Η μαρτυρία της Αλιέντε

Στη βρετανική Βουλή των Λόρδων συνεχίζεται η διαδικασία που θα κρίνει αν ο στρατηγός Αουγκούστο Πινοτσέτ απολαμβάνει ασυλίας ως πρώην αρχηγός κράτους, οπότε και θα απορριφθεί, χωρίς άλλη δίκη, το αίτημα για έκδοσή του στην Ισπανία. Χθες, μάλιστα, οι επτά λόρδοι που εκδικάζουν την υπόθεση ζήτησαν από το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών να τους διευκρινίσει από πότε θεωρεί ότι ο Πινοτσέτ είχε θέση αρχηγού κράτους στη Χιλή, ώστε να αποφανθούν επί του επιχειρήματος των δικηγόρων της ισπανικής πλευράς ότι ορισμένα εκ των εγκλημάτων στα οποία φέρεται ως ηθικός αυτουργός διεπράχθησαν σε ένα διάστημα περίπου εννέα μηνών, στο οποίο δεν είχε ακόμη αναλάβει την αρχηγία.

Η σύλληψη του Πινοτσέτ στις 16 Οκτωβρίου, στο Λονδίνο και οι νομικοί ελιγμοί οι οποίοι ακολούθησαν, ξεσήκωσαν οπαδούς και αντιπάλους του πρώην δικτάτορα σε ολόκληρο τον κόσμο και -κυρίως- στη Χιλή, όπου ο στρατηγός εξασφάλισε τη μη δίωξή του αναγορεύοντας εαυτόν σε ισόβιο γερουσιαστή. Για ορισμένους ανθρώπους, όμως, η ανάγκη να λογοδοτήσει ο Πινοτσέτ στη δικαιοσύνη υπαγορεύεται από ανεξίτηλα προσωπικά βιώματα. Μεταξύ αυτών είναι και η Ιζαμπέλ Αλιέντε, κόρη του πρώην προέδρου της Χιλής, Σαλβαδόρ Αλιέντε, τον οποίο ο στρατηγός ανέτρεψε με αιματηρό πραξικόπημα το 1973. Ο Αλιέντε έπεσε νεκρός στο προεδρικό μέγαρο από τις σφαίρες των πραξικοπηματιών. Για τις τελευταίες του ώρες μίλησε στη γαλλική εφημερίδα "Λε Μοντ" η Ιζαμπέλ, βουλευτής σήμερα των Σοσιαλιστών, από τους πρώτους μάρτυρες που κατέθεσαν στη βρετανική δικαιοσύνη εναντίον του Πινοτσέτ.

Η Ιζαμπέλ είχε πάει την ημέρα του πραξικοπήματος στο προεδρικό μέγαρο για να συμπαρασταθεί στον πατέρα της. Όπως διηγείται η ίδια στη "Μοντ", ο Σαλβαδόρ Αλιέντε της ζήτησε να φύγει, μαζί με τη μία από τις δύο μεγαλύτερες αδελφές της, και αυτή αρνήθηκε. Όταν όμως ο τότε πρόεδρος επέμεινε, εξηγώντας τους ότι είχε διαπραγματευθεί κατάπαυση του πυρός για τρία λεπτά ώστε να μπορέσουν να φύγουν, οι δύο γυναίκες επείσθησαν. Ο Αλιέντε τις συνόδευσε μάλιστα μέχρι την πόρτα. "Συχνά με ρωτούν αν είχα συνείδηση του ότι ήταν η τελευταία φορά που έβλεπα τον πατέρα μου, και δεν ξέρω τι να απαντήσω", δηλώνει η Ιζαμπέλ, η οποία συμπληρώνει: "δεν είχα εκτιμήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης. (…) Ποιος μπορούσε να φανταστεί τι θα ακολουθούσε;".

Η κόρη του Σαλβαδόρ Αλιέντε έζησε με τη μητέρα και άλλους συγγενείς της στην εξορία μέχρι το 1988. Η αδελφή της, Μπεατρίς, όμως, η αγαπημένη του πατέρα, αυτοκτόνησε το 1977 στην Κούβα, μη μπορώντας να αντέξει το πλήγμα. Σήμερα, η Ιζαμπέλ αγωνίζεται για την έκδοση του Πινοτσέτ στην Ισπανία, ώστε να δικαστεί. Στον στρατηγό καταλογίζει πάνω απ' όλα αλαζονεία, ενθυμούμενη την απάντησή του στην ερώτηση πώς βρέθηκαν σε ένα τάφο ανακατεμένα τα οστά πολλών αγνοουμένων την εποχή της δικτατορίας -"για οικονομία".