ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

ΒΟΗΘΗΤΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Θέματα ιστορίας της ελληνικής γλώσσας 

Αρχαίες ελληνικές διάλεκτοι 

Νίκος Παντελίδης (2007) 

Η αρκαδοκυπριακή παρουσιάζει αρκετά ισόγλωσσα με την ελληνική της μυκηναϊκής περιόδου (βλ. τελευταία Morpurgo Davies 1992, 425-426· για τη στένωση o > u πρβ. Brixhe 1989, 39-48)· είναι προφανές ότι «μυκηναϊκά» φύλα της Πελοποννήσου κατέφυγαν γύρω στο 1190 π.Χ., μετά την κατάρρευση των μυκηναϊκών ανακτορικών κέντρων της περιοχής, στην ορεινή και εν μέρει άγονη Αρκαδία. Ένα μέρος τους έμεινε για πάντα εκεί. Άλλο μετανάστευσε ανατολικά, στην Κύπρο μεταξύ άλλων, σταδιακά μέσα στον 12ο αιώνα, αναζητώντας καλύτερες συνθήκες ζωής. Για τον λόγο αυτό η κυπριακή έχει κοινά γλωσσικά στοιχεία με την αρκαδική, τον μοναδικό μη δωρικό θύλακα της Πελοποννήσου.

Για τη θέση της Μυκηναϊκής σε σχέση με τις γνωστές ομάδες διαλέκτων δεν έχουμε καταλήξει σε τελεσίδικα επιστημονικά συμπεράσματα, γιατί λείπουν μαρτυρίες για μερικά σημαντικά διακριτικά χαρακτηριστικά ή δεν μας δίνει η γραφή καμιά σχετική πληροφορία (λ.χ. για την αναπληρωματική έκταση). Τα κριτήρια που έχουμε στη διάθεσή μας φαίνεται να δίνουν στη Μυκηναϊκή μια θέση στο πλευρό της Αρκαδικής και της Κυπριακής, γιατί στις ομοιομορφίες της με την Αττικοϊωνική και την Αιολική συμμετέχει κάθε φορά και η Αρκαδοκυπριακή· έτσι λ.χ. από τη μια μεριά στην τροπή του τι σε σι και στον σύνδεσμο o-te = ho-te (έναντι λεσβ. ὄτα, δυτ. ελλ. ὅκα), από την άλλη στη συχνή εμφάνιση του ο αντί του α, όπου υπόκειται συλλαβικό r̥ l̥ ήn̥ m̥ στο πτόλις, πτόλεμος και στις προθέσεις πεδά και ἀπύ. Mε την po-si στη θέση της προς (από *προσι) θα μπορούσε η Μυκηναϊκή να τοποθετηθεί σαφώς με το μέρος του αρκαδικού και του κυπριακού πος· βέβαια είναι δυνατή και η ανάγνωση porsi (που θα προέκυπτε με μετάθεση από το *prosi) είναι όμως λίγο πιθανή).

Το υλικό συνηγορεί λοιπόν για το ότι η Μυκηναϊκή στεκόταν κοντά στα προστάδια της Αρκαδικής και της Κυπριακής και σχημάτιζε μ' αυτές μια ομάδα, στην οποία ίσως ανήκαν και άλλες χαμένες διάλεκτοι.

Τελευταία Ενημέρωση: 16 Ιούν 2010, 10:44