Τη νέα φανέλα της εθνικής Ιταλίας παρουσίασαν ο αρχηγός Φάμπιο Καναβάρο και ο προπονητής Μαρτσέλο Λίπι χθες, παραμονή του σπουδαίου φιλικού με τη Γερμανία στη Φλωρεντία.

"Η ΜΑΜΑ Η ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ"

Επιμέλεια: ΔΗΜ. ΜΠΟΥΜΠΟΥΓΙΑΤΖΗΣ

Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης με τη χυμώδη σάτιρά του "Ο μπαμπάς ο πόλεμoς" κλείνει μια τριλογία.

ΜΟΥΝΤΙΑΛ 2006: 100 ΜΕΡΕΣ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΣΕΝΤΡΑ 28 ΦΙΝΑΛΙΣΤ ΜΕΤΡΟΥΝ ΑΠΟΨΕ ΔΥΝΑΜΕΙΣ

Τα άλλα δυο μέρη είναι το "Παραμύθι δίχως όνομα" και η σάτιρα "Οδυσσέα, γύρνα σπίτι".

99 και σήμερα!

Και τα τρία έργα έχουν μιαν ενότητα θέματος, κοινούς στόχους και παράλληλη προβληματική.

Για τη σέντρα της 9ης Ιουνίου 2006 στο Μόναχο ανάμεσα στη διοργανώτρια Γερμανία και την Κόστα Ρίκα απομένουν 100 "ολοστρόγγυλες" ημέρες, συγκυρία που δεν θα μπορούσε να περάσει ανεκμετάλλευτη για τις φιναλίστ.

Βασικό όμως μοτίβο η αποκάλυψη των μηχανισμών της ιστορικής νομοτέλειας.

Από τις 32 που θα μετάσχουν στην καλοκαιρινή γιορτή, οι 28 έχουν προγραμματίσει για σήμερα φιλικά τεστ, για να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους λίγο πριν από την τελική ευθεία.

Ένας προσεκτικός αναγνώστης θα ανακαλύψει μέσα στα τρία έργα της τριλογίας μια γερή ραχοκοκαλιά, ένας προσεκτικότερος θα διακρίνει και τις νύξεις που το ένα έργο κάνει για το άλλο.

Το σπουδαιότερο ζευγάρι συνθέτουν η Ιταλία και η Γερμανία, που μετρούν δυνάμεις στη Φλωρεντία.

Ο Καμπανέλλης δηλώνει πως τα έργα αυτά γράφτηκαν για πρώτη φορά στα 1952 περίπου.

"Φρεσκαρισμένες" σε πρόσωπα και νοοτροπία, οι ιστορικά κορυφαίες ευρωπαϊκές εθνικές αγωνίζονται απόψε χωρίς τους ηγέτες τους, Τότι και Καν αντίστοιχα.

Είναι φυσικό να εξελίσσονται κάτω από τον ίδιο αστερισμό.

Η ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΡΙΑ κόσμου, Βραζιλία, βρίσκεται στη Μόσχα για μια "παράσταση", ακόμη και απόντος του Ροναλντίνιο, ενώπιον των θλιμμένων για την αποτυχία τους να προκριθούν, Ρώσων.

Σε καλύτερους καιρούς για τη θεατρική μας παιδεία, η τριλογία θα μπορεί να παίζεται στο ίδιο θέατρο τρία βράδια στη σειρά και τότε το ένα έργο θα στηρίζει το άλλο και θα αλληλοαποκαλύπτονται.

Θα είναι όμως εκεί οι Ρονάλντο, Αντριάνο, Κακά και Ρομπίνιο, ενώ επιστρέφει μετά από καιρό και ο γκολκίπερ - ατραξιόν, Ροτζέριο Σένι, που στα χτυπήματα φάουλ είναι αποτελεσματικότερος και από τον Ζουνίνιο!

Στον "Μπαμπά τον πόλεμο", ο τίτλος παραπέμπει σαφώς στη γνωστή ρήση του Ηράκλειτου "πατήρ πάντων πόλεμος" και το περιεχόμενο της σάτιρας στην ουσία αυτής της ρήσης, που κατά ένα τρόπο είναι η πρώτη φιλοσοφική διατύπωση της διαλεκτικής στην ιστορία του ανθρώπινου πνεύματος.

Στην εθνική Ρωσίας, πάλι, αίσθηση προκάλεσε η είδηση ότι ο… σκιώδης πρόεδρος της ομοσπονδίας, Ρομάν Αμπραμόβιτς, είναι έτοιμος να "χρυσώσει" τον Πολ Λε Γκουέν για να αναλάβει την εθνική!

Ξεκινώντας ο συγγραφέας από ένα πραγματικό γεγονός που αναφέρεται στην ταραγμένη εποχή των διαδόχων του Μ. Αλεξάνδρου, στην πολιορκία της Ρόδου από το Δημήτριο τον Πολιορκητή, κατασκευάζει με καθαρά θεατρικά μέσα, άμεση γλώσσα, εκπληκτικά ευρήματα ένα θεατρικό μοντέλο της ιστορικής νομοτέλειας.

ΜΕ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ τις "παλιοσειρές" Ζιντάν, Ανρί και Βιεϊρά η Γαλλία αντιμετωπίζει στο Παρίσι τη Σλοβακία, όπως και η Αγγλία την Ουρουγουάη στο Λίβερπουλ, στο πρώτο της παιχνίδι ύστερα από την επισημοποίηση της αποχώρησης του Έρικσον μετά το Μουντιάλ.

Αντιπαραθέτει τον Κερδώο Ερμή στον Άρη, το εμπόριο στον πόλεμο, την απάθεια στη δραστηριότητα, την επιθετικότητα στην ανοχή.

Οι ελλείψεις της "γηραιάς Αλβιόνας" (Όουεν, Κάμπελ και Κόουλ) δίνουν στον Σουηδό την ευκαιρία να προβεί σε δοκιμές απέναντι στην απογοητευμένη για τον αποκλεισμό της "σελέστε", που θα έχει στον πάγκο της νέο προπονητή, τον Γκουστάβο Φερίν, κι όλα τα αστέρια της (Ρεκόμπα, Φορλάν και Παντιάνι) στην 11άδα.

Η σύγκρουση των αντιθέτων παράγει μια σύνθεση εκπληκτικής διαύγειας, όπου ο καθένας μπορεί να διακρίνει τη διαλεκτική κίνηση της ιστορίας.

ΣΕ ΟΥΔΕΤΕΡΟ -ελβετικό- έδαφος, η Αργεντινή (χωρίς Σαβιόλα, Αγιάλα, Ζανέτι και Ρικέλμε) δοκιμάζει τις δυνάμεις της με αντίπαλο την ισχυρή Κροατία, ενώ η Ολλανδία φιλοξενεί στο Άμστερνταμ το Εκουαδόρ, απόντων των Βαν Ντερ Βάαρτ, Σνάιντερ και Ντάβιντς.

Το γνωστό σχήμα θέση - αντίθεση - σύνθεση, μέσα από τη μαγεία της σκηνικής πειθούς και την αιχμηρότητα της σάτιρας παίρνει μιαν απροσδόκητη προοπτική και στηρίζει μιαν απροσδόκητη αλήθεια που έπρεπε να θεωρείται αυτονόητη.

Όσο για την αναμέτρηση της Ισπανίας με την Ακτή Ελεφαντοστού στο Βαγιαδολίδ, κινδυνεύει να μην γίνει ποτέ, μια και χθες στο ισπανικό οροπέδιο χιόνιζε και η θερμοκρασία ήταν στους -4 βαθμούς!

Ο τρόπος με τον οποίον ο Καμπανέλλης αποκαλύπτει τους μηχανισμούς που παράγουν την ιδεολογία και τον ηρωισμό, ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεται σκηνικά τις γνωστές θέσεις για την άρνηση της άρνησης, την αλλοτρίωση και τη διατύπωση πως η ιδεολογία είναι ψευτοσυνείδηση, είναι υποδειγματικός.

Οι Ίβηρες, πάντως, θα παρουσιαστούν με νέα πρόσωπα (Φαμπρέγκας και Μάρκος Σένα), αλλά και σοβαρές ελλείψεις (Ραούλ, Τσάβι και Γκούτι).

Πίσω από τη σάτιρα ξεπηδάει μια μελαγχολική και απαισιόδοξη αντίληψη για την ιστορία ως παγίδευση.

Όσο για τον Ανρί Μισέλ, πρωτοτύπησε καλώντας τον μέχρι πρότινος… Ιταλό, αλλά γεννημένο στην αφρικανική χώρα, Κριστιάνο Μανφρεντίνι της Λάτσιο.

Το πιο πρωτότυπο εύρημα του έργου, που στηρίζει τις παραπάνω απόψεις είναι ο τρόπος που ο Καμπανέλλης αντιμετωπίζει τη χρηστικότητα των εργαλείων πώς δηλαδή τα εργαλεία αλλάζουν χρήση ανάλογα με τους σκοπούς.

ΦΙΝΑΛΙΣΤ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ…

Έργο γραμμένο με ευφορία, καταιγισμό ευρημάτων, εσωτερικούς και εξωτερικούς ρυθμούς είναι από τις καίριες σάτιρες του θεάτρου μας.

Οι σημερινές φιλικές αναμετρήσεις των 28 φιναλίστ: Ρωσία - Βραζιλία, Ιταλία - Γερμανία, Αγγλία - Ουρουγουάη, Αργεντινή - Κροατία, Γαλλία - Σλοβακία, Ισπανία - Ακτή Ελεφαντοστού, Ολλανδία - Εκουαδόρ, Τουρκία - Τσεχία, Τυνησία - Σερβία / Μαυροβούνιο, Ιρλανδία - Σουηδία, Σκοτία - Ελβετία, Ουαλία - Παραγουάη, Πορτογαλία - Σαουδική Αραβία, ΗΠΑ - Πολωνία, Ιράν - Κόστα Ρίκα, Κορέα - Αγκόλα, Αζερμπαϊτζάν - Ουκρανία, Μεξικό - Γκάνα.

Δεν έχει το βάθος του "Οδυσσέα", αλλά έχει μιαν αφοπλιστική σαφήνεια που το παλιότερο έργο δεν είχε.

Χθες μια… 29η φιναλίστ του Μουντιάλ, η Ιαπωνία, αναδείχτηκε ισόπαλη με τη Βοσνία 2-2 (45' Τακαχάρα, 90' Νακάτα - 55' Μισίμοβιτς, 64' Σπάχιτς).

Το έργο ευτύχησε στην παράσταση. Ο κ. Λαζάνης το κίνησε γοργά και διέκρινε τους αρμούς και τις βιδώσεις του. Είχε ζωντάνια, ροή, χρώματα και στακάτους* ρυθμούς.

Ο ίδιος στο ρόλο του Δημητρίου επανέλαβε με παραλλαγές την επιτυχία του Οδυσσέα - στο βάθος είναι ο ίδιος ρόλος κοιταγμένος αλλιώς. Ο ηθοποιός ωριμότερος τώρα έδειξε το ρόλο ξεδιπλώνοντας όλες του τις πτυχές.

Ο κ. Αρμένης λιτότερος παρά ποτέ, κάτοχος των μέσων του, μετρημένος, βρέθηκε, σε μια στιγμή υποκριτικής ευφορίας. Είναι ένας ηθοποιός που προχωρεί σε συνθετικές λύσεις γρηγορότερα απ' ό,τι θα περίμενε κανείς.

Οι υπόλοιποι ηθοποιοί, νέοι και επαρκείς, εντάχτηκαν με φαντασία στο ρυθμό της παράστασης. Τους έλειπε βέβαια το βάρος της ηλικίας, που το αναπλήρωνε η συνέπεια και η ακρίβεια. Οι κ.κ. Σώζος, Καρακωνστάντογλου, Χαλκιάς και Κυριαζής δεν έπεσαν πάντα στην παγίδα μιας υπερβολής που διέκρινε τον κ. Κυριακίδη, την κ. Κονιόρδου και τους "Μακεδόνες" στρατηγούς. Η κ. Γέρου έχει φυσική και αφοπλιστική χάρη αλλά υπεραπλούστευσε την αθωότητα. Η κ. Παρθενιάδου είχε κύρος περισσότερο στη μεταστροφή της.

Ο κ. Ζαρίφης κατασκεύασε χώρους και σχεδίασε κοστούμια με μια διαχρονική τόλμη που αυτή καθεαυτή είναι η σκηνική ποίηση.

* στακάτος: διακοπτόμενος (staccato: μικρό "τσίμπημα" του ήχου)

(Κ. Γεωργουσόπουλος, Κλειδιά και κώδικες θεάτρου II. Ελληνικό Θέατρο, εκδ. Εστίας, Αθήνα 1984)

Από τη θεατρική παράσταση του Ι. Καμπανέλλη, "Οδυσσέα, γύρνα σπίτι".