πιστοποίηση ελληνομάθειας.

Στο πλαίσιο αυτό, η τράπεζα κειμένων συνιστά πολύτιμο εργαλείο στα χέρια των διδασκόντων, αφού αποτελεί μια πλούσια πηγή ενδεικτικών κειμένων ποικίλου περιεχομένου που έχουν επιλεγεί με συγκεκριμένα κριτήρια για μαθητές διαφορετικών γλωσσικών επιπέδων και ηλικίας. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχει μεγάλη ποικιλία κειμενικών ειδών, καθώς τα κείμενα είναι άρθρα, δοκίμια, επιστολές, οδηγίες, συνεντεύξεις, ραδιοφωνικές εκπομπές, κλπ. Στην περίπτωση των κειμένων που αφορούν μαθητές χαμηλών επιπέδων, αυτά είναι δυνατόν να έχουν γραφτεί ειδικά για την τράπεζα κειμένων ή να βασίζονται σε αυθεντικά κείμενα στα οποία έχουν γίνει σημαντικές παρεμβάσεις απλοποίησης.
Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των αναγκών διδασκόντων και μαθητών, τα κείμενα κατηγοριοποιήθηκαν ανάλογα με το επίπεδο της γλωσσικής τους δυσκολίας και ανάλογα με τη δεξιότητα για την οποία προτείνονται. Τα επίπεδα ελληνομάθειας είναι τα ακόλουθα: Α1 (για παιδιά), Α1 (για εφήβους και ενηλίκους), Α2, Β1, Β2, Γ1, Γ2 και Α2 για ειδικούς επαγγελματικούς σκοπούς, ενώ οι δεξιότητες είναι κατανόηση γραπτού λόγου, κατανόηση προφορικού λόγου, χρήση γλώσσας (μόνο για τα επίπεδα Β2, Γ1 και Γ2). Κάθε κατηγορία περιλαμβάνει μεγάλο αριθμό γραπτών και προφορικών κειμένων με πλούσια και ποικίλη θεματολογία.
Για ακόμη μεγαλύτερη διευκόλυνση των διδασκόντων, τα κείμενα έχουν επισημανθεί με πρόσθετες πληροφορίες, όπως (α) λέξεις-κλειδιά, (β) τύπο δραστηριοτήτων και εξεταστικών θεμάτων που θα μπορούσαν να σχεδιαστούν, (γ) θεματικό πεδίο (προσωπικό, δημόσιο, επαγγελματικό, εκπαιδευτικό), (δ) είδος κειμένου (άρθρο, δοκίμιο, λογοτεχνικό, ιστορικό, θεατρικό, περιγραφικό, λαογραφικό, κτλ.), (ε) επίπεδο ύφους (φιλικό ή τυπικό) και (στ) έκταση του κειμένου. Για όλα τα κείμενα παρατίθεται η πηγή, ο συγγραφέας και η ημερομηνία δημοσίευσής του. Επιπλέον, όσον αφορά τα κείμενα που προτείνονται για την κατανόηση προφορικού λόγου, δίνονται συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με τους/τις ηθοποιούς (αντίστοιχος αριθμός ανδρών και/ή γυναικών) που μπορεί να εμπλακούν στην εκφώνηση και απόδοση του συγκεκριμένου κειμένου.

Χρήση των κειμένων

Τα κείμενα της τράπεζας κειμένων καθώς και οι προτεινόμενες δραστηριότητες μπορούν να αξιοποιηθούν για διδακτικούς σκοπούς αλλά και για την προετοιμασία των διδασκομένων για τις εξετάσεις πιστοποίησης ελληνομάθειας.
Όσον αφορά τη χρήση των κειμένων, είναι σημαντικό να τονιστεί ότι αυτή μπορεί να γίνει ποικιλοτρόπως. Συγκεκριμένα, τα κείμενα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ολόκληρα, αλλά και τμηματικά. Επιπλέον, ο διδάσκων έχει τη δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσει αυτούσια ή να τα τροποποιήσει, να τα απλοποιήσει ή ακόμα και να τα αναπτύξει ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών του.
Η κατηγοριοποίηση των κειμένων στις παραπάνω γλωσσικές και θεματικές κατηγορίες δεν έχει στόχο να περιορίσει τον εκπαιδευτικό σε συγκεκριμένες επιλογές. Αντιθέτως, είναι δυνατόν, για παράδειγμα, ο διδάσκων μιας τάξης μαθητών που παρακολουθούν μαθήματα επιπέδου Γ1 να επιλέξει κείμενο επιπέδου Β2 και με κατάλληλες δραστηριότητες και ασκήσεις που θα σχεδιάσει να μεταβάλει ανάλογα το επίπεδο δυσκολίας. Επίσης, πέραν των προτεινόμενων για διδακτική κυρίως χρήση ασκήσεων, οι διδάσκοντες μπορούν να αξιοποιήσουν τα κείμενα για το σχεδιασμό περαιτέρω δραστηριοτήτων και ασκήσεων κατάλληλων για την τάξη τους. Επιπλέον, είναι δυνατόν να επιλεγούν και να χρησιμοποιηθούν σε συνδυασμό με κείμενα της ίδιας ή παρόμοιας θεματολογίας, προκειμένου να καλλιεργηθεί και να αναπτυχθεί το λεξιλόγιο των μαθητών σε μια συγκεκριμένη θεματική περιοχή.
Γενικότερα, η διάρθρωση των κειμένων στην τράπεζα κειμένων είναι τέτοια που να επιτρέπει την επιλογή κειμένων και δραστηριοτήτων με συγκεκριμένα κριτήρια, αλλά ταυτόχρονα την ευέλικτη χρήση τους προκειμένου να χρησιμοποιηθούν και να αξιοποιηθούν με όποιον τρόπο κρίνει ο διδάσκων κατάλληλο για τους μαθητές του.
Ευελπιστούμε ότι η τράπεζα κειμένων θα ικανοποιήσει τις ανάγκες των διδασκόντων αλλά και ότι θα αποτελέσει τη βάση και θα δώσει το έναυσμα για τη συστηματική συλλογή περισσότερων κειμένων με στόχο την αξιοποίησή τους στο πλαίσιο της διδασκαλίας και αξιολόγησης της ελληνικής ως δεύτερης/ξένης γλώσσας.

Ομάδα Εργασίας

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚOΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ:

Ι. Ν. Καζάζης, καθηγητής κλασικής φιλολογίας ΑΠΘ, Πρόεδρος του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας

Αρχικός Σχεδιασμός και Κατανομή Εργασιών: Αντωνοπούλου Νιόβη

Έλεγχος των κειμένων για την κατανόηση  γραπτού και προφορικού λόγου για όλα τα επίπεδα ελληνομάθειας:

• Κουβαρά Βαΐα
• Ματζουλά Γεωργία
• Μάρκου Βασιλική
• Ρουσουλιώτη Θωμαΐς
• Τζιμώκας Δημήτριος

Oμάδα Ανάπτυξης Φυσικού Αντικειμένου:

Συγγραφή/επιλογή, επεξεργασία και κατάταξη κειμένων για τα εξεταστικά θέματα των 7 επιπέδων του πιστοποιητικού ελληνομάθειας και για το  επίπεδο Α2 των εξεταστικών θεμάτων του επαγγελματικού πιστοποιητικού.

• Ευσταθιάδη Καλλιόπη
• Ηλιοπούλου Κωνσταντίνα
• Καρακύργιου Μαρία
• Κοκκινίδου Άννα
• Μάρκου Βασιλική
• Ματθαιουδάκη Μαρίνα
• Μητρούση Ευδοξία
• Παναγιωτίδου Βικτωρία
• Πρανέντση Αικατερίνη
• Ρουσουλιώτη Θωμαΐς
• Σπανού Κυριακή
• Τζιμώκας Δημήτρης
• Χατζησάββα Αικατερίνη

Τεχνική Υλοποίηση:
Ινστιτούτο Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών - Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (Ε.Κ.Ε.Τ.Α.)