Τέρμα στα "σημαδεμένα" διαβατήρια για τους ανυπότακτους

ΛΟΥΚΑΣ ΔΗΜΑΚΑΣ

Τέρμα στα "σημαδεμένα" διαβατήρια, με παράλληλη επέκταση της ισχύος τους από 1 σε 5 χρόνια, δίνουν στους περίπου 15.000 ανυπότακτους εξωτερικού τα συναρμόδια υπουργεία έπειτα από νέο, αυστηρότατο, πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη. Το υπουργείο Άμυνας αποδέχθηκε (για δεύτερη φορά) τις παρατηρήσεις του Συνηγόρου του Πολίτη και σε ανάλογο μήκος κύματος, σύμφωνα με πηγές του "Πενταγώνου", είναι και τα συναρμόδια υπουργεία Εξωτερικών και Εσωτερικών.

Μέχρι τώρα και από της ισχύος του σχετικού νόμου που ψηφίστηκε το 2002, τα προξενεία εξέδιδαν διαβατήρια στους ανυπότακτους εξωτερικού μόνο για ένα έτος και με την ένδειξη "Ισχύει για ταξίδια σε χώρες του εξωτερικού (πλην Ελλάδος) και για είσοδο μόνο στην Ελλάδα για την εκπλήρωση των στρατιωτικών του υποχρεώσεων" - διά σφραγίδος ή χειρογράφως… Καταπέλτης ήταν με τα δύο πορίσματά του ο Συνήγορος του Πολίτη, όταν προσέφυγαν στην Αρχή ενδιαφερόμενοι που θεωρούν τη ρύθμιση παράνομη. Ο βοηθός Συνήγορος του Πολίτη κ. Γ. Κομίνης αναφέρει - επικαλούμενος τη σχετική νομοθεσία - ότι ο νόμος που ψηφίστηκε το 2002, και δίνει το δικαίωμα στους ανυπότακτους να έχουν διαβατήριο για να κινούνται στο εξωτερικό, δεν βάζει περιορισμό ως προς τον χρόνο ισχύος και ότι, όπως όλοι οι πολίτες, και οι ανυπότακτοι πρέπει να παίρνουν 5ετές διαβατήριο. Πιο αυστηρός είναι στο θέμα της ένδειξης που τίθεται για την είσοδο στην Ελλάδα. Λίγο πολύ, και με νομικά επιχειρήματα, αναφέρει ότι με τη "σφραγίδα" αυτή ουσιαστικά προτρέπονται οι υπηρεσίες ελέγχου εισόδου στα σύνορα "να ενημερώνουν (αναρμοδίως!) τις στρατολογικές αρχές για κάθε διαπιστούμενη είσοδο ανυποτάκτου, είτε και την (παράνομη) κατάσχεση του διαβατηρίου". Ο Συνήγορος του Πολίτη κάνει λόγο για ενδεχόμενη "εκ του πλαγίου" προσπάθεια της διοίκησης να ιδρύσει μεθόδους εντοπισμού και σύλληψης ανυπότακτων, κάτι που, όπως λέει, είναι αρμοδιότητα μόνο του νομοθέτη - με συμπλήρωση του νόμου.

Επιπλέον, ζητεί την παρέμβαση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, καθώς τα "σημαδεμένα" διαβατήρια αποκαλύπτουν ευαίσθητα προσωπικά στοιχεία. Εδώ και μήνες οι γνωματεύσεις του Συνηγόρου του Πολίτη και οι απόψεις των υπηρεσιών των συναρμόδιων υπουργείων κοντράρονταν με επικλήσεις νόμων και διατάξεων.

Τελικώς, στις 22.1.2003, ουσιαστικά απαυδισμένος, απευθύνθηκε στους ίδιους τους υπουργούς. Η θετική εισήγηση του υπουργείου Άμυνας θα λύσει μάλλον το θέμα.

Μείωση θητείας για τους αντιρρησίες συνείδησης

Σε μείωση της θητείας μέχρι και έξι μήνες προχωρά το υπουργείο Άμυνας για τους αντιρρησίες συνείδησης, μετά την πίεση που ασκούν το Ευρωκοινοβούλιο και διεθνείς οργανώσεις για εξορθολογισμό της άοπλης και της κοινωνικής θητείας στην Ελλάδα.

Σήμερα, μετά την καθιέρωση του 12μήνου για την κανονική, πλήρη, στρατιωτική θητεία, η υποχρέωση των αντιρρησιών συνείδησης είναι: - 24 μήνες, αν επιλέγουν άοπλη θητεία μέσα σε στρατόπεδο. Και - 30 μήνες για όσους επιλέγουν κοινωνική (εναλλακτική) θητεία σε κοινωφελείς φορείς του Δημοσίου.

Ειδική θητεία για τους (θρησκευτικούς ή ιδεολογικούς) αντιρρησίες ισχύει από το 1997 και αυτή την περίοδο εκπληρώνουν τέτοια θητεία 120-140 νέοι.

Όλοι (πλην ενός που κάνει θητεία χωρίς όπλο) έχουν επιλέξει την κατά 150% αυξημένη κοινωνική θητεία (30 αντί 12 μήνες). Η ύπαρξη του 18μηνου "καπέλου" έχει προκαλέσει διαμαρτυρίες στο εξωτερικό επειδή θεωρείται "τιμωρητική" ρύθμιση. Στην υπόλοιπη Ευρώπη ισχύει μόνο ο διπλασιασμός της θητείας - δηλαδή π.χ. 12 μήνες ένοπλη, 24 μήνες κοινωνική.

Στην κατεύθυνση αυτή κινούνται και τα σενάρια που έχουν καταρτισθεί από τους συνεργάτες του κ. Γ. Παπαντωνίου στο πλαίσιο εξορθολογισμού της θητείας των αντιρρησιών. Εξετάζονται επίσης θέματα αύξησης της αποζημίωσης για τροφή και στέγη, καθώς και η μείωση των ωρών απασχόλησης.