Σε αύξηση επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων προχωρά από τις 30 Ιανουαρίου η Τράπεζα Πειραιώς, μετά την αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κατά 0,25% τον περασμένο μήνα.

Και η Ντόρα στο πόκερ των εκλογών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση

3. Η Σύμβαση της Λοζάνης και η ανταλλαγή των πληθυσμών

Ειδικότερα, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωσή της, προβλέπεται αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων σε όλες τις κατηγορίες καταθετικών λογαριασμών, ενώ οι αυξήσεις στα επιτόκια χορηγήσεων αφορούν μόνο ορισμένες κατηγορίες δανείων. Πόκερ για γερά νεύρα παίζεται στις εκλογές για τα προεδρεία των συλλογικών οργάνων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στις 24 Ιουλίου 1923 υπογράφηκε η Συνθήκη ειρήνης της Λοζάνης. Τα επιτόκια στεγαστικής πίστης παραμένουν αμετάβλητα. Χθες, ο γραμματέας της Ν.Δ. κ. Μεϊμαράκης επιβεβαίωσε ότι η δήμαρχος Αθηναίων κ. Ντόρα Μπακογιάννη θα είναι υποψήφια πρόεδρος της Ένωσης Δήμων Ελλάδος. Έξι μήνες πριν, στις 30 Ιανουαρίου 1923, είχε υπογραφεί η ελληνοτουρκική Σύμβαση, η οποία ρύθμιζε την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Αναλυτικότερα στους λογαριασμούς απλού και αποδοτικού ταμιευτηρίου η Τράπεζα αυξάνει κατά 0,25% το επιτόκιο καταθέσεων για μικρά ποσά προσφέροντας τόκο από το πρώτο ευρώ, ενώ τα επιτόκια κλιμακώνονται και φτάνουν μέχρι το 2,10%.

Ταυτόχρονα, συμπαρατάχθηκε με την πρόταση του δήμαρχου Πειραιά κ. Αγραπίδη, ο οποίος πρότεινε ως υποψήφιο για το προεδρείο της ΤΕΔΚΝΑ (Δήμοι Αττικής) τον υποψήφιο του ΣΥΝ κ. Φιλίππου. Προβλεπόταν η υποχρεωτική ανταλλαγή μεταξύ των Ελλήνων ορθοδόξων κατοίκων της Τουρκίας και των Μουσουλμάνων κατοίκων της Ελλάδας.

Επιπλέον στους λογαριασμούς Πειραιώς αποδοχών η αύξηση επιτοκίων για τους λογαριασμούς των μισθωτών ανέρχεται στο 0,50% στις πρώτες κλίμακες, με αποτέλεσμα τα νέα επιτόκια να ξεκινούν από το 1% και να φτάνουν στο 2,25%.

Με την υποψηφιότητα της κ. Μπακογιάννη και την πρόταση Φιλίππου, η Ν.Δ. έβγαλε δύο ισχυρά ατού στο τραπέζι.

Αυτή θα ίσχυε τόσο γι' αυτούς που παρέμεναν στις εστίες τους, όσο και για εκείνους που είχαν ήδη καταφύγει στην ομόθρησκη χώρα.

Τα βασικά επιτόκια χορηγήσεων της Τράπεζας αναπροσαρμόζονται ως ακολούθως:

Κύκλοι της Ρηγίλλης έλεγαν μάλιστα χθες, ότι η Ν.Δ. θέλει αναλογική εκπροσώπηση στα προεδρεία, δηλαδή ο ΣΥΝ την ΤΕΔΚΝΑ, και η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ να μοιραστούν την ΚΕΔΚΕ και την ΕΝΑΕ (Ένωση Νομαρχιών).

Μάλιστα, η ανταλλαγή ίσχυσε αναδρομικά για όλες τις μετακινήσεις που έγιναν από τη μέρα που κηρύχθηκε ο Α' Βαλκανικός πόλεμος (18 Οκτωβρίου 1912).

- Το βασικό επιτόκιο χορηγήσεων διαμορφώνεται από 6,9% σε 7,15% και το προνομιακό επιτόκιο χορηγήσεων από 5,90% σε 6,15%.

Με τη πρόταση αυτή, η Ν.Δ. δυσχεραίνει την υλοποίηση της άτυπης συμφωνίας ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΝ για την κατανομή των προεδρείων σε αναλογία 2 προς 1, επειδή ικανοποιεί την ισχυρή μειοψηφία στον ΣΥΝ που θέλει αναλογική εκπροσώπηση.

Από την ανταλλαγή αυτή εξαιρέθηκαν οι Έλληνες ορθόδοξοι της Κωνσταντινούπολης, της Ίμβρου και της Τενέδου και οι Μουσουλμάνοι της Δυτικής Θράκης.

- Το βασικό επιτόκιο μακροπρόθεσμων χορηγήσεων και το βασικό επιτόκιο επαγγελματικής και επιχειρηματικής στέγης αυξάνονται από 6,40% σε 6,65%.

Πίεση στην Κουμουνδούρου άσκησε όμως με νέα επιστολή του και ο νομάρχης Χανίων κ. Κατσανεβάκης (ΣΥΝ), ο οποίος προτείνει Φώφη Γεννηματά στην ΕΝΑΕ, Ντόρα Μπακογιάννη στην ΚΕΔΚΕ και εμμέσως Φιλίππου στην ΤΕΔΚΝΑ.

Οι ανταλλάξιμοι, σύμφωνα με τη σύμβαση ανταλλαγής: • θα απέβαλαν την παλιά ιθαγένεια και θα αποκτούσαν την ιθαγένεια της χώρας στην οποία θα εγκαθίσταντο, • είχαν δικαίωμα να μεταφέρουν την κινητή περιουσία τους, • είχαν δικαίωμα να πάρουν από το κράτος στο οποίο μετανάστευαν ως αποζημίωση περιουσία ίσης αξίας με την ακίνητη περιουσία που εγκατέλειπαν φεύγοντας, • θα διευκολύνονταν στη μετακίνηση τους από τη Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής.

- Το βασικό επιτόκιο καταναλωτικής πίστης διαμορφώνεται από 7,5% σε 7,75%.

Η συμφωνία

Η συμφωνία αυτή για ανταλλαγή πληθυσμών διέφερε από τις προηγούμενες.

- Τα επιτόκια πιστωτικών καρτών αυξάνονται κατά 0,20%.

Κύκλοι της ηγεσίας του ΣΥΝ σχολίαζαν ότι η συμφωνία με το ΠΑΣΟΚ θα υλοποιηθεί τελικά, όμως χθες η προγραμματισμένη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας, που θα πάρει τις τελικές αποφάσεις, ανεβλήθη.

Καθιέρωνε για πρώτη φορά τη μαζική μετακίνηση πληθυσμών και είχε υποχρεωτικό χαρακτήρα, ενώ οι μέχρι τότε συμφωνίες προέβλεπαν εθελοντική μετανάστευση κατοίκων κάποιων επίμαχων περιοχών.

- Το βασικό και προνομιακό επιτόκιο στεγαστικών δανείων παραμένουν αμετάβλητα.

Κρίσιμη σημασία έχουν πλέον οι ημερομηνίες των εκλογών, αφού το προεδρείο της ΕΝΑΕ, όπου συμμετέχει ο αστάθμητος - για τον ΣΥΝ - κ. Κατσανεβάκης εκλέγεται την Πέμπτη το πρωί (μπορεί όμως να αναβληθεί η εκλογή λόγω έλλειψης απαρτίας), ενώ της ΤΕΔΚΝΑ την Πέμπτη το απόγευμα.

12. Τα πέντε «ρώτα άρθρα της Σύμβασης της Λοζάνης ΣΥΜΒΑΣΙΣ Αφορώσα την ανταλλαγήν των Ελληνοτουρκικών πληθυσμών και Πρωτόκολλον, υπογραφέντα την 30ην Ιανουαρίου 1923. Η Κυβέρνησις της Μεγάλης Εθνοσυνελεύσεως της Τουρκίας και η Ελληνική Κυβέρνησις συνεφώνησαν επί των ακολούθων όρων. Άρθρον 1. Από της 1 Μαΐου 1923, θέλει διενεργηθή η υποχρεωτική ανταλλαγή των Τούρκων υπηκόων Ελληνικού Ορθοδόξου θρησκεύματος, εγκατεστημένων επί των τουρκικών εδαφών, και των Ελλήνων υπηκόων Μουσουλμανικού θρησκεύματος, εγκατεστημένων επί των ελληνικών εδαφών. Τα πρόσωπα ταύτα δεν θα δύνανται να έλθωσιν ίνα εγκατασταθώσιν εκ νέου εν Τουρκία ή αντιστοίχως εν Ελλάδι, άνευ της αδείας της Τουρκικής Κυβερνήσεως ή αντιστοίχως της Ελληνικής Κυβερνήσεως. Άρθρον 2. Δεν θα περιληφθώσιν εις την εν τω πρώτω άρθρω προβλεπομένην ανταλλαγήν: α) οι Έλληνες κάτοικοι της Κων/πόλεως, β) οι Μουσουλμάνοι κάτοικοι της Δυτικής Θράκης θέλουσι θεωρηθή ως Έλληνες κάτοικοι της Κων/πόλεως πάντες οι Έλληνες οι εγκατεστημένοι ήδη προ της 30 Οκτωβρίου 1918, εν τη περιφέρεια της Νομαρχίας Κωνσταντινουπόλεως, ως αύτη καθορίζεται δια του Νόμου του 1912. θέλουσι θεωρηθή ως Μουσουλμάνοι κάτοικοι της Δυτικής Θράκης πάντες οι Μουσουλμάνοι οι εγκατεστημένοι εν τη περιοχή ανατολικώς της μεθορίου γραμμής της καθορισθείσης τω 1913, δια της Συνθήκης του Βουκουρεστίου. Άρθρον 3. Οι Έλληνες και οι Μουσουλμάνοι, οι εγκαταλείψαντες ήδη από της 18 Οκτωβρίου 1912 τα εδάφη, ων οι Έλληνες και Τούρκοι κάτοικοι θέλουσιν αμοιβαίως ανταλλαγή, θα θεωρηθώσι περιλαμβανόμενοι εν τη ανταλλαγή τη προβλεπομένη εν τω 1 άρθρω. Η έκφρασις «μετανάστης» εν τη παρούση συμβάσει, περιλαμβάνει πάντα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα τα μέλλοντα να μεταναστεύσωσιν ή έχοντα μεταναστεύσει από της 18 Οκτωβρίου 1912. Άρθρον 4. Πάντες οι ικανοί άρρενες, οι ανήκοντες εις τον Ελληνικόν πληθυσμόν, ων αι οικογένειαι εγκατέλειψαν ήδη το τουρκικόν έδαφος, οι κρατούμενοι νυν εν Τουρκία, θα αποτελέσωσι το πρώτον τμήμα εξ Ελλήνων, οίτινες θα σταλώσιν εις Ελλάδα συμφώνως τη παρούση συμβάσει. Άρθρον 5. Υπό την επιφύλαξιν των διατάξεων των άρθρων 9 και 10 της παρούσης συμβάσεως, τα δικαιώματα ιδιοκτησίας και αί απαιτήσεις των εν Τουρκία Ελλήνων ή των εν Ελλάδι Μουσουλμάνων, ουδόλως θέλουσι θιγή συνεπεία της γενησομένης δυνάμει της παρούσης συμβάσεως ανταλλαγής.

Κύκλοι της Ν.Δ. έλεγαν πάντως, ότι αν η Ν.Δ. δεν εκλέξει κανέναν από τους τρεις προέδρους, οι εκπρόσωποι του κόμματος θα απέσχουν ολοσχερώς από τα προεδρεία.

Όταν έγινε γνωστή η υπογραφή της Σύμβασης και οι όροι της, οι πρόσφυγες που βρίσκονταν στην Ελλάδα αντέδρασαν έντονα. Σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας συγκρότησαν συλλαλητήρια, διατρανώνοντας την απόφαση τους να εμποδίσουν την εφαρμογή της. Η πραγματικότητα όμως, όπως είχε διαμορφωθεί μετά την έξοδο χιλιάδων Ελλήνων από τις πατρογονικές εστίες τους και την άρνηση της Τουρκίας να δεχτεί την επιστροφή τους, ανάγκασε την ελληνική αντιπροσωπεία να συμφωνήσει. Εξάλλου η υπογραφή της Σύμβασης υποβοηθούσε τις βλέψεις των ηγετών των δύο χωρών (Βενιζέλου και Κεμάλ) για τη διασφάλιση και αναγνώριση των συνόρων τους, την επίτευξη ομοιογένειας και την απρόσκοπτη ενασχόληση με την εσωτερική μεταρρύθμιση και ανάπτυξη. Σύμφωνη ήταν και η Κοινωνία των Εθνών. Οι πρόσφυγες έμειναν με την πικρία ότι το δίκαιο και τα συμφέροντα τους θυσιάστηκαν στο βωμό των συμφερόντων του ελληνικού κράτους. Με βάση το άρθρο 11 της Σύμβασης της Λοζάνης ιδρύθηκε η Μικτή Επιτροπή Ανταλλαγής με έδρα την Κωνσταντινούπολη. Την αποτελούσαν έντεκα μέλη (τέσσερις Έλληνες, τέσσερις Τούρκοι και τρία μέλη-πολίτες ουδέτερων κατά τον Α' Παγκόσμιο πόλεμο κρατών) με αρμοδιότητα τον καθορισμό του τρόπου μετανάστευσης των πληθυσμών και της εκτίμησης της ακίνητης περιουσίας των ανταλλαξίμων.

13. Ψήφισμα που εγκρίθηκε από τους πρόσφυγες της Αθήνας στην Ομόνοια, στο πάνδημο συλλαλητήριο της 21-1-1923 «ου οργανώθηκε για να εκφραστεί η αντίθεση τους στην υποχρεωτική ανταλλαγή. «Οι πρόσφυγες της Μικράς Ασίας, της Ανατολικής Θράκης και του Εύξεινου Πόντου … θεωρούν ότι η Ανταλλαγή των ελληνικών πληθυσμών της Τουρκίας που ανέρχονται σε ένα εκατομμύριο διακόσιες χιλιάδες απέναντι σε τριακόσιες χιλιάδες μουσουλμάνους της Ελλάδας … πλήττει καίρια την παγκόσμια συνείδηση και την παγκόσμια ηθική… ότι είναι αντίθετη προς τα ιερότερα δικαιώματα του ανθρώπου, της ελευθερίας και ιδιοκτησίας- ότι το σύστημα της Ανταλλαγής αποτελεί νέα και κεκαλυμμένη μορφή αναγκαστικού εκπατρισμού και αναγκαστικής απαλλοτρίωσης που κανένα κράτος δεν έχει το δικαίωμα να θέσει σε εφαρμογή παρά τη θέληση των πληθυσμών. Ότι οι ελληνικοί πληθυσμοί της Μικρασίας, αυτόχθονες από πανάρχαιους χρόνους στη γη που κατοικούσαν και πάνω στην οποία τα δικαιώματα τους είναι αναπαλλοτρίωτα και απαράγραπτα, δεν μετανάστευσαν με τη θέληση τους αλλά εκδιώχθηκαν από τις εστίες τους αντιμετωπίζοντας το φάσμα της σφαγής. … Οι αλύτρωτοι Έλληνες συναγμένοι εδώ και σε άλλες πόλεις και νησιά της Ελλάδας αποφασίζουν και ψηφίζουν ομόφωνα να αξιώσουν τη δυνατότητα να παλιννοστήσουν στις πατρίδες τους κάτω από ουσιαστικές συνθήκες εγγύησης που θα καταστήσουν αυτήν την παλιννόστηση πραγματοποιήσιμη … Σε αντίθετη περίπτωση καταγγέλλουν την αδικία που τους γίνεται, σαν μία προσβολή δίχως προηγούμενο κατά της ανθρωπότητας και του πολιτισμού.»

Πρόχειρα προσφυγικά καταλύματα