ΤΡΙΤΗ ΑΠΟΨΗ Λύση ή διχοτόμηση

Τα πράγματα στο θέμα Κυπριακό δεν είναι ευοίωνα

ΑΛΕΞΗΣ ΗΡΑΚΛΕΙΔΗΣ

Οι συνομιλίες Κληρίδη - Ντενκτάς ξεκίνησαν και πάλι από την προηγούμενη βδομάδα, αυτή τη φορά με πιο εντατικούς ρυθμούς. Ωστόσο, τα πράγματα δεν είναι ευοίωνα, με δεδομένη την πλήρη αδιαλλαξία του Ντενκτάς. Πρόσφατα δήλωσε ότι η συνείδησή του δεν του επιτρέπει να υπογράψει το σχέδιο Ανάν, ακόμη και αν η πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων τον καλέσει να το κάνει στο δημοψήφισμα που προβλέπεται. Λίγες μέρες πριν έφθασε στο σημείο να δηλώσει ότι το σχέδιο συνιστά "έγκλημα κατά της ανθρωπότητας", κορόνα που θα ζήλευαν οι απορριπτικοί δικοί μας, οι οποίοι περιορίστηκαν σε… πιο κομψές εκφράσεις για το σχέδιο Ανάν, όπως τερατογένεση, εξάμβλωμα, αμερικανικό φέσι, κ.λπ.

Η στάση αυτή του Ντενκτάς βλάπτει κατά πρώτον λόγο τους ίδιους τους Τουρκοκυπρίους, που υποτίθεται ότι προσπαθεί να προστατεύσει. Αυτό έχει πλέον γίνει συνείδηση στους Τουρκοκυπρίους, όπως φάνηκε ξεκάθαρα και με τις αυθόρμητες και μαζικές εκδηλώσεις τους υπέρ του σχεδίου και κατά του Ντενκτάς.

Αν οι Ελληνοκύπριοι είναι και εκείνοι στην πλειοψηφία τους υπέρ του σχεδίου - και όχι μουδιασμένοι -, θα πρέπει να υπάρξουν αντίστοιχες μαζικές διαδηλώσεις και από αυτούς κατά της αδιαλλαξίας Ντενκτάς και κυρίως, στη δικιά τους περίπτωση, κατά των δικών τους απορριπτικών και υπερεθνικιστών. Έτσι ίσως είχαμε ένα φαινόμενο ανάλογο με το γκρέμισμα του Τείχους του Βερολίνου από τις δύο πλευρές της πράσινης γραμμής. Έτσι η Κύπρος θα περνούσε, εντός ημερών, σε μία άλλη εποχή και θα εισερχόταν πραγματικά στην Ευρώπη, στη ζώνη της ειρήνης και ασφάλειας.

Ας θυμηθούμε όμως την Κοπεγχάγη πριν από σαράντα μέρες. Η απόφαση της Κοπεγχάγης, που διατυπώθηκε μεν ως σαφής παραίνεση για λύση αλλά όχι ως απαράβατος όρος για την τελική ένταξη, κρύβει μία μεγάλη παγίδα: να αρκεστούν οι Ελληνοκύπριοι στην ένταξη και μόνο. Ως γνωστόν, οι πλέον ευτυχείς με το αποτέλεσμα της Κοπεγχάγης είναι οι απορριπτικοί σε Κύπρο και Ελλάδα, που και τότε και τώρα δεν κρύβουν ότι "ευτυχώς για μας ο Ντενκτάς παραμένει αδιάλλακτος". Αν αυτή η κρυφή σύμπνοια Ντενκτάς - Ελληνοκυπρίων απορριπτικών κρατήσει, η διχοτόμηση από πραγματική θα γίνει και ντε γιούρε. Τα τετελεσμένα του 1974 θα έχουν κερδίσει και ηττημένοι θα είναι τόσο οι Τουρκοκύπριοι όσο και οι Ελληνοκύπριοι. Των πρώτων η μοίρα θα είναι ζοφερή. Οι δεύτεροι, αντί να γίνουν σύγχρονο πολυπολιτισμικό ευρωπαϊκό ομοσπονδιακό κράτος, όπως τους αξίζει, μάλλον θα αποβούν - τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον - ένα αναχρονιστικό, εθνικιστικό κρατίδιο, εντελώς ξένο στην πολιτική κουλτούρα της Ευρώπης.

Πλην όμως, η λύση και επανένωση δεν έχει πει τον τελευταίο λόγο. Έχει δημιουργηθεί μία δυναμική για λύση που μπορεί να υπερβεί την παγίδα της διχοτόμησης και την αδιαλλαξία Ντενκτάς. Το μομέντουμ αυτό για λύση συνεχίζει να υποστηρίζεται από την Αθήνα και τη Λευκωσία. Έντονη είναι η πίεση προς αυτή την κατεύθυνση και από την Ε.Ε., τον ΟΗΕ (γενικό γραμματέα και Συμβούλιο Ασφαλείας), τις ΗΠΑ και γενικότερα από τη διεθνή κοινωνία, προκειμένου να μη χαθεί αυτή η ιστορική ευκαιρία επίλυσης του Κυπριακού. Η τουρκοκυπριακή κοινότητα σε επίπεδο λαού μίλησε με θάρρος και υπευθυνότητα. Καιρός είναι να εκδηλωθεί και η ελληνοκυπριακή κοινότητα και να αφήσει την ανεύθυνη μικροπολιτική (βλέπε στείρο ανταγωνισμό με τις προσεχείς προεδρικές). Τότε μόνο ο Ντενκτάς και οι Ελληνοκύπριοι ομοϊδεάτες του θα χάσουν κάθε έρεισμα και επιτέλους οι ίδιοι και οι αναχρονιστικές ιδέες τους θα βγουν "στη σύνταξη" μια για πάντα.