Εφημερίδα "Τα Νέα"
Τα… σπάνε ΗΠΑ - Τουρκία
Κρίση στις σχέσεις τους Ανεστάλη η χρήση της βάσης του Ιντσιρλίκ
Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής δεν έχουν ανάγκη την Τουρκία: αποφάσισαν να μη χρησιμοποιήσουν το τουρκικό έδαφος στην επίθεση εναντίον του Ιράκ…
Ανέβαλαν, επίσης επ' αόριστον το θέμα της οικονομικής βοήθειας ύψους έξι δισεκατομμυρίων δολαρίων, ανέστειλαν τη χρήση της βάσης του Ιντσιρλίκ και άφησαν σε εκκρεμότητα την υπογραφή της συμφωνίας σχετικά με την παρουσία τουρκικού στρατού στο Βόρειο Ιράκ. Οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις έχουν περιέλθει σε κρίση. Αυτό μετέδιδαν χθες τα τουρκικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ).
Τι είχε συμβεί; Δύο «μυστηριώδη» αεροπλάνα τύπου Μπόινγκ 737 είχαν θελήσει να απογειωθούν από τη βάση του Ιντσιρλίκ το βράδυ της Τρίτης (18/3), με προορισμό το Αφγανιστάν. Ο πύργος ελέγχου ενημέρωσε το τουρκικό επιτελείο, το οποίο απαγόρευσε την απογείωσή τους, υποπτευόμενο ότι προορισμός τους ήταν το Ιράκ - η Τουρκία δεν είχε δώσει άδεια χρησιμοποίησης του εναέριου χώρου της.
Τα δύο αεροπλάνα ανήκαν, ως φαίνεται, στις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών - ίσως στη CIA - και μετέφεραν τρόφιμα για τους 9.000 αμερικανούς στρατιώτες που βρίσκονται στο Αφγανιστάν. Η καθυστέρηση των δύο αεροπλάνων προκάλεσε αλυσιδωτή αργοπορία άλλων δώδεκα τροφοδοτικών αποστολών στο Αφγανιστάν. Η οργή της Ουάσιγκτον είχε πέσει πάνω στην Άγκυρα.
Τα 6 δισ. δολάρια
Η αναστολή του οικονομικού πακέτου - αν όχι η κρίση - επιβεβαιώθηκε από τη δήλωση του πρωθυπουργού Ταγίπ Ερντογάν - ο οποίος «για ανεξήγητους λόγους», σύμφωνα με το «πολεμικό λόμπι» των τουρκικών ΜΜΕ, είχε αποφασίσει να πάει χθες στη μικρή πόλη Τσόρουμ, όπου την ερχόμενη Κυριακή θα διεξαχθούν αναπληρωματικές δημοτικές εκλογές - ότι «στο τραπέζι των αμερικανοτουρκικών διαβουλεύσεων βρίσκονται μόνο στρατιωτικά και πολιτικά θέματα». Ο Τούρκος πρώην πρεσβευτής Γιαλίμ Εράλπ χαρακτήρισε χθες την κρίση ως «τη μεγαλύτερη μετά το 1974», ενώ ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αμπντουλατίφ Σενέρ είπε μόνο ότι «το όχι της Εθνοσυνέλευσης αύξησε την υπόληψη της Τουρκίας - αυτό έχει σημασία».
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ προέβη προχθές σε σαφή δήλωση ότι «δεν θέλουμε τουρκικά στρατεύματα στο Βόρειο Ιράκ», η οποία ενισχύθηκε και από το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν οι διήμερες συναντήσεις που είχε στην Άγκυρα (18-19/3) η ιρακινή αντιπολίτευση με αρμοδίους του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών και συντονιστή τον σύμβουλο του Τζορτζ Μπους, Ζαλμάι Χαλιλζάντ: «Η είσοδος του τουρκικού στρατού στο Βόρειο Ιράκ, αν αυτό χρειαστεί, θα γίνει κατόπιν συμφωνίας».
Όπως φαίνονταν τα πράγματα από εδώ ώς αργά χθες το βράδυ, οι Αμερικανοί ζητούν από την Τουρκία μόνο τη χρησιμοποίηση του εναέριου χώρου της. Η τουρκική κυβέρνηση έχει ετοιμάσει τη σχετική πρόταση, που θα τεθεί σήμερα σε ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση σε συνεδρία κεκλεισμένων των θυρών. Σήμερα, επίσης, θα αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες ο υπουργός Εξωτερικών Αμπντουλάχ Γκιούλ, για να συμμετέχει στη Διάσκεψη Κορυφής της Ε.Ε.
Διαδηλώσεις
Οι αντιπολεμικές διαδηλώσεις συνεχίστηκαν στην Άγκυρα και στην Κωνσταντινούπολη χθες, κυρίως έξω από τοπικά γραφεία του κυβερνώντος Λευκού Κόμματος. Ο πολιτικός αναλυτής Τζενγκίζ Ακτάρ μού είπε ότι «η όλη κατάσταση βασίστηκε εξαρχής σε μια παρεξήγηση. Η Ουάσιγκτον θεώρησε τη συνεργασία της Τουρκίας δεδομένη, ενώ η Άγκυρα κινήθηκε με τη βεβαιότητα "έτσι κι αλλιώς μάς έχουν ανάγκη". Η εξέλιξη των αμερικανοτουρκικών σχέσεων από εδώ και μπρος θα εξαρτηθεί από την πορεία του πολέμου».
