Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Κόσμος :: Ανεπτυγμένη είδηση-λόγος

( παγκοσμιοποιημένη δικαιοσύνη :: 12-03-2003) 

Παγκοσμιοποιημένη δικαιοσύνη

Το πρώτο διαρκές Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο του κόσμου εγκαινιάσθηκε στη Χάγη

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

Χαιρετίστηκε ως το μεγαλύτερο νομικό ορόσημο αφότου τα πρωτοπαλίκαρα του Χίτλερ δικάστηκαν στη Νυρεμβέργη: το πρώτο διαρκές Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο του κόσμου εγκαινιάσθηκε χθες στη Χάγη, με την ορκωμοσία των 18 δικαστών του.

Οι δικαστές. Επτά γυναίκες και ένδεκα άνδρες ορκίσθηκαν χθες να απονέμουν Δικαιοσύνη «αμερόληπτα και ευσυνείδητα». Η πρώτη έρευνα που θα διεξαγάγει το ΔΠΔ θα είναι κατά του Ζαν-Πιέρ Μπέμπα (δεξιά)

Παρουσία της Βασίλισσας Βεατρίκης της Ολλανδίας και του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, οι δικαστές, ένδεκα άνδρες και επτά γυναίκες, ορκίστηκαν ένας - ένας να απονέμουν δικαιοσύνη «αμερόληπτα και ευσυνείδητα» σε υποθέσεις γενοκτονίας, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας και εγκλημάτων πολέμου. Παρόντες στην έδρα της ολλανδικής κυβέρνησης ήταν 550 προσκεκλημένοι, πρόεδροι, αρχηγοί κυβερνήσεων και υπουργοί Εξωτερικών. Ο Ανάν τόνισε στην ομιλία του πως, έπειτα από 50 χρόνια συζητήσεων για τη μορφή που θα έπρεπε να έχει, το δικαστήριο μπορεί τώρα να αρχίσει να εργάζεται προς το συμφέρον της ειρήνης ως αποτρεπτικός παράγων για μελλοντικά εγκλήματα πολέμου, ενώ θα διαδραματίσει ρόλο και «στη διάλυση τυραννιών και την αντικατάστασή τους με δημοκρατικά καθεστώτα προσηλωμένα στην τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». «Πρόκειται για παγκοσμιοποιημένη δικαιοσύνη», δήλωσε ο Γάλλος δικαστής Μπρινό Καταλά, ο οποίος συμμετείχε στη σύσταση του δικαστηρίου. «Καλύπτουμε το κενό της ατιμωρησίας». Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Τάσος Γιαννίτσης τόνισε κατά την τελετή πως «είναι κρίσιμο οι χώρες μας, που στρατεύονται στην καταπολέμηση των εγκλημάτων πολέμου, των γενοκτονιών και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, να δεσμεύονται ότι δεν θα διστάσουν και οι ίδιες να εκτεθούν στην κρίση του ΔΠΔ». Οι ΗΠΑ και το Ισραήλ έχουν εναντιωθεί στη σύσταση του δικαστηρίου, εκφράζοντας φόβους πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί καταχρηστικά από τους πολιτικούς εχθρούς τους και η Ουάσιγκτον δεν έστειλε επίσημο εκπρόσωπό της στη χθεσινή πρώτη δημόσια εκδήλωση του ΔΠΔ. Στη σύσταση του ΔΠΔ έχουν εναντιωθεί επίσης η Ινδία και η Κίνα. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων χαιρέτισαν πάντως το νέο δικαστήριο ως μήνυμα προς τους ανά τον κόσμο τυράννους ότι θα λογοδοτήσουν. Από τους δικαστές του ΔΠΔ, που είχαν εκλεγεί τον περασμένο μήνα από τα 89 κράτη - μέλη του δικαστηρίου, ορίστηκαν χθες ο Καναδός Φιλίπ Κιρς ως πρώτος πρόεδρός του με εξαετή θητεία και αντιπρόεδροι δύο γυναίκες, η Άκουα Κουενιεχία από την Γκάνα και η Ελίζαμπεθ Όντιο Μπενίτο από την Κόστα Ρίκα.

Το ΔΠΔ δημιουργήθηκε την 1η Ιουλίου 2002 ως επακόλουθο της επικύρωσης της Συνθήκης της Ρώμης, το 1998. Ο πρώην πρόεδρος Κλίντον είχε υπογράψει τη συνθήκη αυτή για τις ΗΠΑ, αλλά ο πρόεδρος Μπους απέσυρε την υποστήριξη της χώρας του, φοβούμενος μήπως το δικαστήριο χρησιμοποιηθεί για διώξεις Αμερικανών με πολιτικά κίνητρα. Έτσι η κυβέρνηση Μπους υπέγραψε 22 διμερείς συνθήκες με χώρες οι οποίες χορηγούν στους Αμερικανούς πολίτες ασυλία από τα εντάλματα σύλληψης που θα εκδίδει το ΔΠΔ. Το Κογκρέσο των ΗΠΑ ψήφισε μάλιστα νόμο που δίνει στον πρόεδρο τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει «όλα τα απαραίτητα μέσα» για να απελευθερώσει Αμερικανούς που ενδεχομένως θα τεθούν υπό κράτηση από το δικαστήριο.

Η δικαιοδοσία του ΔΠΔ, το οποίο «σνομπάρουν» επίσης η Ρωσία και η Κίνα, δεν θα έχει αναδρομική ισχύ - δεν θα μπορεί δηλαδή να δικάσει εγκλήματα που διαπράχθηκαν πριν από πέρυσι τον Ιούλιο. Με αρχικό προσωπικό μόλις 62 ατόμων και χωρίς αίθουσα συνεδριάσεων, μπορεί να χρειαστούν ακόμη χρόνια πριν εκδικάσει την πρώτη υπόθεσή του.

ΖΑΝ - ΠΙΕΡ ΜΠΕΜΠΑ

Τον κατηγορούν και για κανιβαλισμό

Η πρώτη υπόθεση που πιθανόν να χρειαστεί να ερευνήσει το νέο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο είναι αυτή του αρχηγού των Κονγκολέζων ανταρτών Ζαν - Πιέρ Μπέμπα, τον οποίο η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό είναι «απρόθυμη ή ανίκανη» να διώξει για εγκλήματα πολέμου, μεταξύ των οποίων και κατηγορίες για κανιβαλισμό. Η οργάνωση του Μπέμπα, το Κίνημα για την Απελευθέρωση του Κονγκό (MLC), ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος του Βόρειου Κονγκό. Σύμφωνα με έρευνα του ΟΗΕ για επιθέσεις του MLC στην επαρχία Ιτούρι, άνδρες του Μπέμπα έσφαξαν - και έφαγαν - αμάχους. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο τής αποστολής του ΟΗΕ στο Κονγκό, «η επιχείρηση των ανταρτών εμφανίστηκε σχεδόν σαν εκστρατεία εμβολιασμού, με στόχο τη λεηλασία κάθε σπιτιού και τον βιασμό κάθε γυναίκας… Έκοβαν την καρδιά και άλλα όργανα των θυμάτων τους και εξανάγκαζαν οικογένειες να τα φάνε. Εκτέλεσαν ένα μικρό κορίτσι, το τεμάχισαν σε μικρά κομμάτια και μετά το έφαγαν». Καθώς η κυβέρνηση του Κονγκό δεν ασκεί σοβαρό έλεγχο έξω από την πρωτεύουσα Κινσάσα, η περίπτωση του Μπέμπα μπορεί να είναι η καταλληλότερη για να σηκώσει την αυλαία του νέου Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου. Από την άλλη, αναλυτές στο Κονγκό παραμένουν επιφυλακτικοί. Ελάχιστοι από τους εννέα εθνικούς στρατούς, τις έξι ανταρτικές οργανώσεις και τις ορδές των τοπικών πολιτοφυλακών που πολέμησαν στον τετραετή πόλεμο του Κονγκό έχουν αποφύγει κατηγορίες για ανάλογες φρικαλεότητες.