• excavator, digger:
  • οι ανασκαφές ξανάρχισαν από τον ίδιο ανασκαφέα |
  • μια άσπρη πέτρα σαν κιονίσκος .. που οι ανασκαφείς τον χαρακτήρισαν σαν βαίτυλο (NPlaton) |
  • τα ευρήματα .. οδήγησαν τον ανασκαφέα στο συμπέρασμα ότι εδώ βρισκόταν ο ναός-μαντείο της Δωδώνης (Dakaris)

[fr kath (Koumanoudis) ανασκαφεύς, der of ανασκάπτω; cf σκαφεύς (ModG σκαφτιάς) (: σκάπτω)]

• ① arche. usu pl ανασκαφές οι, excavation:
  • κάνω ανασκαφές excavate |
  • γινήκαν ανασκαφές των αρχαίων τάφων |
  • τα ευρήματα που έφερε στο φως η ~ |
  • (οι λάκκοι) που είχαν αφήσει οι ανασκαφές πλάι στο ναό του Oλυμπίου (Myriv) |
  • ο K. .. δεν διέθετε τη σημερινή αρχαιολογική γνώση και τις σύγχρονες μεθόδους ανασκαφής (Dakaris)

• ② fig thorough search, excavation:
  • αν υπήρξε μέσα στα πενήντα χρόνια καμιά κρυφή φωτεινή εξαίρεση (στο χώρο της λογοτεχνίας) .. τούτο απόκειται να βρεθεί από τις ανασκαφές του K.Δ. (Papatsonis)

[fr kath (Koumanoudis) ανασκαφή ← MG ανασκαφή ← K, (pap, 3rd c. BC]

• by excavation:
  • η θέση της ιερής δρυός βεβαιώθηκε ~(Dakaris) |
  • δεν μπορέσαμε να ολοκληρώσουμε ~την κάτοψη του οικοδομήματος (Bakalakis)

[der of ανασκαφικός]

• ① arche. belonging to, or related w. excavation:
  • ανασκαφικά δεδομένα, ευρήματα, πορίσματα |
  • ανασκαφική έρευνα του ιερού |
  • ανασκαφική δοκιμή sounding |
  • ανασκαφικά θέματα, ~ χώρος, ανασκαφική περίοδος |
  • η πρώτη ανασκαφική προσπάθεια στις Mυκήνες έγινε το 1840 (Mylonas)

[fr kath neol (Koumanoudis) ανασκαφικός, der of ανασκαφή]

• ① dig up or out, scoop out, excavate:
  • ο τυφλοπόντικας σχηματίζει σωρούς χωμάτων στα ανοίγματα των στοών που ανασκάπτει (Kanellis & Chatzisarantos, adapted) |
  • (τη θάλασσά μας) την περνούσαν ως τα τρίσβαθα τα ρέματα, την ανέσκαφταν σα χωράφι (Chatzianagnostou) |
  • poem χώμα τιμημένο, πόχουν ανασκάψει | για να θεμελιώσουν έναν Παρθενώνα (Drosinis) |
  • phr, liter & fig ~δρόμο rip up, dig up the road |
  • η Eγνατία οδός θα πρέπει να ανασκαφτεί |
  • η ιστορία μάς έδωσε να ανασκάψομε έναν πολύ δύσκολο δρόμο (Nakou)

• ⓐ break apart, disrupt:
  • ο σεισμός ανέσκαψε το έδαφος |
  • τα βλήματα ανασκάβουν τη γη |
  • οι Iταλοί.. θα βάλουν το πυροβολικό τους ν' ανασκάψει την περιοχή (Terzakis)

• ⓑ damage, ruin, destroy, demolish, raze (syn ξεθεμελιώνω, L αποθεμελιώνω):
  • ο πόλεμος τα έχει ανασκάψει τα χωριά (Athanasiadis-N) |
  • τα πυρά του εχθρού .. ανέσκαβαν τα πάντα, τίναζαν στον αέρα ολόκληρα δέντρα ξεριζωμένα (Terzakis) |
  • τα στρατεύματα κατοχής όταν αποχωρούσαν το 1944· κυριολεκτικά την ανέσκαψαν (την πόλη) (Varelas)

• ② arche. dig up, dig out, excavate:
  • τελευταία ανασκάφτηκε ένα μικρό καλοκτισμένο θέατρο |
  • ο οικισμός ανασκάβεται συστηματικά από τον Caskey |
  • το Στάδιο που κτίστηκε τον 4ο αι. π.X ανασκάφτηκε ολόκληρο (ACharitonidou)

• ⓒ fig cause investigation of:
  • ο πόλεμος ανέσκαψε κ' έφερε στην επιφάνεια τα έγκατα της ανθρωπότητας (Athanasiadis-N)

• ⓓ research, investigate:
  • τα προβλήματα του σύγχρονου Eλληνισμού θέλομε να τα ανασκάψομε ώστε .. να εκτιμηθεί η σημασία των (Theodorakop)

• ③ pass be excavated, dug up, scooped out:
  • το ακίνητο δεν μπορεί να ανασκάβεται σε βάθος τέτοιο που να χάσει το αναγκαίο του στήριγμα, το έδαφος του γειτονικού ακινήτου (Christidis AK)

[ανασκάφτω fr LMG (Somavera) ανασκάφτω; ανασκάπτω fr kath ← MG ανασκάπτω ← K, PatrG ← AG ἀνασκάπτω; on form ανασκάβω s. σκάβω and άσκαφτος, άσκαφος and άσκαβος]

• condition of not eating food or eating inadequately (syn αφαγιά):
  • αδυνάτισε από την ~ |
  • κοντεύει να πεθάνει από την ~ |
  • φάνηκε η κορμοστασιά του ρουφηγμένη από τη θέρμη, το ξαιμάτωμα και την ~ (Vlachoyannis)

[cpd of unneeded pref αν- & αφαγιά or der of ανάφαγος]