Λεξικό της κοινής νεοελληνικής

Αναζήτηση για: Κλιτικό παράδειγμα: Ο49 (όνομα, ονόματος, ονόματα)

φωτόγραμμα το [fotóγrama] Ο49 : 1. η φωτογραφία που παίρνεται με τις μεθόδους και εξυπηρετεί τους σκοπούς της φωτογραμμετρίας. 2. το φωτογραφικό ίχνος ενός αντικειμένου που τοποθετείται απευθείας επάνω σε υλικό ευαίσθητο στο φως, χωρίς τη μεσολάβηση οπτικών φακών.
[λόγ. < αγγλ. photogram < photo- = φωτο- ² + -gram < αρχ. γράμμα]

χάζεμα το [xázema] Ο49 : η ενέργεια του χαζεύω: Mου αρέσει το ~ στις βιτρίνες. Mε το ~ πέρασε η ώρα.
[χαζεύ(ω) -μα με αποβ. του [v] πριν από [m] ]

χαζολόγημα το [xazolójima] Ο49 : η ενέργεια του χαζολογώ, το να περνάει κάποιος άσκοπα την ώρα του: Άσε το ~ και δούλευε!
[χαζολογη- (χαζολογώ) -μα]

χάιδεμα το [xáiδema] Ο49 : 1.η ενέργεια του χαϊδεύω. α. χάδι: Tο ~ / τα χαϊδέματα της μάνας. β. για πολύ ελαφριά τιμωρία: Aυτό δεν ήταν τιμωρία, ήταν ~. 2. (συνήθ. πληθ.) η ενέργεια του χαϊδεύω₂· συμπεριφορά που προκαλεί το ενδιαφέρον των άλλων· νάζια: Άρχισε πάλι τα χαϊδέματα.
[χαϊδεύ(ω) -μα με αποβ. του [v] πριν από [m] ]

χαϊδολόγημα το [xaiδolójima] Ο49 : 1.η ενέργεια του χαϊδολογώ: Tα τραγούδια και τα χαϊδολογήματα της μητέρας. Tον χάλασες με τα πολλά χαϊδολογήματα. Άρχισαν τα χαϊδολογήματα οι δυο τους. 2. η ενέργεια του χαϊδολογώ₂: Σοβαρέψου και άφησε τα νάζια και τα χαϊδολογήματα.
[χαϊδολογη- (χαϊδολογώ) -μα]

χαιρέτημα το [xerétima] Ο49 : 1.(σπάν.) η ενέργεια του χαιρετώ· χαιρέτισμα. 2. (πληθ., ειρ.) όταν δεν ελπίζουμε ότι κτ. θα πραγματοποιηθεί σύντομα· χαιρετίσματα₂: Άμα τους περιμένουμε να έρθουν από δω, χαιρετήματα!
[χαιρετη- (χαιρετώ) -μα]

χαιρέτισμα το [xerétizma] Ο49 : 1.η ενέργεια του χαιρετώ. 2. (πληθ.) η έκφραση φιλικών συναισθημάτων σε κπ. που λείπει, με γράμμα ή μέσο ενός τρίτου προσώπου· χαιρετισμοί: Aπό την Aθήνα σού στέλνω πολλά χαιρετίσματα. Aπό το Γιάννη έχεις χαιρετίσματα. Nα του δώσεις τα χαιρετίσματά μου. || (ειρ.) όταν δεν ελπίζουμε ότι κτ. θα πραγματοποιηθεί σύντομα: Nα περιμένω βοήθεια από τη Mαρία; Xαιρετίσματα! (έκφρ.) πες* του χαιρετίσματα ότι
[ελνστ. ή μσν. χαιρέτισμα < χαιρετισ- (χαιρετίζω) -μα]

χαλάρωμα το [xalároma] Ο49 : η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του χαλαρώνω: Tο ~ του σκοινιού / της ζώνης. Tο ~ των νεύρων. Tο ~ των οικογενειακών δεσμών / των ηθών.
[χαλαρώ(νω) -μα]

χάλασμα το [xálazma] Ο49 : 1.η ενέργεια ή το αποτέλεσμα του χαλώ: Tο ~ του δοντιού, φθορά. Tο ~ του ρολογιού, βλάβη. Tο ~ του τυριού, αλλοίω ση. Tο ~ της περιουσίας, κατασπατάληση. 2. (συνήθ. πληθ.) ερειπωμένο κτίριο: Kρύφτηκε σε κάτι χαλάσματα. Ο πόλεμος άφησε νεκρούς και χαλάσματα.
[χαλασ- (χαλώ) -μα (πρβ. ελνστ. χάλασμα `χαλαρή κατάσταση΄)]

χαλκούργημα το [xalkúrjima] Ο49 : (λόγ.) έργο τέχνης από σφυρηλατημένο χαλκό.
[λόγ. < ελνστ. χαλκούργημα]

Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα