ΛΗΜΜΑ

• ζημιόω
• ρήμα
• ζημιῶ

ΣΗΜΑΣΙΟΛΟΓΙΚΟ

• Α. ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 1. προξενώ απώλεια ή προκαλώ βλάβη, ζημία, ζημιώνω κπ. 2. τιμωρώ, καταδικάζω |με δοτ. |τιμωρώ με χρηματική ποινή, καταδικάζω σε πρόστιμο, επιβάλλω πρόστιμο σε κπ. |με δοτ. Β. ΠΑΘΗΤΙΚΟ 1. υφίσταμαι απώλεια, βλάβη, ζημία, ζημιώνομαι |απόλ. 2. τιμωρούμαι, καταδικάζομαι |τιμωρούμαι με χρηματική ποινή, καταδικάζομαι σε πρόστιμο, μου επιβάλλεται πρόστιμο |με δοτ. |με αιτ. |μτφ.

Εμφάνιση/Απόκρυψη Σημασιολογίας

• Α. ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ
• 1. προξενώ απώλεια ή προκαλώ βλάβη, ζημία, ζημιώνω κπ.
• ΛΥΣ 30.25 οὗτοι...εἰς ἅπαντα τὸν χρόνον τὴν πόλιν ζημιοῦσι
• ΞΕΝ Οικ 14.7.2 οἱ δὲ βασιλικοὶ νόμοι οὐ μόνον ζημιοῦσι τοὺς ἀδικοῦντας, ἀλλὰ καὶ ὠφελοῦσι τοὺς δικαίους
• ΙΣΟΚΡ 6.5 τὸ δὲ κοινὸν οὐδὲν ἂν ζημιώσαιμεν { δεν πρόκειται όμως να βλάψουμε καθόλου τα δημόσια συμφέροντα }
• 2. τιμωρώ, καταδικάζω
• ΗΡ 9.77 ἄξιοί τε ἔφασαν εἶναι σφέας ζημιῶσαι
• ΕΥΡ Ιων 440 ὅστις ἂν βροτῶν κακὸς πεφύκῃ, ζημιοῦσιν οἱ θεοί
• ΞΕΝ Ελλ 5.3.12 ἡ πόλις ἐζημίωσε πάντας ὅσοι μὴ πεμπούσης τῆς πόλεως ἦλθον εἰς Λακεδαίμονα
• με δοτ.
• ΘΟΥΚ 4.65.3 ἐλθόντας δὲ τοὺς στρατηγοὺς οἱ ἐν τῇ πόλει Ἀθηναῖοι τοὺς μὲν φυγῇ ἐζημίωσαν
• ΑΡΙΣΤ ΑθΠολ 60.2 θανάτῳ τοῦτον ἐζημίουν
• τιμωρώ με χρηματική ποινή, καταδικάζω σε πρόστιμο, επιβάλλω πρόστιμο σε κπ.
• ΑΡΙΣΤ ΑθΠολ 42.2 κἄν τις δόξ(ῃ) νεώτερος ὀκτωκαίδεκ᾽ ἐτῶν εἶναι, ζημιοῖ τ(ο)ὺς δημότας τοὺς ἐγγράψαντας { και εάν κανείς αποδειχθεί ότι είναι μικρότερος από δεκαοκτώ έτη, η βουλή επιβάλλει πρόστιμο στους δημότες που πραγματοποίησαν την εγγραφή }
• με δοτ.
• ΗΡ 6.21 ἐζημίωσάν μιν ὡς ἀναμνήσαντα οἰκήια κακὰ χιλίῃσι δραχμῇσι { τιμώρησαν τον Φρύνιχο με πρόστιμο χιλίων δραχμών επειδή τους θύμισε «οικεία κακά» }
• ΘΟΥΚ 2.65.4 οὐ μέντοι πρότερόν γε οἱ ξύμπαντες ἐπαύσαντο ἐν ὀργῇ ἔχοντες αὐτὸν πρὶν ἐζημίωσαν χρήμασιν
• Β. ΠΑΘΗΤΙΚΟ
• 1. υφίσταμαι απώλεια, βλάβη, ζημία, ζημιώνομαι
• ΘΟΥΚ 3.40.3 ἡ μὲν πόλις βραχέα ἡσθεῖσα μεγάλα ζημιώσεται
• ΠΛ Νομ 916e τὸν καιρὸν δὲ καὶ ὅπου καὶ ὁπότε ἀτάκτως καὶ ἀορίστως ἐῶντες, τῇ λέξει ταύτῃ πολλὰ ζημιοῦνταί τε καὶ ζημιοῦσιν ἑτέρους
• απόλ.
• ΠΛ Γοργ 490c ἐν τῷ δὲ ἀναλίσκειν τε αὐτὰ καὶ καταχρῆσθαι εἰς τὸ ἑαυτοῦ σῶμα οὐ πλεονεκτητέον, εἰ μὴ μέλλει ζημιοῦσθαι, ἀλλὰ τῶν μὲν πλέον, τῶν δ' ἔλαττον ἑκτέον
• 2. τιμωρούμαι, καταδικάζομαι
• ΠΛ Πολιτ 297e τὸ παρὰ τοὺς νόμους μηδὲν μηδένα τολμᾶν ποιεῖν τῶν ἐν τῇ πόλει, τὸν τολμῶντα δὲ θανάτῳ ζημιοῦσθαι
• ΞΕΝ Απομν 4.4.17 πῶς μὲν ἄν τις ἧττον ὑπὸ πόλεως ζημιοῖτο, πῶς δ᾽ ἂν μᾶλλον τιμῷτο, ἢ εἰ τοῖς νόμοις πείθοιτο;
• ΑΡΙΣΤ Πολιτικ 1336a ἐάν τις φαίνηται τοιοῦτόν τι δρῶν, ἀτιμίᾳ ζημιούσθω πρεπούσῃ πρὸς τὴν ἁμαρτίαν
• τιμωρούμαι με χρηματική ποινή, καταδικάζομαι σε πρόστιμο, μου επιβάλλεται πρόστιμο
• με δοτ.
• ΑΝΤΙΦ 2.4 οἱ μὲν γὰρ ἀτιμοῦνταί τε καὶ χρήμασι ζημιοῦνται, ἐάν μὴ τἀληθῆ δοκῶσι μαρτυρῆσαι
• ΠΛ Νομ 766d ζημιούσθων ἕκαστος δραχμῇ τῆς ἡμέρας { o καθένας θα πληρώνει μια δραχμή πρόστιμο την ημέρα }
• με αιτ.
• ΠΛ Νομ 774b εἰς μὲν οὖν χρήματα ὁ μὴ ᾽θέλων γαμεῖν ταῦτα ζημιούσθω { όποιος λοιπόν δε θέλει να παντρευτεί θα τιμωρείται με το χρηματικό πρόστιμο που αναφέραμε }
• μτφ.
• ΗΡ 7.39 τοῦ δὲ ἑνός, τοῦ περιέχεαι μάλιστα, τῇ ψυχῇ ζημιώσεαι { θα πληρώσεις όμως με την απώλεια της ζωής του ενός σου γιου, αυτού που έχεις ιδιαίτερη αδυναμία }

ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΚΟ

• < ΖΗΜΙΑ >
• Από: ζημι- + -όω.

ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ

• Ρ4
• ζημιῶ, ἐζημίουν, ζημιώσω, ἐζημίωσα, ἐζημίωκα
• ζημιοῦμαι, ἐζημιούμην, ζημιώσομαι, ἐζημίωμαι, ἐζημιώμην
• παθ. μέλλ. ζημιωθήσομαι, παθ. αόρ. ἐζημιώθην

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΛΕΞΕΩΝ

• ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΜΗΡΟ ΣΤΗΝ ΚΛΑΣΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • ουσιαστικά: ζημίωμα, ζημίωσις, ζημιωτής 'αυτός που επιβάλλει ποινή', ἐπιζημίωμα 'ποινή'
  • ρήματα: ἐπιζημιόω-ῶ
  • επίθετα: ζημιώδης, ἐπιζήμιος
• ΑΡΧΑΙΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ
  • δωρ. ζαμία
• ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΗ ΣΤΗ ΛΟΓΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ
  • ρήματα: ζημιοπρακτέω-ῶ
• ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΗ ΔΗΜΩΔΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Επιτομή Λεξικού Κριαρά %ζημ%
• ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ
  • Λεξικό Γεωργακά %ζημ%
  • Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής %ζημ%
• ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ
  • Κρ. ζημνιωτής 'βλαβερός'