστρέψει τότε που του έκανε συντροφιά. [2.6.28] {Σε θέματα, βέβαια, που είναι αμφίβολα θα μπορούσε κανείς να κάνει και λάθος γι᾽ αυτόν, τα γεγονότα όμως που όλοι γνωρίζουν είναι τα εξής: Από τον Αρίστιππο τον Θεσσαλό πέτυχε, ενώ ήταν ακόμη στην ακμή της νιότης του, να οριστεί αρχηγός των μισθοφόρων του· με τον Αριαίο, που ήταν ένας αλλόφυλος, απέκτησε πολύ στενές σχέσεις, επειδή στον Αριαίο άρεσαν οι όμορφοι νεαροί· και ο ίδιος, ενώ δεν είχε βγάλει ακόμη γένια, είχε ερωμένο του τον γενειοφόρο Θαρύπα.} [2.6.29] Όταν οι άλλοι στρατηγοί σκοτώθηκαν, επειδή έκαμαν εκστρατεία μαζί με τον Κύρο ενάντια στο βασιλιά, ο Μένωνας δεν σκοτώθηκε, παρόλο που είχε κάμει τα ίδια με κείνους. Αλλά ύστερ᾽ από το θάνατό τους τιμωρήθηκε κι αυτός από το βασιλιά και θανατώθηκε όχι με αποκεφαλισμό, όπως ο Κλέαρχος κι οι άλλοι στρατηγοί, που είναι το πιο σύντομο τέλος, παρά, όπως λένε, κακοποιήθηκε ζωντανός έναν ολόκληρο χρόνο και πέθανε σαν κακός άνθρωπος. |