• I. Ενεργ.
  • Ά Μτβ.
    • 1)
      • α) Κάνω κ. μεγάλο, μεγεθύνω, αυξάνω:
        • τσι πρίκες οι καιροί κι οι χρόνοι εμεγαλώσα (Ροδολ. Γ́ 459)·
      • β) επεκτείνω, εξαπλώνω κ.:
        • είχε βουλή … να μεγαλώσει την βασιλεία του (Χρον. σουλτ. 63⁴.^)>
    • 2) Τρέφω, ανατρέφω κάπ.:
      • Τις τον εμεγάλωσε λοιπόν τον Χριστόν μας σωματικώς …; (Ροδινός 61).
    • 3)
      • α) Κάνω κάπ. σπουδαίο, ευνοώ, προωθώ:
        • τους κοντότερα …, επί πλείον μεγαλώνουν (ενν. οι αυθέντες) και δοξάζουσιν (Πτωχολ. α 108)·
      • β) αναδεικνύω, προσδίδω σε κάπ. μεγαλείο:
        • η Παρθένος μεγαλώνει τον Θεόν (Ροδινός 58).
  • Β́ Αμτβ.
    • 1)
      • α) Γίνομαι μεγαλύτερος, αυξάνομαι:
        • πουλί μικρόν … καθ’ ώρα μεγαλώνει (Ερωτόκρ. Ά 309)·
        • η ολπίδα μεγαλώνει (Ερωτόκρ. Ά 1121)·
      • β) (προκ. για φυτά) αναπτύσσομαι:
        • (Πανώρ. Β́ 192).
    • 2)
      • α) Γίνομαι μεγαλύτερος στην ηλικία, ενηλικιώνομαι:
        • (Φορτουν. Ιντ. ά 168)·
        • Εστάθη κυρά εις την αφεντία του ανδρός της, έως να μεγαλώσει το παιδί (Χρον. σουλτ. 100³³)·
      • β) ανατρέφομαι:
        • δίχως φόβο του Θεού παιδί που μεγαλώνει πάσα κακία εις αυτό ριζώνει (Ζήν. Δ́ 19).
    • 3)
      • α) Γίνομαι σπουδαίος, ένδοξος, λαμπρύνομαι:
        • να μεγαλώσω ελόγιασα και να πληθύνω πλούτος (Ερωφ. Γ́ 289)·
      • β) αναδεικνύομαι, αποκτώ μεγαλείο:
        • να μεγαλώνει ο Θεός … όταν εμείς με διδαχές … τον κηρύττομεν (Ροδινός 60).
• ΙΙ. (Μέσ.) γίνομαι μεγαλύτερος στην ηλικία, αναπτύσσομαι:
  • πρόκοπτα εις την παίδευσιν, ώστε όπου εμεγαλώθην (Σαχλ., Αφήγ. 36).

• Η μτχ. ως επίθ. = διογκωμένος, ογκώδης:
  • γαστέρες … πολλά μεγαλωμένες (Αρσ., Κόπ. διατρ. [623]).

[<επίθ. μεγάλος + κατάλ. ‑ώνω. Η λ. στον Αχμέτ 31¹⁵ κριτ. υπ. (πβ. Steph., ‑όω), στο Βλάχ. και σήμ.]