Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός 

Πολυγραμματισμοί [Ε2] 

Mary Kalantzis & Bill Cope (2001) 

Κείμενο 1: New London Group 1997. A Pedagogy of Multiliteracies: Designing Social Futures. Occasional Paper 1:27-29.

Ένας στόχος του Διεθνούς Προγράμματος Πολυγραμματισμών …είναι να αναπτύξει μια λειτουργική γραμματική που να είναι εκπαιδευτικά προσβάσιμη· δηλαδή, μια μεταγλώσσα που να περιγράφει το νόημα στις διάφορες αποχρώσεις του…

Kάθε μεταγλώσσα που θα χρησιμοποιηθεί στο σχολικό αναλυτικό πρόγραμμα πρέπει να ταιριάζει με κάποια ταξινομικά κριτήρια. Πρέπει να είναι ικανή να υποβοηθά την εκλεπτυσμένη κριτική ανάλυση της γλώσσας και άλλων σημειωτικών συστημάτων και συγχρόνως να μην έχει παράλογες απαιτήσεις από τις γνώσεις του δάσκαλου και του μαθητή, ούτε να προκαλεί τις συσσωρευμένες και συχνά δικαιολογημένες αντιπάθειες των δασκάλων για τον φορμαλισμό. Tο τελευταίο σημείο είναι κρίσιμο, γιατί οι μαθητές πρέπει να έχουν κίνητρα να δουλεύουν τη και με τη μεταγλώσσα.

H μεταγλώσσα επίσης πρέπει να είναι αρκετά ευέλικτη και ανοιχτών κατηγοριών, να αντιμετωπίζεται ως εργαλείο δουλειάς στις σημειωτικές δραστηριότητες, όχι ως φορμαλισμός που πρέπει να εφαρμοστεί σε αυτές. Πρέπει να είμαστε άνετοι με έννοιες που τα όρια τους είναι ασαφή και οι οποίες αλληλεπικαλύπτονται. Oι δάσκαλοι και οι μαθητές πρέπει να είναι ικανοί να διαλέγουν από τα εργαλεία που προσφέρονται· επίσης να είναι ικανοί να συνθέτουν τα δικά τους εργαλεία. H ευελιξία είναι κρίσιμη, γιατί η σχέση μεταξύ αναλυτικών και περιγραφικών κατηγοριών αφενός και πραγματικών γεγονότων αφετέρου είναι από τη φύση της μετατοπιζόμενη, προσωρινή, αβέβαιη και σχετική με τα συμφραζόμενα και τους σκοπούς της ανάλυσης.

Eπιπλέον, ο βασικός στόχος της μεταγλώσσας θα έπρεπε να είναι να εντοπίζει και να εξηγεί τις διαφορές ανάμεσα στα κείμενα και να τα συνδέει με τα συμφραζόμενα πολιτισμού και περίστασης στα οποία φαίνεται να δουλεύουν. H μεταγλώσσα δεν είναι για να θέτει κανόνες, να θέτει πρότυπα ορθότητας ή να καθιστά προνομιακούς συγκεκριμένους λόγους για να "ενδυναμώνει τους μαθητές".

H μεταγλώσσα που προτείνουμε για την ανάλυση του Σχεδίου του νοήματος σχετικά με τις τάξεις λόγου [discourse] περιλαμβάνει τους όρους-κλειδιά κειμενικά είδη [genres] και λόγοι [discourses], καθώς και έναν αριθμό σχετικών εννοιών όπως οι φωνές, τα ύφη και πιθανόν άλλες. Πιο ανεπίσημα πρέπει να ρωτάμε για κάθε σχεδιασμό: Tι παίζεται; και ποια είναι η οπτική γωνία;

[…] Tο κειμενικό είδος [genre] είναι μια διακειμενική όψη του κειμένου. Δείχνει πώς το κείμενο συνδέεται με άλλα κείμενα σε διακειμενικά συμφραζόμενα και πώς θα μπορούσε να είναι παρόμοιο σε κάποιες πλευρές του με άλλα κείμενα που χρησιμοποιούνται σε συγκρίσιμα κοινωνικά συμφραζόμενα, καθώς και τις σχέσεις του με τύπους κειμένου στις τάξεις λόγου.

O λόγος [discourse] είναι μια κατασκευή κάποιας όψης της πραγματικότητας από μια συγκεκριμένη οπτική γωνία, μια συγκεκριμένη σκοπιά, με όρους ιδιαίτερων ενδιαφερόντων. Ως αφηρημένο ουσιαστικό, ο λόγος οδηγεί την προσοχή στη χρήση της γλώσσας ως μια όψη της κοινωνικής πρακτικής που διαμορφώνεται -και διαμορφώνει- τις τάξεις λόγου του πολιτισμού, καθώς και τα γλωσσικά συστήματα (γραμματικές). Ως αριθμητικό ουσιαστικό οδηγεί την προσοχή στην πολυμορφία των κατασκευών (αναπαραστάσεων) διαφόρων πεδίων της ζωής και της εμπειρίας που συνδέονται με διαφορετικές φωνές, θέσεις και ενδιαφέροντα (υποκειμενικότητες).

Μετάφραση Μ. Αραποπούλου - Γ. Γιαννουλοπούλου

Τελευταία Ενημέρωση: 16 Ιούν 2010, 12:14