Η αντιπροσωπεία του ΠΑΣΟΚ με επικεφαλής την Άννα Διαμαντοπούλου συναντήθηκε με εκπροσώπους των εργαζομένων. Στη φωτογραφία διακρίνονται και οι Ευάγγελος Βενιζέλος, Άκης Τσοχατζόπουλος και ο πρόεδρος του Ε.Κ.Θ. Νίκος Γιαννόπουλος.

Φράνσις Γουίν

Κριτήριο αυτοαξιολόγησης του μαθητή

Να μην κλείσει

Ο Μαρξ ήταν… κομπλεξικός

Α. Τελειώνοντας τη μελέτη και συζήτηση του κεφαλαίου και εφόσον κατανόησες τις καινούργιες έννοιες, θα πρέπει να μπορείς να απαντήσεις σύντομα στις παρακάτω ερωτήσεις.

Κλιμάκιο του ΠΑΣΟΚ στη ΒΦΛ

Ο Francis Wheen, αρχισυντάκτης του σατιρικού περιοδικού «Ρrivate Εye», θεωρείται μία από τις πιο σκωπτικές πένες της εποχής μας. Η διεισδυτική βιογραφία που έγραψε για τον Καρλ Μαρξ και μεταφράστηκε σε 23 γλώσσες τον έκανε ακόμα πιο δημοφιλή και στο διεθνές αναγνωστικό κοινό

Σε όποιες συναντάς δυσκολία, συμβουλέψου και πάλι το αντίστοιχο μάθημα.

Κυβερνητική πρόκληση.

ΜΑΙΡΗ ΣΙΑΝΗ - DAVIES

1. Ποια είναι τα κοινά πολιτιστικά στοιχεία που συνδέουν την Ελλάδα με την Ευρώπη;

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος υποστήριξε ότι την ώρα που ο πρωθυπουργός καμαρώνει στην Κίνα για την εξαγωγή λιπασμάτων στη Θεσσαλονίκη κλείνει ένα εργοστάσιο.

Είναι απίστευτη η ομοιότητα του Φράνσις Γουίν (αριστερά) με τον Ίαν Ντάνκαν-Σμιθ, τον ηγέτη των Συντηρητικών στη Βρετανία (φωτό: «The Times»)

2. Ποια είναι τα βασικά έσοδα και έξοδα στον προϋπολογισμό της ΕΕ;

Την αναστολή της απόφασης για ''λουκέτο'' στο εργοστάσιο Θεσσαλονίκης της Βιομηχανίας Φωσφορικών Λιπασμάτων ζητά το ΠΑΣΟΚ.

Να φανταστείτε, έχει θαυμαστές ακόμα και στο Αφγανιστάν!

3. Συμπλήρωσε τις λέξεις που εξηγούν τα αρκτικόλεξα: ΕΕ, ΕΟΚ, ΟΝΕ

Κλιμάκιο του κόμματος, με επικεφαλής την υπεύθυνη του τομέα Ανάπτυξης Άννα Διαμαντοπούλου και τον υπεύθυνο του τομέα Απασχόλησης Ευάγγελο Βενιζέλο επισκέφθηκε χθες το εργοστάσιο, το οποίο βρίσκεται υπό κατάληψη από τους εργαζομένους και συνομίλησε μαζί τους.

Πρόσφατα, μέλη της Βόρειας Συμμαχίας ήρθαν στο Λονδίνο και αγόρασαν, μεταξύ άλλων, 12 αντίτυπα της βιογραφίας του «Karl Marx».

4. Μια ομάδα από τουρίστες, που αποτελείται από Ιταλούς, Σουηδούς, Άγγλους, Γάλλους, Γερμανούς και Δανούς, φτάνει στο αεροδρόμιο του ελληνικού.

"Είναι πρόκληση την ώρα που ο πρωθυπουργός καμαρώνει στην Κίνα, διότι υπέγραψε συμφωνία για την εξαγωγή 60.000 τόνων λιπασμάτων να κλείνει το εργοστάσιο της ΒΦΛ στη Θεσσαλονίκη.

Για την επιμόρφωση των Αφγανών υπουργών.

Ποιοι από αυτούς θα χρειαστεί να αλλάξουν τα εθνικά τους νομίσματα με ευρώ;

Το κλείσιμο, όπως μεθοδεύτηκε και ανακοινώθηκε, συνιστά πολιτικό και οικονομικό σκάνδαλο", είπε ο κ. Βενιζέλος.

Και ύστερα λένε μερικοί πως ο Μαρξ είναι ξεπερασμένος.

5. Ποιοι είναι οι δύο βασικοί στόχοι της ενιαίας ευρωπαϊκής κοινωνικής πολιτικής;

Από την πλευρά της η κ. Διαμαντοπούλου σημείωσε πως "δύο χρόνια μετά τις εκλογές υπάρχει μια ζοφερή πραγματικότητα για τη βιομηχανία στη χώρα και όχι μόνο για παραδοσιακούς κλάδους που αντιμετώπιζαν προβλήματα, όπως η κλωστοϋφαντουργία, αλλά και για δυναμικούς".

«Με κολακεύει η αγορά των Αφγανών - και εύχομαι να αγοράσουν και τις άλλες μου βιογραφίες», μειδιά ελαφρώς ο Γουίν, «γιατί πιστεύω αναμφίβολα ότι ο Μαρξ είναι "ζωντανός" και οι θεωρίες του είναι σχετικές με το σήμερα.

Β. Να βάλεις σε κύκλο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση:

Ανάλογα προβλήματα εντόπισε και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις σημειώνοντας πως από το 2004 ως το 2005 οι πτωχεύσεις αυξήθηκαν κατά 50%.

Όταν πρωτοέγραφα το βιβλίο, κανείς δεν πίστευε πως ο Μαρξ είναι επίκαιρος.

1. Στο Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ συμμετέχει από κάθε κράτος: α. ο αντίστοιχος με το θέμα που συζητείται Υπουργός β. ένας ευρωβουλευτής γ. ένας ειδικός στο θέμα που συζητείται επιστήμονας

Μέχρι που μια μέρα μού έπεσε στα χέρια το άρθρο ενός Αμερικανού δημοσιογράφου στη "New Yorker" με τίτλο "The next big philosopher: Karl Marx"».

2. Μεταξύ των χωρών που εντάχθηκαν στην ΕΕ με τη μεγάλη διεύρυνση του 2004, ήταν: α. η Ρωσία και η Γεωργία β. η Μάλτα και η Τσεχία γ. η Σουηδία και η Αυστρία

«Ο δημοσιογράφος είχε πάει διακοπές μ' έναν τραπεζίτη της Wall Street», συνεχίζει ο Γουίν, «ο οποίος είχε μαζί του βιβλία του Μαρξ.

Γ. Να γράψεις στο κενό αριστερά της Α' Στήλης δεδομένων, το γράμμα των δεδομένων της Β' Στήλης που ταιριάζει:

"Διαβάζεις Μαρξ;", ρώτησε ο δημοσιογράφος με απορία.

Α

"'Όλοι μας διαβάζουμε Μαρξ στη Wall Street", απαντά ο τραπεζίτης, "γιατί κανένας δεν κατάλαβε πώς λειτουργεί ο καπιταλισμός καλύτερα από τον Μαρξ''.

1957

Ο δημοσιογράφος διάβασε τα βιβλία του Μαρξ, και μετά έγραψε το άρθρο του, επισημαίνοντας ότι ο Μαρξ ενδέχεται να γίνει ο φιλόσοφος του 21ου αιώνα».

1981

Κάποτε ο Μαρξ είχε πει πως «οι φιλόσοφοι καταλαβαίνουν τον κόσμο, αλλά η ουσία είναι να τον αλλάξουμε».

1992

Και τώρα, απομονώνοντας το πρώτο σκέλος της πρότασης, έρχεται ο κάθε τραπεζίτης να ζητήσει βοήθεια από τον Μαρξ.

2002

Για ποιον λόγο;

2004

Για να τον κάνει να κατανοήσει πώς λειτουργεί ο κόσμος, με σκοπό να βγάλει περισσότερα χρήματα!

Β

Θα έτριζαν τα κόκαλα του κακομοίρη του Μαρξ αν το μάθαινε.

α. ένταξη Ελλάδας στην ΕΟΚ

Είναι αυτό το αναγνωστικό κοινό που 'χε στο μυαλό του ο φιλόσοφος;

β. ίδρυση ΕΕ

Σίγουρα όχι.

γ. μεγάλη διεύρυνση της ΕΕ

«Συμφωνώ», λέει εν αμύνη ο Γουίν, «γι' αυτό έγραψα μια βιογραφία προσιτή σε όλους.

δ. αντικατάσταση εθνικών νομισμάτων με το ευρώ

Γιατί μόνο οι τραπεζίτες να έχουν να πάρουν κάτι από τις θεωρίες του;

ε. ίδρυση ΕΟΚ

Όλοι μας μπορούμε να ανακαλύψουμε κάτι διαφορετικό.

Δ. Τώρα, χαρακτήρισε τις παρακάτω προτάσεις σωστές ή λανθασμένες.

Το βιβλίο μου δεν απευθύνεται στους ειδικούς, πανεπιστημιακούς δασκάλους ή φανατικούς οπαδούς, αλλά σ' εκείνους που μπορεί και να μην έχουν διαβάσει Μαρξ ποτέ τους».

1. Οι επίτροποι της ΕΕ διορίζονται από τις Κυβερνήσεις των κρατών-μελών

Οι γονείς του Γουίν ποτέ δεν κατάλαβαν τι πήγε στραβά στην ανατροφή του παιδιού τους.

2. Στον προϋπολογισμό της ΕΕ συμμετέχουν με ίσες εισφορές όλα τα κράτη-μέλη

Στα 16 του χρόνια το έσκασε από το φημισμένο σχολείο Harrow-on-the-Hill (μαζί με το Eaton αποτελούν τα δύο πιο εκλεκτά σχολεία της βρετανικής υψηλής κοινωνίας), για να καταλήξει σε κοινόβιο του Λονδίνου. «Πάω να ζήσω σε μια εναλλακτική κοινωνία», είχε γράψει στο σημείωμα που άφησε στους γονείς του.

3. Οι έλληνες ευρωβουλευτές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποτελούν μιαν εθνική ομάδα

Αλλά οι χίπις κάπου τον κούρασαν.

4. Τα κράτη-μέλη υποχρεούνται να ακολουθούν τους κανονισμούς και οδηγίες της ΕΕ

Και μετά γράφτηκε στο Royal Holloway College του Λονδίνου, για να σπουδάσει Αγγλική Φιλολογία.

5. Ο συνοριακός έλεγχος για τους πολίτες της ΕΕ έχει καταργηθεί σε όλα τα κράτη-μέλη

Χτυπημένος, όμως, από τον ιό της δημοσιογραφίας από μικρός δεν πατούσε στις διαλέξεις. Ασχολιόταν με τη δημοσίευση της φοιτητικής εφημερίδας του κολεγίου. Στο τελευταίο έτος ο καθηγητής του τον πήρε παράμερα και του συνέστησε να επαναλάβει τη χρονιά αντί να δώσει εξετάσεις πτυχίου. «Εγώ θα δώσω κι ό,τι βγει» επέμεινε ο Γουίν, που πήρε το πτυχίο του με «Μετρίως».

Αμέσως ρίχτηκε ρίχτηκε στη δημοσιογραφία: «The Newstatesman», «Guardian», «Observer», «Private Eye». Και στη συγγραφή. Γιατί εκτός από τη βιογραφία του Μαρξ έχει γράψει τη βιογραφία του Tom Driberg, ενός βουλευτή των Εργατικών, που ανάμεσα στα τόσα άλλα ως δημοσιογράφος εφηύρε τη «στήλη κουτσομπολιού» στην εφημερίδα «Daily Mail». Και τη βιογραφία του/της Δρος Charlotte Bach, ενός τρανσεξουαλικού επιστήμονα που αντέκρουε τη θεωρία εξέλιξης του Δαρβίνου με βάση τη δική του/της άποψη περί τρανσεξουαλικότητας! Όλοι τύποι ανορθόδοξοι. «Κατεργάρηδες, θα έλεγα», συμπληρώνει ο Γουίν. «Σύμφωνα με τη συμβατική έννοια της επιτυχίας είναι όλοι τους αποτυχημένοι. Προτιμώ, όμως, να γράψω τη βιογραφία του/της Dr Bach παρά του Τόνι Μπλερ».

Μοναδική βιογραφία

Ο Μαρξ του Γουίν είναι ο άνθρωπος-Μαρξ - απογυμνωμένος από κάθε ετικέτα πολιτικού δογματισμού. Είναι ο άνδρας με τα κόμπλεξ του. Από μικρό Εβραιόπουλο, του οποίου η οικογένεια αλλαξοπίστησε, ο Μαρξ αισθανόταν ένα βαρύ αίσθημα αποξένωσης. Με τα τεράστια οικονομικά προβλήματα. Επαίτης, ζητούσε λεφτά από τους πάντες και παρακαλούσε να πεθάνει η μητέρα του για να πάρει την κληρονομιά. Με τις προσωπικές τραγωδίες του, τον θάνατο μερικών απ' τα παιδιά του. Και τους εξευτελισμούς, γιατί άφησε έγκυο την υπηρέτριά του και απέκτησε και γιο μαζί της. Με τις αστικές φιλοδοξίες του. Ήθελε να έχει γραμματέα. Και μετακόμισε στο Χάμστεντ, αριστοκρατική συνοικία του Λονδίνου, για να εισχωρήσουν οι κόρες του στην υψηλή κοινωνία. Με τις αρρώστιες του και τα σπυριά που έπιαναν πύον. Και που τον ανάγκαζαν να γράφει όρθιος. Και με τον θυμό. Κατά της μπουρζουαζίας «που πίνει το αίμα της εργατιάς για να πλουτίσει».

Άτομο πότε ορθολογικό, πότε οξύθυμο και παθιασμένο, πάντα διψασμένο για γνώση, ο Μαρξ του Γουίν γίνεται ακόμα πιο επιβλητικός. Γιατί είναι ανθρώπινος. Μαθαίνοντας για τον χαρακτήρα του και τη ζωή του, απορούμε πώς κατόρθωσε να παράγει τόση και τέτοια δουλειά. Στο πλευρό του είχε συμπαραστάτη σ' όλη του τη ζωή τον Φρειδερίκο Ένγκελς. Ο οποίος από την αρχή της φιλίας τους είχε αναγνωρίσει ότι ο Μαρξ ήταν ιδιοφυΐα. Και το θεώρησε καθήκον του να τον υποστηρίξει. Όχι μόνο οικονομικά - ο Ένγκελς ήταν επιχειρηματίας στο Μάντσεστερ. Αλλά και πνευματικά.

Αυτές οι προσωπικές ιστορίες, οι λεπτομέρειες, τα κουτσομπολιά, η αλληλογραφία και τα καυτά σχόλια είναι εκείνα που κάνουν αυτήν τη βιογραφία μοναδική. Και διασκεδαστική. Ο Γουίν θέλει να δείξει ότι ο Μαρξ δεν φέρει καμιά ευθύνη για τα εγκλήματα και τις φρικαλεότητες που συνέβησαν στην ανθρωπότητα εν ονόματι του μαρξισμού. Καρλ Μαρξ δεν σημαίνει μαρξισμός. «Ο ίδιος ο Μαρξ δεν ήταν μαρξιστής», επισημαίνει ο Γουίν. «Η δουλειά του δεν ήταν να βρίσκει λύσεις, αλλά να υποδεικνύει τις αντιφάσεις στην κοινωνία. Μια δημιουργική δουλειά, γιατί έτσι δίνει τη δυνατότητα σε άλλους να προτείνουν λύσεις». Κι αυτό είναι εξίσου αληθινό σήμερα, όσο ήταν και τον 19ο αιώνα.

ΘΕΡΜΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

Οι κομμουνιστές πώς αντέδρασαν σ' αυτή τη βιογραφία του Μαρξ; τον ρώτησα. «Παραλίγο να με απαγάγουν στην Μπογκοτά της Κολομβίας. Μιλούσα σ' ένα βιβλιοπωλείο και κάποιος από το ακροατήριο με ρώτησε: "Δεν συμφωνείτε ότι ο σύντροφος Μαρξ θα είχε κλάψει πικρά, αν έβλεπε το τείχος του Βερολίνου να γκρεμίζεται"; Οπότε απάντησα: "Θα είχε κλάψει πικρά όταν το έχτιζαν και όχι όταν το γκρέμιζαν". Βλέπεις, είχα ξεχάσει πού βρισκόμουνα. Καλά να πάθω, αφού υποστήριζα ότι ο Στάλιν πρόδωσε τον Μαρξ».

Ο Μπλερ και οι υπουργοί του

«Make Tea, no War» έγραφε το πλακάτ. Οι Άγγλοι είναι θυμωμένοι με τον πρωθυπουργό τους. Αυτή η ταύτισή του με τον Μπους… Το γεγονός ότι φαίνεται να αποφασίζει χωρίς να λαμβάνει την κοινή γνώμη υπόψη του. Ρώτησαν τον Γουίν τι είναι εκείνο που θα έκανε τον πρωθυπουργό τους να αλλάξει γνώμη. «Οι μόνοι που θα μπορούσαν να τον κάνουν να αλλάξει στάση είναι οι υπουργοί του. Τη Βουλή των Κοινοτήτων δεν την λογαριάζει. Ούτε την κοινή γνώμη. Αν όμως πολλοί από τους υπουργούς του έβρισκαν το θάρρος να του αντισταθούν, τότε θα τους άκουγε. Θυμάσαι τότε που είχαν διαρρεύσει στην εφημερίδα "Mail on Sunday" τα πρακτικά της σύσκεψης για την απόφαση κατασκευής του θόλου της χιλιετηρίδας; Ο Μπλερ ήταν υπέρ γιατί ο Γιούαν, ο γιος του, θα στενοχωριόταν αφάνταστα αν δεν προχωρούσε το σχέδιο. Και αυτοί συμφώνησαν. Αλλά με το που αποχώρησε ο Μπλερ από την αίθουσα, οι υπουργοί άρχισαν να διαμαρτύρονται ότι η κατασκευή του θόλου ήταν καθαρή τρέλα. Κανένας τους όμως δεν έφερε αντίρρηση. Γιατί δεν έχουν νεύρο πάνω τους».

info

Βιβλία του: «Κάρολος Μαρξ. Η ζωή του» (2001, Ωκεανίδα), «The Soul of Indiscretion. Tom Driberg» (1990, Fourth Estate), «Who was Dr Charlotte Bach?» (2002, Short Books)