ΚΙΝΑ - ΤΑΪΒΑΝ

Πύραυλοι και αβρότητες…

Το Πεκίνο ζητά διαπραγματεύσεις με την Ταϊβάν- Μέχρι τότε, στήνει πυραύλους εναντίον της

Το πρόβλημα στις σχέσεις Κίνας - Ταϊβάν είναι από τα πλέον ακανθώδη της μεταπολεμικής περιόδου και η εμβέλειά του ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της Ασίας. Όπως είναι γνωστό, το πρόβλημα έγκειται στην ύπαρξη δύο κινεζικών κρατών, ενός κομμουνιστικού και ενός αντικομμουνιστικού, εκ των οποίων το ένα αμφισβητεί τη νομιμότητα του άλλου. Η τεράστια κομμουνιστική Κίνα θεωρεί ότι η μικρή Ταϊβάν αποτελεί τμήμα του εδάφους της και τονίζει ότι δε θα πάψει να διεκδικεί την επανενσωμάτωσή της στη μητέρα-πατρίδα. Για το λόγο αυτό, αντιδρά έντονα σε κάθε προσπάθεια διεθνούς αναγνώρισης της Ταϊβάν, με πλέον πρόσφατο παράδειγμα τη διακοπή των σχέσεων Πεκίνου - Σκοπίων επειδή τα τελευταία αναγνώρισαν την Ταϊβάν.

Ενδεικτικό του κλίματος, αλλά και της επικινδυνότητας του προβλήματος, είναι προχθεσινό δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας "Φαϊνάνσιαλ Τάιμς", το οποίο επικαλούμενο Αμερικανούς αξιωματούχους, υποστηρίζει ότι η Κίνα έχει αναπτύξει στις νότιες ακτές της 150 έως 200 πυραύλους μικρού βεληνεκούς, Μ-9 και Μ-11, που είναι προσανατολισμένοι εναντίον της Ταϊβάν. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το Πεκίνο προγραμματίζει να εγκαταστήσει συνολικά 650 πυραύλους αυτού του είδους μέσα στα αμέσως προσεχή χρόνια.

Επιβεβαιώνοντας το δημοσίευμα, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Άμυνας της Ταϊβάν, Κουγκ Φαγκ Τιγκ, δήλωσε χθες ότι η κομμουνιστική Κίνα έχει εγκαταστήσει μέχρι στιγμής τουλάχιστον 100 παρόμοιους πυραύλους. "Η απειλή που συνιστά η ανάπτυξη των πυραύλων δεν είναι μόνο στρατιωτική, αλλά έχει και σοβαρές οικονομικές και ψυχολογικές επιπτώσεις", υποστήριξε ο εκπρόσωπος, αναφερόμενος στα στρατιωτικά γυμνάσια και τις πυραυλικές δοκιμές που είχε πραγματοποιήσει η Κίνα στα στενά της Ταϊβάν, την περίοδο 1994-95. "Εκείνες οι δοκιμές της Κίνας απέδειξαν ότι η Ταϊβάν πρέπει να προχωρήσει στην ανάπτυξη της αντιπυραυλικής άμυνάς της", τόνισε ο Κουγκ Φαγκ Τιγκ.

Η ηγεσία της Ταϊβάν φέρεται να ενδιαφέρεται σοβαρά για την εγκατάσταση στο νησί αμερικανικών αντιπυραυλικών συστημάτων τύπου πάτριοτ, γεγονός που εμμέσως πλην σαφώς επιβεβαίωσε και ο εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, Τζέιμς Ρούμπιν, λέγοντας ότι "οι ΗΠΑ χορήγησαν στις αρχές της Ταϊβάν σχετικό ενημερωτικό υλικό".

Βέβαια, οι ΗΠΑ δύσκολα θα διακινδύνευαν τις καλές σχέσεις τους με την Κίνα για να συνδράμουν την Ταϊβάν. Η Ουάσιγκτον προσδίδει τεράστια σημασία στην Κίνα, όχι μόνο γιατί είναι πυρηνική δύναμη ούτε γιατί η τεράστια αγορά της υπόσχεται θεαματικά κέρδη σε επενδυτές και εξαγωγείς. Η ασιατική κρίση κατέστησε την Κίνα τον βασικότερο ίσως παράγοντα σταθερότητας σε όλη την ήπειρο. Ο Μπιλ Κλίντον δε χάνει ευκαιρία να εκφράσει την "ευγνωμοσύνη" του για την πολιτική του σταθερού γιουάν που ακολουθεί το Πεκίνο, αποτρέποντας νέα αποσταθεροποίηση των ασιατικών οικονομιών.

Όμως η ασιατική οικονομική κρίση, που διανύει το δεύτερο χρόνο της, έχει και συνέπειες στρατιωτικού ενδιαφέροντος: οι περισσότερες χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας υποχρεώθηκαν να επανεξετάσουν ή να εγκαταλείψουν εξοπλιστικά προγράμματά τους, με αποτέλεσμα να αποκτά ακόμη μεγαλύτερο βάρος η Κίνα. Αμερικανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι, αν συνεχιστεί η κατάσταση αυτή, η Κίνα θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τα στρατιωτικά πλεονεκτήματά της έναντι των γειτόνων της, συμπεριλαμβανομένης της Ταϊβάν. Ο Αμερικανός αναλυτής Σέντον Σάιμον, σε έκθεσή του για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην ασφάλεια της Νοτιοανατολικής Ασίας, υποστηρίζει ότι το Πεκίνο θα επιδιώξει να ισχυροποιήσει την παρουσία του στη θάλασσα της Νότιας Κίνας, πιέζοντας ασφυκτικά την Ταϊβάν. Το ζητούμενο είναι, αν η πίεση αυτή φθάσει μέχρι την προσπάθεια βίαιης ενσωμάτωσης του νησιού στη μητέρα-πατρίδα. Ο συσχετισμός των στρατιωτικών δυνάμεων Κίνας - Ταϊβάν καθιστά περίπου προφανή την έκβαση ενός τέτοιου εγχειρήματος, όμως το Πεκίνο δε θα ήθελε να διακινδυνεύσει μια μείζονα διπλωματική κρίση, και μάλιστα σε μία περίοδο μεγάλων οικονομικών ανοιγμάτων στη Δύση.

Σε μια προφανή προσπάθεια να διασκεδάσει τις φήμες και τις εικασίες που προκάλεσαν οι καταγγελίες της Ταϊβάν, το Πεκίνο απηύθυνε χθες έκκληση για επανένωση μέσω διαπραγματεύσεων. Με δηλώσεις του στην αγγλόφωνη εφημερίδα "Τσάινα Ντέιλι", ο Ταγκ Σουμπέι, αντιπρόεδρος της "ανεπίσημης" επιτροπής που είναι επιφορτισμένη με τις σχέσεις Κίνας - Ταϊβάν, τονίζει, εκφράζοντας το επίσημο Πεκίνο, ότι "οι πρόσφατες εξελίξεις στα στενά της Ταϊβάν συνηγορούν υπέρ της επείγουσας έναρξης πολιτικών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην ηπειρωτική Κίνα και τις αρχές του νησιού".

Οι δηλώσεις αυτές συμπίπτουν με την τέταρτη επέτειο από την διατύπωση της "πρότασης των οκτώ σημείων" από τον Κινέζο πρόεδρο Ζιαγκ Ζεμίν για την επανένωση της Κίνας και της Ταϊβάν. Μεταξύ των επιχειρημάτων που επικαλείται το Πεκίνο είναι ότι μετά την επιστροφή του Χογκ Κογκ, από τη Μεγάλη Βρετανία, και την επικείμενη επιστροφή του Μακάο, από την Πορτογαλία, μόνο η Ταϊβάν παραμένει εκτός των πλαισίων της μητέρας Κίνας. Επιπλέον, το προηγούμενο του Χογκ Κογκ έδειξε ότι η Κίνα είναι αποφασισμένη να τηρήσει την αρχή "μια χώρα, δύο συστήματα", έτσι ώστε να μη θιγούν τα "κεκτημένα" αυτών των δύο μικρών καπιταλιστικών θυλάκων. Είναι προφανές, υποστηρίζει το Πεκίνο, ότι η επιστροφή της Ταϊβάν στην αγκαλιά της Κίνας δεν θα έθετε εν αμφιβόλω το οικονομικό στάτους του νησιού.