ΠΡΟΒΟΛΕΙΣ Τα αυθαίρετα και η Ιστορία

ΑΝΤΩΝΗΣ ΡΕΝΙΕΡΗΣ

ΗΤΑΝ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ του 1981, η "Αλλαγή" ήταν ακόμη πολύ νωπή, οι ελπίδες και τα όνειρα που είχε δημιουργήσει έπρεπε να αρχίζουν να παίρνουν σάρκα και οστά. Σε κυβερνητικό επίπεδο η μια εξαγγελία διαδεχόταν την άλλη, κοσμογονικές αλλαγές ανακοινώνονταν σε κλίμα ευφορίας και τεράστιων προσδοκιών, τη δυνατότητα και τη σκοπιμότητα των οποίων κανείς δεν διενοείτο να αμφισβητήσει. Εκείνες τις ημέρες επελέγη να δημοσιοποιηθεί το χωροταξικό, πολεοδομικό και οικιστικό όραμα της πρώτης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ για ολόκληρη την Ελλάδα. Εμπνευστής του ένας φιλόδοξος γνώστης του αντικειμένου, ο αείμνηστος Αντώνης Τρίτσης, που από κοσμοπολίτης μποέμ και επαναστάτης βρέθηκε - "σαν έτοιμος από καιρό" - υπουργός Χωροταξίας - Οικισμού και Περιβάλλοντος. Και τι δεν ανακοίνωσε εκείνο το βροχερό μεσημέρι του Δεκέμβρη του '81: τέλος τα αυθαίρετα, όσα έγιναν μέχρι τώρα έγιναν. Όσοι τα δηλώσουν, θα τα σώσουν. Τα υπόλοιπα θα γκρεμιστούν όπως θα γκρεμίζεται και κάθε νέο αυθαίρετο που θα κτίζεται στο εξής. Και να χάρτες, σχέδια, πίνακες, διαγράμματα για μια "άλλη Ελλάδα", τακτοποιημένη χωροταξικά, με λειτουργικές πόλεις, χωρίς νέφος, να το "πολεοδομικό εισιτήριο" για όσους είχαν αγροτεμάχιο εκτός σχεδίου ώστε να κτίσουν εντός σχεδίου, να οι "ανοικτές πόλεις", να οι εντάξεις στο σχέδιο πόλης των αναγκαίων στρεμμάτων ώστε να μην κτίζεται τίποτα εκτός σχεδίου, να οι αναπλάσεις των ιστορικών κέντρων των πόλεων, να τα ποσοστά πόσο θα αυξηθεί το πράσινο, να, να, να… Σελίδες επί σελίδων την άλλη μέρα στις εφημερίδες. Όμως όλα τα ωραία τελειώνουν τόσο γρήγορα. Δύο χρόνια είχε χρειαστεί τότε ο Τρίτσης για να περάσει από τη Βουλή το σχετικό νομοσχέδιο! Οι φήμες έλεγαν τότε ότι έπρεπε πρώτα να τελειώσει το αυθαίρετό του κυβερνητικός μεγαλοπαράγοντας, ώστε να ευεργετηθεί από τις διατάξεις του νομοσχεδίου και μετά να ψηφιστεί από τη Βουλή! Ύστερα ήρθαν οι πρώτες κατεδαφίσεις αυθαιρέτων. Ο Τρίτσης, πριν λάβει το πρωθυπουργικό γράμμα που ανέφερε "Αντώνη έγραψες ιστορία" και τον έστελνε σπίτι του, είχε πάρει άλλο γράμμα από τον υπουργό Συντονισμού, που του έλεγε ότι δεν μπορεί να κατεδαφίζει αυθαίρετα, γιατί αποτελούν εθνικό πλούτο! Ελπίζει κανείς ότι η σημερινή υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, που πριν από λίγες ημέρες ανακοίνωσε σχεδόν ό,τι και ο Τρίτσης πριν από είκοσι δύο χρόνια, θα φανεί ανθεκτικότερη και περισσότερο τυχερή;