επιχειρήσεις

Πολυκαταστήματα και αλυσίδες κατακτούν την αγορά

Η επέλαση των πολυκαταστημάτων και των μεγάλων επώνυμων εμπορικών αλυσίδων αλλάζει το τοπίο στην αγορά. Η Ελλάδα ακολουθεί και αυτή τους ευρωπαϊκούς δρόμους, με αποτέλεσμα να αυξάνονται ταχύτατα, τα τελευταία χρόνια, οι επενδύσεις στο κέντρο και στις μεγάλες περιφερειακές αγορές της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων, από τις μεγάλες λιανεμπορικές επιχειρήσεις

ΔΗΜΗΤΡΑ ΣΚΟΥΦΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΦΙΝΤΙΚΑΚΗΣ

Την ίδια στιγμή που στο κέντρο της Αθήνας εκατοντάδες μικρά καταστήματα παραμένουν ξενοίκιαστα και πέντε στις εκατό μικρές επιχειρήσεις αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους προς τις τράπεζες, μεγάλα ονόματα του λιανεμπορίου - ελληνικά και ξένα - προχωρούν σε αναπτυξιακές επενδύσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Μόνο στο κέντρο της Αθήνας, δίπλα από τα εκατοντάδες ξενοίκιαστα μικρά μαγαζιά, στήνονται τα νέα σύγχρονα "μεγαθήρια" του εμπορίου ή ανακαινίζονται τα υπάρχοντα. Επενδύσεις που ξεπερνούν τα 89 εκατ. ευρώ βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη στο κέντρο της Αθήνας - και αναμένεται να ολοκληρωθούν έως το 2004 - για τη δημιουργία χώρων που θα στεγάσουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες γνωστών ονομάτων του λιανικού εμπορίου.

Οι πιο απαισιόδοξοι μιλούν για τον "θάνατο του εμποράκου". Άλλοι υποστηρίζουν ότι οι μεγάλες αλυσίδες δεν είναι απειλή για τις μικρές επιχειρήσεις και ότι υπάρχει χώρος και γι' αυτές, αν εκσυγχρονιστούν και ακολουθήσουν τις σύγχρονες πρακτικές πωλήσεων. Άλλοι, πάλι, δείχνουν με νόημα το αμερικανικό και το ευρωπαϊκό παράδειγμα στον χώρο του εμπορίου, όπου οι μεγάλες "επώνυμες" φίρμες και τα πολυκαταστήματα κυριαρχούν στην αγορά.

Την εικόνα αυτή επιβεβαιώνουν, άλλωστε, η μαζική προσέλευση του κόσμου στα πολυκαταστήματα και στις μεγάλες αλυσίδες από τις αρχές της περασμένης εβδομάδας που ξεκίνησαν οι εκπτώσεις και οι ουρές που σχηματίσθηκαν στα ταμεία τους, την ίδια ώρα που στα μικρότερα μαγαζιά η αγοραστική κίνηση ήταν υποτονική.

Αγωνία μικρομεσαίων

"Οι ρυθμοί ανάπτυξης έχουν περιοριστεί σημαντικά στο λιανικό εμπόριο. Τα τελευταία χρόνια, εκατοντάδες μικρές επιχειρήσεις του κλάδου έχουν βάλει λουκέτο", λέει ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ Δημήτρης Φέτσης, εκφράζοντας με τον δικό του τρόπο την αγωνία των μικρομεσαίων. "Η χαμηλή ρευστότητα των καταναλωτών, η δανειακή επιβάρυνση των επιχειρήσεων, η ανασφάλεια που τους διακατέχει και η κόκκινη κάρτα που βλέπουν από τις τράπεζες, οι οποίες ζητούν υψηλές εγγυήσεις, καθιστούν απαγορευτική την χρηματοδότηση των μικρών επιχειρήσεων και αδύνατη την επιβίωσή τους", εξηγεί, εκτιμώντας ότι το φαινόμενο των μικρών που βάζουν λουκέτο θα γνωρίσει εκρηκτικές διαστάσεις τα επόμενα χρόνια. "Οι προσαρμογές που πρέπει να κάνει μια μικρή επιχείρηση, αλλά και οι αλλαγές που θα την κάνουν να επιβιώσει έναντι των μεγάλων αλυσίδων, είναι και δαπανηρές και δύσκολες και λίγοι, τελικά, θα τα καταφέρουν", λέει χαρακτηριστικά.

Στην άλλη όχθη

Από την άλλη, πολυκαταστήματα και μεγάλες επιχειρήσεις εξαντλούν κάθε δυνατότητα που έχουν, προκειμένου να γίνουν ελκυστικές στους πελάτες τους, διασφαλίζοντας αυξημένα κέρδη και πωλήσεις. Προγράμματα πολυάριθμων άτοκων δόσεων, δώρα, εκδηλώσεις, αλλά και διαφημιστική προβολή, αποτελούν τα βέλη στη φαρέτρα των μεγάλων του λιανικού εμπορίου. "Η επέκταση των δικτύων είναι ένα από τα βασικότερα μέσα που μπορεί να εξασφαλίσει μεγάλα περιθώρια ελιγμών, σε συγκυρίες όπως η σημερινή, αρκεί να πληρούνται βασικές προϋποθέσεις, όπως η κατάλληλη οργάνωση, η διαφοροποίηση από τον ανταγωνισμό και το πραγματικό ενδιαφέρον για τον πελάτη-καταναλωτή", λέει η κ. Βασιλική Φωκά, διευθύνουσα σύμβουλος του ομίλου ΦΩΚΑΣ.

"Δεν είναι τυχαίο, ότι πέρυσι, που ήταν μια χρονιά όχι και πολύ καλή για το λιανικό εμπόριο, καταφέραμε να αυξήσουμε τις πωλήσεις μας κατά 15% στα καταστήματα Beauty Shop και κατά 25% στα πολυκαταστήματα Marks & Spencer, ενώ την πρώτη ημέρα των εκπτώσεων η αύξηση του τζίρου μας έφτασε το 55% στα καταστήματα της Marks & Spencer", εξηγεί ο κ. Θεόδωρος Ρούλιας, γενικός διευθυντής των αλυσίδων Beauty Shop, Marks & Spencer και Sephora, του ομίλου Μαρινόπουλος.

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΒΑΡΔΑΣ

Τα πολυκαταστήματα παίζουν τον ρόλο των εμπορικών δρόμων

Ο Θεόδωρος Βάρδας, πρόεδρος του Ομίλου Βάρδας

"Η εποχή που οι καταναλωτές εξυπηρετούνταν από πολλά καταστήματα νομίζω ότι πέρασε. Σήμερα, θέλουν με ένα πέρασμα να κάνουν, αν είναι δυνατό, όλες τις αγορές τους και αυτό προσφέρουν, πλέον, τα πολυκαταστήματα", λέει ο πρόεδρος του Ομίλου Βάρδας, κ. Θεόδωρος Βάρδας.

Όπως εξηγεί, τα πολυκαταστήματα παίζουν, πλέον, τον ρόλο που άλλοτε είχαν οι εμπορικοί δρόμοι. "Κάποτε, οι καταναλωτές έκαναν τα ψώνια τους ανεβοκατεβαίνοντας την οδό Ερμού. Σήμερα, κάνουν ακριβώς το ίδιο, ανεβοκατεβαίνοντας τους ορόφους ενός πολυκαταστήματος. Σε αυτούς τους χώρους, λοιπόν, που συγκεντρώνουν εκατομμύρια καταναλωτές κάθε χρόνο δεν μπορεί παρά να έχει μια θέση κάθε επιχείρηση που θέλει να είναι ανταγωνιστική. Αυτός είναι ο λόγος που επιλέξαμε να αναπτύξουμε και το shop in shop, δηλαδή να αποκτήσουμε σημεία πώλησης σε κλειστές αγορές".

Ο κ. Βάρδας επισημαίνει ότι τα πολυκαταστήματα συγκεντρώνουν, κυρίως, καταναλωτές που κάνουν τα ψώνια τους οικογενειακώς, με αποτέλεσμα τα χρήματα που ξοδεύουν να είναι περισσότερα. Επιπλέον, συγκεντρώνουν και το μεγαλύτερο κομμάτι των καταναλωτών από άλλες περιοχές της Ελλάδας που θέλουν να κάνουν τις αγορές τους στην Αθήνα. "Η συνταγή είναι απλή στο εμπόριο: θα πρέπει να βρίσκεσαι όπου και οι πελάτες σου", καταλήγει.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΑΡΑΝΗΣ

Οι μεγάλες αλυσίδες άλλαξαν τις συνήθειες του καταναλωτή

Ο Κωνσταντίνος Ζαράνης, πρόεδρος της Habitat στην Ελλάδα

Οι μεγάλες αλυσίδες λιανικού εμπορίου, που πρόσφατα παρουσιάστηκαν στην ελληνική αγορά, προσέφεραν στον καταναλωτή νέες αγοραστικές εμπειρίες και καθιέρωσαν νέες αγοραστικές συνήθειες, λέει ο πρόεδρος της αλυσίδας Habitat στην Ελλάδα, κ. Κωνσταντίνος Ζαράνης. "Η ευρεία γκάμα των προϊόντων που διαθέτουν προσφέρει στον καταναλωτή πολλές δυνατότητες επιλογής, ενώ τα σημαντικά πλεονεκτήματά τους είναι τα πολλά σημεία πώλησης, το επώνυμο προϊόν, η σταθερότητα της ποιότητας και των υπηρεσιών που προσφέρουν", λέει ο πρόεδρος της Habitat. Το προφίλ της σύγχρονης αγοράς απαιτεί και ενθαρρύνει την ανάπτυξη μεγάλων, οργανωμένων και - πολλές φορές - εξειδικευμένων αλυσίδων καταστημάτων ή πολυκαταστημάτων, εξηγεί ο κ. Θεόδωρος Ρούλιας, γενικός διευθυντής του Ομίλου Μαρινόπουλος, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τις αλυσίδες καταστημάτων Beauty Shop, Marks & Spencer και Sephora. "Οι λόγοι που οδηγούν σε αυτή τη νέα κατάσταση, είναι πολλοί. Καταρχήν, η σύγκλιση προς τα ευρωπαϊκά πρότυπα αγοράς, οι προσδοκίες των καταναλωτών που γίνονται ολοένα πιο απαιτητικοί αγοραστές και, τέλος, η ανάγκη των επιχειρήσεων για συνεχή ανάπτυξη, προκειμένου να επιβιώσουν στον ανταγωνισμό".

ΠΑΝΑΓΗΣ ΚΑΡΕΛΑΣ

Όσοι θέλουν να επιβιώσουν πρέπει να εκσυγχρονισθούν

Ο Παναγής Καρέλας, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Αθήνας

"Η πραγματικότητα είναι ότι όσοι θέλουν να επιβιώσουν στην αγορά θα πρέπει σύντομα να αλλάξουν την εικόνα τους, δηλαδή να εκσυγχρονιστούν", λέει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Αθήνας, κ. Παναγής Καρέλας. Όπως συμπληρώνει, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν τον έντονο ανταγωνισμό, την ανασφάλεια του καταναλωτικού κοινού, τις πολιτικές πωλήσεων που ακολουθούν οι μεγάλες επιχειρήσεις, εκμεταλλευόμενες τα τραπεζικά προϊόντα της καταναλωτικής πίστης (το 50% των συναλλαγών στο λιανεμπόριο γίνεται με πιστωτικές κάρτες), αλλά και τις αυξανόμενες υποχρεώσεις τους απέναντι στο Ελληνικό Δημόσιο (αυξημένη φορολογία, τέλη κ.λπ.). Επιπλέον, ένα μεγάλο πρόβλημα, που τα τελευταία χρόνια πλήττει τις ελληνικές εμπορικές επιχειρήσεις, είναι η άναρχη εγκατάσταση των "υπερκαταστημάτων".

Όπως εξηγεί ο κ. Καρέλας, "οδηγούμαστε σε μια υπερβολή, όπου τα μεγάλα καταστήματα τείνουν να εξαφανίσουν τα μικρά. Η οικογενειακή εμπορική επιχείρηση, που είναι η παραδοσιακή μορφή της ελληνικής οικονομίας, αφελληνίζεται", λέει, και προσθέτει πως ο Εμπορικός Σύλλογος έχει προτείνει εδώ και καιρό μια σειρά ενεργειών που θα μπορούσαν να δώσουν λύσεις. "Δεν ζητούμε να μην υπάρχουν μεγάλες επιχειρήσεις. Ζητούμε να μην κλείσουν οι μικρές".