Οι συναρμόδιες υπηρεσίες, τη παραινέσει των πολιτικών προϊσταμένων, οφείλουν επίσης να ενημερώσουν για τα ρίσκα της οικοδομής, συμβουλεύοντας και προβάλλοντας την ανάγκη να προχωρά κάθε οικοδομή με ρεαλιστικά βήματα.

Το καραγιαπί στη μικρο- και στη μακροοικονομία

Κίμων Φουντούλης

Στέκουν ημιτελή. Στα τούβλα. Άλλοτε στα μπετά, ίσως σοβατισμένα, δίχως κουφώματα. Το καθένα έχει την ιστορία του και στη βάση της σχεδόν πάντα η έλλειψη επαρκών χρημάτων. Οικονομικών πόρων! Τα καραγιαπιά, οι οικοδομές που ξεκίνησαν άνθρωποι, οικογένειες ολόκληρες, χαμηλής, μεσαίας ενίοτε και υψηλής οικονομικής κατάστασης.

Αλλού κακός προγραμματισμός, αλλού προβλήματα υγείας. Το αποτέλεσμα κοινό. Χρήματα φεύγουν από την αποταμίευση ή/και την αγορά και "πέφτουν" στην οικοδομή, δίχως όμως να επιτυγχάνεται ο στόχος της στέγασης ή της οικονομικής εκμετάλλευσης. Χάνει το νοικοκυριό, χάνει και η εθνική οικονομία. Προσωρινά οι στατιστικοί δείκτες, οι σχετικοί με την οικοδομή, θα βελτιωθούν: αύξηση τζίρου οικοδομικών υλικών, χρηματιστήριο γης, μείωση ανεργίας. Το μείζον όμως δεν προκύπτει. Η επένδυση δεν αποδίδει και τα θετικά πολλαπλασιαστικά της αποτελέσματα παραπέμπονται στο μέλλον. Ως τότε τα ημιτελή κτίσματα τραυματίζουν την εικόνα της πόλης, τα οικονομικά των νοικοκυριών εξακολουθούν να επιβαρύνονται από νοίκια, δόσεις δανείων, απειλές κατασχέσεων… Η εθνική οικονομία στερείται οικονομικών πόρων που για άλλη μια φορά βαλτώνουν σε μη αποτελεσματικές επενδύσεις. Μπορεί να γίνει κάτι διαφορετικό;

Η έλλειψη οικονομικής παιδείας / μόρφωσης / κουλτούρας (όποια λέξη σας αρέσει!) στους περισσότερους πολίτες είναι γνωστή στους ίδιους τους ενδιαφερόμενους, στην πολιτεία και στην αγορά. Η συνειδητοποίηση της έλλειψης αυτής και η ανάληψη πρωτοβουλιών λείπουν και κοστίζουν ακριβά.

Οι τράπεζες, απ' όπου χρηματοδοτείται η άνθηση της οικοδομής τα τελευταία χρόνια (με εξαιρετικά επικερδείς για τις τράπεζες συνθήκες: μικρά επιτόκια καταθέσεων - κάτω του πληθωρισμού, επιτόκια χορηγήσεων τριπλάσια των καταθέσεων), μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο. Πώς; Με ουσιαστική παροχή συμβουλών στο στάδιο πριν από τη δανειοδότηση. Με παραδείγματα, επεξηγήσεις κτλ. για το πώς ο κακός προγραμματισμός στην αποπληρωμή της κατασκευής οδηγεί σε "ναυάγιο".

Οι συναρμόδιες υπηρεσίες, τη παραινέσει των πολιτικών προϊσταμένων, οφείλουν επίσης να ενημερώσουν για τα ρίσκα της οικοδομής, συμβουλεύοντας και προβάλλοντας την ανάγκη να προχωρά κάθε οικοδομή με ρεαλιστικά βήματα: π.χ. 1) Ολοκλήρωση τουλάχιστον ενός ορόφου, ώστε να εγκατασταθεί ο ενδιαφερόμενος και στη συνέχεια να ολοκληρώσει το κτίριο, 2) οικοδόμηση λιγότερων τετραγωνικών, ώστε να μην "πνιγεί" στις δαπάνες κ.ά.

Η εκτύπωση φυλλαδίων που θα συζητούνται υποχρεωτικά με τον υπεύθυνο μηχανικό ή/και τον εγκρίνοντα την άδεια ίσως είναι χρήσιμο βήμα (υπό την προϋπόθεση επάρκειας προσωπικού). Η δυνατότητα χρήσης του Τύπου, έντυπου και ηλεκτρονικού, είναι προφανής. Ψιχία από τα, μονίμως αδύνατον να απορροφηθούν, κονδύλια της Ε.Ε. μπορούν να προγραμματιστούν και να διατεθούν από το υπουργείο Οικονομίας για την ενημέρωση και επιμόρφωση όλων όσοι επενδύουν στην παλιά αλλά αξιόπιστη ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας: την οικοδομή. Άλλοτε με Παρθενώνες και βίλες του Ηρώδη του Αττικού, σήμερα με Καλατράβες και εξοχικά με θέα στην Καλλιθέα…

Υπάρχει όμως και ανάγκη να αποσαφηνιστούν οι ρόλοι και οι ευθύνες των εμπλεκόμενων στην κατασκευή. Έτσι εργολάβοι δεν θα εμφανίζονται ως εργάτες, θα υπογράφουν συμφωνητικά με συγκεκριμένες, βάσει νομοθεσίας, ευθύνες και υποχρεώσεις.

Η εύκολη ως σήμερα λύση, ο κάθε ιδιοκτήτης οικοδομής να βαφτίζεται, θέλει δεν θέλει, εργοδότης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, είναι απαράδεκτη. Οι υπηρεσίες της πολιτείας πρέπει να ασχολούνται με τους επαγγελματίες της οικοδομής και όχι με αυτούς που φτιάχνουν το σπίτι τους. Χρειάζεται μητρώο εργολάβων, υπεργολάβων; Να γίνει. Χρειάζεται καλύτερη εκπαίδευση; Εκατομμύρια επενδύονται σε τεχνική εκπαίδευση, επαγγελματική κατάρτιση και επιμόρφωση. Θα πιάσουν επιτέλους τόπο;

To βέβαιο είναι πως ο στρουθοκαμηλισμός της πολιτείας έναντι των προβλημάτων που γεννά η έλλειψη διακριτών αρμοδιοτήτων, ευθυνών και ρόλων στο κύκλωμα της οικοδομής δεν βοηθά.