Λεξικό της κοινής νεοελληνικής
| 198 εγγραφές [101 - 110] | << Πρώτο < Προηγούμενο Επόμενο > Τελευταίο >> |
- μετάνιωμα το [metánoma] Ο49 : το αποτέλεσμα του μετανιώνω.
[μσν. μετάνιωμα < μετανιώ(νω) -μα]
- μετανιώνω [metanóno] Ρ1α μππ. μετανιωμένος : 1. αλλάζω γνώμη για κτ. που έκανα ή που σκοπεύω να κάνω: Δε σου δίνω το βιβλίο που σου υποσχέθηκα, γιατί μετάνιωσα. 2. μετανοώ: ~ για τα λόγια που είπα και ζητάω συγγνώμη.
[μετάνοι(α) -ώνω (ορθογρ. απλοπ.)]
- μετάνοια 1 η [metánia] Ο27 λόγ. γεν. και μετανοίας : το αποτέλεσμα του μετανοώ, μεταμέλεια κάποιου για κτ. και ιδίως για τα σφάλματά του: Στον Άδη δεν υπάρχει ~. Δάκρυα / δήλωση μετανοίας. || (νομ.): Έμπρακτη ~. || (εκκλ.) η εξομολόγηση.
[λόγ. < αρχ. μετάνοια]
- μετάνοια 2 η [metána] Ο25α : λύγισμα του σώματος και των γονάτων ως ένδειξη θρησκευτικής ικεσίας και σεβασμού: Mαζί με τη βραδινή του προσευχή κάνει και σαράντα μετάνοιες. ΦΡ κάνω μετάνοιες σε κπ., τον ικετεύω.
[μσν. μετάνοια, ελνστ. σημ.: `πέσιμο με το πρόσωπο στο έδαφος σε ένδειξη υποταγής΄ < αρχ. μετάνοια (δες μετάνοια 1)]
- μετανοώ [metanoó] Ρ10.9α μππ. μετανοημένος : 1. λυπάμαι, μετανιώνω για κάποιο κακό που έκανα, αισθάνομαι θλίψη γι΄ αυτό και επιδιώκω να το επανορθώσω· μεταμελούμαι: Ο Θεός συγχωρεί εκείνους που μετανοούν ειλικρινά. 2. μετανιώνω.
[λόγ. < αρχ. μετανοῶ]
- μετανοών -ούσα -ούν [metanoón] Ε12β : που μετανοεί, συνήθ. στην έκφραση μετανοούσα Mαγδαληνή*. || (ως ουσ.): Ο Θεός συγχωρεί τους μετανοούντες.
[λόγ. < ελνστ. μετανοῶν μεε. του αρχ. μετανοῶ]
- μέταξα η [métaksa] Ο27 γεν. μετάξης : (λόγ.) το μετάξι: Παραγωγή μετάξης. Οδός της μετάξης, εμπορικός δρόμος που οδηγούσε από την Kίνα στη Mεσόγειο.
[λόγ. < ελνστ. μέταξα < (;)]
- μεταξάς ο [metaksás] Ο1 : (παρωχ.) παραγωγός ή έμπορος μεταξιού.
[μετάξ(ι) -άς]
- μεταξένιος -α -ο [metaksénos] Ε4 : 1. που είναι κατασκευασμένος από μετάξι· μεταξωτός. 2. που μοιάζει με μετάξι: Xτενίζει τα μεταξένια μαλλιά της.
[μσν. μεταξένιος < μετάξ(ι) -ένιος]
- μεταξεταστέος -α -ο [metaksetastéos] Ε4 : (προφ.) μετεξεταστέος.
[< μετεξεταστέος με επανεισαγωγή ολόκληρου του προθήματος μετα-]
