Αποταμιευτές σε αδιέξοδο

Αρνητικά επιτόκια, χαμηλές αποδόσεις απογοητεύουν τους πελάτες τραπεζών

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ

Σε αδιέξοδο βρίσκονται οι αποταμιευτές λόγω των αρνητικών επιτοκίων στις καταθέσεις ταμιευτηρίου αλλά και των ιδιαίτερα χαμηλών αποδόσεων στις άλλες μορφές τοποθετήσεων των χρημάτων τους που σπάνια καλύπτουν τον πληθωρισμό.

Ενδεικτική της απόγνωσης στην οποία έχουν περιέλθει εκατομμύρια αποταμιευτών - κυρίως μικροί - είναι και η περιορισμένη ανταπόκριση που έδειξαν στην έκδοση των λαϊκών ομολόγων του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών. Οι αιτήσεις για αγορά των ομολόγων αυτών, τα οποία προσφέρουν επιτόκιο 3,6% με πληθωρισμό που τον Ιανουάριο εκινείτο στο 3,1% και σε υψηλότερα επίπεδα τον Φεβρουάριο, ανήλθαν σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τις αρχικές προσδοκίες των αρμοδίων στελεχών του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών.

Αυξήθηκαν οι καταθέσεις

Την ίδια ώρα μάλιστα μεγάλος αριθμός αποταμιευτών προτιμά να διατηρεί τις καταθέσεις του σε λογαριασμούς ταμιευτηρίου, αν και γνωρίζει ότι τις ροκανίζει ο πληθωρισμός. Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, οι καταθέσεις ταμιευτηρίου αυξήθηκαν το 2002 σε 60 δισ. ευρώ, έναντι 58,3 δισ. ευρώ το 2001. Ενδεικτικό τού άγχους από το επενδυτικό αδιέξοδο είναι το γεγονός της μετακίνησης συνολικών κεφαλαίων ύψους 5,5 δισ. ευρώ σε καταθέσεις ταμιευτηρίου, σε αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων και ομολογιακών και σε προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου, έναντι μετοχών και άλλων επενδύσεων με κίνδυνο.

Οι προσφορές της αγοράς

"ΤΑ ΝΕΑ" παρουσιάζουν σήμερα τις αποδόσεις στις βασικότερες μορφές επένδυσης που προσφέρει η αγορά, από την οποία προκύπτουν αποδόσεις ψίχουλα. Ειδικότερα: 1. Το μέσο επιτόκιο στις καταθέσεις ταμιευτηρίου που προσφέρεται στην αγορά είναι 1%. Ανάλογα με το ποσό και την τράπεζα, το επιτόκιο του ταμιευτηρίου κυμαίνεται μεταξύ 0% και 2,5%.

2. Στις προθεσμιακές καταθέσεις οι αποδόσεις κυμαίνονται περίπου στο 3%. Για μεγάλα ποσά (άνω των 200.000 ευρώ) το επιτόκιο συνήθως είναι διαπραγματεύσιμο και ξεπερνά το 3,5%.

3. Οι καταθέσεις σε ρέπος προσφέρουν απόδοση που δεν καλύπτει τον πληθωρισμό, καθώς κυμαίνεται περίπου στο 2,6%.

4. Η μέση απόδοση των αμοιβαίων κεφαλαίων διαχείρισης διαθεσίμων εσωτερικού πέρυσι ήταν 2,4%, ενώ από τις αρχές του έτους έχουν προσφέρει περίπου 0,29%.

5. Στα ομόλογα οι μικροί αποταμιευτές έχουν δύσκολη πρόσβαση. Και αυτό γιατί τα ομόλογα τα αγοράζουν πρώτα οι τράπεζες και στη συνέχεια τα πουλάνε στους πελάτες τους. Επίσης, ανάλογα με την τράπεζα υπάρχει ένα κατώτατο πλαφόν στο ποσό, προκειμένου να διαθέσουν ομόλογα σε πελάτη. Συνήθως διαθέτουν σε πελάτες ομόλογα για ποσά άνω των 5.000 ευρώ, ενώ για να επιλέξει ο πελάτης το ομόλογο της αρεσκείας του (διάρκεια, σειρά, έκδοση κ.λπ.) θα πρέπει να διαθέτει άνω των 30.000-60.000 ευρώ. Η απόδοση των ομολόγων, ανάλογα με τη διάρκειά τους, κυμαίνεται μεταξύ 3,19% (τριετή) και 5,13% (εικοσαετή).

6. Οι αποδόσεις των ομολογιακών αμοιβαίων κεφαλαίων εσωτερικού το 2002 προσέφεραν απόδοση 4,89%, ενώ από τις αρχές του έτους μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου η απόδοση διαμορφώθηκε σε 1,24%. Με τα αμοιβαία αυτά έχουν ευκολότερη πρόσβαση οι επενδυτές στα ομόλογα.

7. Το Χρηματιστήριο ζημίωσε τους επενδυτές την τελευταία τριετία κατά 74% και πέρυσι κατά 33%. Από την αρχή του έτους έχει μειωθεί σχεδόν κατά 5%, ενώ χθες έπεσε πάλι κατά 1,01% και παραλίγο ο Γενικός Δείκτης να πραγματοποιήσει νέο αρνητικό ρεκόρ πενταετίας.

8. Στο μεταξύ, ακόμη και στα διάφορα καταθετικά προϊόντα - προσφορές που προσφέρουν οι διάφορες τράπεζες η απόδοση κυμαίνεται περίπου στο 3,25% για μικρά ποσά.

9. Σε ό,τι αφορά τα προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου, που δημιουργούν οι τράπεζες τα τελευταία δύο χρόνια, οι αποδόσεις κυμαίνονται μεταξύ 0% και 5%. Μερικά από τα προϊόντα εγγυημένου κεφαλαίου που έληξαν το 2002 προσέφεραν αποδόσεις που έφθασαν σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι το 10%.