Οδηγός ΛΙΜΝΕΣ ΤΗΣ ΠΡΕΣΠΑΣ Ακροβατώντας στο όριο

Για να νιώσεις την Πρέσπα, πρέπει να μάθεις να χάνεσαι στον υδάτινο ορίζοντα των λιμνών της, να πετάς σαν τα πουλιά αγνοώντας τα σύνορα, να μιλήσεις με τους απίθανους ανθρώπους της, να πιεις τσίπουρο και κρασί, να γευτείς φασόλι και τσιρόνι και να κοιμηθείς τη νύχτα ακούγοντας τον αχό της ξυλόσομπας. Πρέπει με λίγα λόγια να θυμηθείς και πάλι τον άνθρωπο, που δεν μπορεί… υπάρχει μέσα σου ακόμα!

Η αίσθηση της γαλήνης που νιώθει κανείς φτάνοντας στην Πρέσπα (στην ευρύτερη περιοχή των δύο ακριτικών λιμνών) είναι απόλυτη και καθηλωτική. Καμία περιγραφή, όσο ατμοσφαιρική ή λεπτομερής και αν είναι, δεν μπορεί να υποκαταστήσει τις εικόνες της Πρέσπας. Το βορειοδυτικό άκρο της Ελλάδας είναι ένας τόπος εντελώς ξεχωριστός, βρίσκεται σε ύψος 850 μέτρων και οφείλει να τον επισκεφθεί τουλάχιστον μία φορά ο καθένας που θέλει να λέγεται Έλληνας. Η Πρέσπα είναι ο μεγαλύτερος εθνικός δρυμός της Ελλάδας, ένα από τα ελάχιστα φυσικά καταφύγια για πουλιά και άλλα ζώα (περισσότερα από 250 είδη), πολλά από τα οποία είναι υπό εξαφάνιση. Μοναδικά πουλιά όπως οι ροδοπελεκάνοι, οι ερωδιοί και οι κορμοράνοι αγωνίζονται να επιβιώσουν σε ένα τοπίο ασύγκριτης ομορφιάς.

Όταν φτάνει κανείς στην Πρέσπα ατενίζει από ψηλά ακίνητες εκτάσεις νερού μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο, νησάκια, χωριά κρυμμένα στη βλάστηση. Μια απέραντη ησυχία βασιλεύει και ο νόμος είναι η ηρεμία. Παρ' όλ' αυτά ο τόπος δεν είναι καθόλου παρθένος. Ακόμη και στην τελευταία πέτρα υπάρχουν ανθρώπινα ίχνη.

Η περιήγηση ξεκινάει από τη Μεγάλη Πρέσπα, από τους Ψαράδες, το μικρό χωριό που βρίσκεται κυριολεκτικά μέσα της. Οι μακρόστενες βάρκες είναι το καλύτερο μέσον για να δείτε από κοντά τους θησαυρούς της λίμνης. Βραχογραφίες και ασκηταριά και μια τεράστια ρωγμή στον βράχο, 30 μέτρα πιο ψηλά η Παναγία η Ελεούσα στέκεται εκεί από το 1410.

Είκοσι επτά κάτοικοι, έντεκα σπίτια και ένας μεγαλειώδης ναός στο νησάκι του Αγ. Αχιλλείου

Το νησάκι της Μικρής Πρέσπας, ο Άγιος Αχίλλειος, μοιάζει παραμυθένιο. Η πρόσφατη πλωτή πεζογέφυρα που κατασκευάστηκε κάνει την πρόσβαση πολύ πιο εύκολη. Εδώ βρίσκονται τα ερείπια της περίφημης εκκλησίας του Αγίου Αχιλλείου. Χτισμένη από τον Τσάρο Σαμουήλ την πρώτη χιλιετία μετά Χριστόν, δείχνει ακόμα και σήμερα την αυτοκρατορική καταγωγή της. Αν κάποιος δοκιμάσει να περπατήσει, θα ανακαλύψει δεκάδες «κρυφά» εκκλησάκια, αλλά και τη Μονή της Παναγιάς Πορφύρας του 15ου αιώνα.

Τον χειμώνα η μικρή λίμνη παγώνει και το βιδρονήσι φαίνεται σαν κουκκίδα που ασφυκτιά από την πίεση

Κέντρο της περιοχής των Πρεσπών είναι το χωριό Άγιος Γερμανός και η ομώνυμη εκκλησία του αγίου είναι σταυροειδής με τρούλο του 11ου αιώνα. Περιποιημένη και ασφαλής πια στέκεται κολλημένη στο ιερό της νέας εκκλησίας του Αγίου Γερμανού. Όσοι αναρωτηθούν για τα έντονα χρώματα του εσωτερικού της (φούξια, γαλάζιο ελεκτρίκ!) η απάντηση έρχεται από τον ουρανό, που σε τέτοιο υψόμετρο είναι συνήθως μουντός και σκοτεινός!

ΦΑΓΗΤΟ

Πέρα από τα πολύ νόστιμα ψάρια της μεγάλης λίμνης (τσιρόνι, γριβάδι, μπράνες) που αξίζει να δοκιμάσετε, στην Πρέσπα θα βρείτε τα νοστιμότερα φασόλια της Ελλάδας. Εξαιρετικό επίσης είναι το τσίπουρο από το παραδοσιακό αποστακτήριο του Αγίου Γερμανού και από τον «δρυίδη» της Πρέσπας Γερμανό Δαμολίδη. Ο καλύτερος «σεφ» της περιοχής βρίσκεται στο χωριό Μικρολίμνη, ονομάζεται Γ. Χάσος και έχει ταβέρνα. Αντίστοιχα μπορείτε να δοκιμάσετε την καλή κουζίνα του Λευτέρη στον Αγ. Γερμανό, του Νάτσια στον Λαιμό, της «Συντροφιάς» στους Ψαράδες και της ταβέρνας «Νούφαρο» στη Λευκώνα.

ΔΙΑΜΟΝΗ

Κανένα πρόβλημα δεν θα έχετε με τη διαμονή σας αφού η περιοχή των Πρεσπών βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια. Στα μεγάλα χωριά υπάρχουν ξενώνες, περισσότερους όμως θα βρείτε στον Άγιο Γερμανό και τους Ψαράδες. Τα παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά: * «Οι Πελεκάνοι» (Αγ. Γερμανός) τηλ. 23850-51442-3, * «Το Πέτρινο» (Αγ. Γερμανός) τηλ. 23850-51344, * «Αγροτουριστικός Γυναικών» (Αγ. Γερμανός) τηλ. 23850-51320, * «Αριάδνη» (Λαιμός) τηλ. 23850-51344, * «Η Συντροφιά» (Ψαράδες) τηλ. 23850-46107.

ΔΙΑΔΡΟΜΗ

Πρέσπα είναι η περιοχή που καταλαμβάνουν η Μικρή και η Μεγάλη Πρέσπα και η γη γύρω από αυτές. Βρίσκεται στο βορειοδυτικότερο άκρο της Ελλάδας και ανήκει στη Δυτική Μακεδονία. Οι λίμνες βρίσκονται σε υψόμετρο 850 και η Μικρή (μ) είναι πιο ψηλά από τη Μεγάλη (Μ) κατά 3,5 μ. Η συνολική τους έκταση είναι 272 (Μ) και 47,35 τ. χλμ (μ), ενώ στην Ελλάδα ανήκουν 39 (Μ) και 43,5 (μ) τ. χλμ. Πριν ξεκινήσει κανείς οποιαδήποτε περιήγησή του στην Πρέσπα θα πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτεί το Κέντρο Πληροφόρησης για την Πρέσπα και να ενημερωθεί λεπτομερώς για τον «κώδικα συμπεριφοράς» που ισχύει για ένα τόσο ευαίσθητο βιότοπο. Τηλεφακοί και κιάλια πάντως είναι απαραίτητα για την αρμονική συμβίωση με τα μοναδικά πτηνά της Πρέσπας. Η Πρέσπα απέχει από την Αθήνα γύρω στα 560 χιλιόμετρα (54 από την Καστοριά και 45 από την Φλώρινα). Οι Ψαράδες απέχουν από τον Λαιμό 11 χλμ. και ο Άγιος Γερμανός 4.