ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ Ο ΕΙΔΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΟΥ ΣΔΟΕ ΣΕ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΤΟ "ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ" ΝΤΙΝΟΣ ΜΙΧΕΛΗΣ

Διάγραμμα ενεργειακών σταθμών

Στα 11 τρισ. η φοροκλοπή το '99

Από τις… καρδιές στα χρώματα

Παίρνουμε κατακόρυφο άξονα βαθμολογημένο σε τιμές ενέργειας και σχεδιάζουμε οριζόντιες ευθείες γραμμές στις θέσεις που αντιστοιχούν στις επιτρεπόμενες τιμές ενέργειας Ε1, Ε2, Ε3, … του ηλεκτρονίου.

Στοιχεία-σοκ για τη φοροδιαφυγή στη χώρα μας καταθέτει ο ειδικός γραμματέας του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο "Επιχειρείν"

ΠΑΝΟΣ ΓΕΡΑΜΑΝΗΣ

Το σχήμα που προκύπτει είναι το διάγραμμα των ενεργειακών σταθμών.

Αποκαλυπτικά στοιχεία τα οποία υποδηλώνουν σαφώς ότι στη χώρα μας η φοροδιαφυγή έχει προσλάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις παραθέτει ο ειδικός γραμματέας του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ), Γιώργος Κανελλόπουλος, στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο "Επιχειρείν".

Είναι γιατρός καρδιολόγος, γράφει ποιήματα, αλλά τον έχει κατακτήσει η ζωγραφική.

Η απόσταση μεταξύ δύο ενεργειακών σταθμών αντιστοιχεί στη διαφορά των αντίστοιχων ολικών ενεργειών του ηλεκτρονίου.

Παράλληλα, ο άνθρωπος που "κινεί τα νήματα" για την πάταξη της φοροδιαφυγής, έχοντας δίπλα του ένα επιτελείο έμπειρων ελεγκτών, αναφέρεται και στο "μείζον" θέμα που ανέκυψε τελευταίως αναφορικά με τη βίλα της Εκάλης.

Όταν τελειώνει με τα ακουστικά και το ιατρείο, μπαίνει στο ατελιέ και αφοσιώνεται στις πινελιές, τα χρώματα, τα σχέδια.

Η μετάβαση του ηλεκτρονίου από μία τροχιά σε άλλη συμβολίζεται με κατακόρυφο βέλος, που έχει αρχή την αρχική στάθμη και τέλος την τελική στάθμη.

Σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο θέμα, ο υπεύθυνος του ΣΔΟΕ αποστασιοποιείται σαφώς, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι "η υπόθεση αυτή θα κλείσει ως μια συνηθισμένη φορολογική παράβαση", ενώ αφήνει να εννοηθεί ότι είναι στην πραγματικότητα υπόθεση ρουτίνας.

"Πάθος μου είναι η καρδιολογία, αλλά τρόπος έκφρασης είναι η ζωγραφική, για μένα", λέει με ειλικρίνεια ο Ντίνος Μιχελής, που πραγματοποιεί στο Δημοτικό Θέατρο Λαμίας την 16η ατομική έκθεση ζωγραφικής.

Μάλιστα, χαρακτήρισε άστοχες και ετεροχρονισμένες τις ενέργειες που έγιναν μέχρι σήμερα, υπογραμμίζοντας ότι το ΣΔΟΕ είχε διαφωνήσει με την ορθότητα του περιεχομένου της παραγγελίας του συγκεκριμένου ελέγχου.

Θέμα του οι "Μοτοσυκλετιστές II".

Σε ό,τι έχει να κάνει ειδικότερα με τις δραστηριότητες που θα αναπτύξει το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος στο τρέχον έτος και στον τομέα της πάταξης της φοροδιαφυγής, ο κ. Κανελλόπουλος τις καταγράφει με απόλυτη σαφήνεια.

Η κίνηση είναι το κυρίαρχο στοιχείο στα έργα του Ντίνου Μιχελή.

Δίνει το "στίγμα" τους, σε ό,τι έχει να κάνει με τους τομείς όπου θα επικεντρωθούν οι έλεγχοι, και το κυριότερο, "ακτινογραφεί" τους κλάδους εκείνους οι οποίοι επιδίδονται κατά τεκμήριο στο δημοφιλές "σπορ" της φοροδιαφυγής.

"Ζωγραφίζω από 17 χρόνων, μαθητής Λυκείου στη Λαμία", τονίζει ο Ντίνος Μιχελής και εξηγεί πως ο παράγων άνθρωπος τον απασχολεί από τα παιδικά του χρόνια, γι' αυτό μέσα από την ιατρική και τη ζωγραφική βρίσκει τους τρόπους να εκφράζεται, όπως τον οδηγούν τα συναισθήματά του.

Χαρακτηριστική είναι η επισήμανση του ειδικού γραμματέα του ΣΔΟΕ ότι η παραοικονομία στην Ελλάδα καλύπτει το 40% της εμφανούς οικονομικής δραστηριότητας.

Λέει: "Με απασχολεί ο άνθρωπος στον χωροχρόνο του.

Αν ληφθεί, επομένως, υπόψη ότι το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί, σε τρέχουσες τιμές και για το τρέχον έτος, κοντά στο επίπεδο των 38 τρισ. δρχ., τότε η παραοικονομία, σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλείται ο κ. Κανελλόπουλος, θα ξεπεράσει τα 11 τρισ. δρχ.

Σαν ον στη φύση του που αγωνίζεται.

(!).

Η πάλη του ανθρώπου σε διάφορες φάσεις.

Παράλληλα, από τα στοιχεία που παραθέτει ο ειδικός γραμματέας του ΣΔΟΕ, προκύπτει ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες, οι τεχνικές εταιρίες, αλλά και όσοι ασχολούνται με τη διακίνηση και εμπορία πετρελαιοειδών βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των ελέγχων, χωρίς ασφαλώς να παραβλέπονται και άλλες οικονομικές δραστηριότητες.

Το έργο που εκθέτω τώρα, οι "Μοτοσυκλετιστές II", με εκφράζει απόλυτα.

Από τη μέχρι σήμερα δραστηριότητα του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, όπως ανέφερε ο κ. Κανελλόπουλος, έχουν επιβληθεί πρόστιμα για φορολογικές παραβάσεις σε 150.000 επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.

Είναι η επιβολή του ανθρώπου στη μοτοσυκλέτα.

Κύριε γενικέ, έχετε τη βασική ευθύνη λειτουργίας μιας νεοσύστατης υπηρεσίας του υπουργείου Οικονομικών, η οποία έχει εισέλθει δυναμικά πλέον στα "άδυτα" της φοροδιαφυγής. Μάλιστα, οι επιτυχίες που έχετε σημειώσει θεωρούνται εντυπωσιακές. Το ερώτημα που θέλω να σας υποβάλω είναι αν αυτές οι επιτυχίες οφείλονται στην ικανότητα των στελεχών του ΣΔΟΕ, που ηγείστε, ή μήπως η φοροδιαφυγή στην Ελλάδα έχει προσλάβει τέτοιες διαστάσεις, ώστε σε κάθε κίνηση που κάνετε διαπιστώνετε και μια φορολογική παράβαση;

Ο άνθρωπος τιθασεύει τη μηχανή.

"Φοροδιαφυγή υπήρχε πάντα.

Σ' όλα μου τα έργα, δίνω πάντα έμφαση στην κίνηση (εξωτερική ή εσωτερική).

Το υπουργείο Οικονομικών, με τη σύσταση και τη λειτουργία του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, κατάφερε να την αποκαλύψει με τρόπο περισσότερο συστηματικό και αποτελεσματικό απ' ό,τι παλιότερα.

Στον πρώτο μου χρόνο όταν έκανα αγροτικό ιατρείο - λέει ο Ντίνος Μιχελής -, παράλληλα με τον παράγοντα άνθρωπο της υπαίθρου, άρχισα, επίσημα πλέον, τη ζωγραφική με τα πρώτα λάδια.

"Η αλήθεια είναι ότι το φαινόμενο της φοροδιαφυγής έχει μεγάλες διαστάσεις και δεν αποτελεί άθλο ο εντοπισμός ακόμα και δεκάδων χιλιάδων παραβάσεων.

Μελέτησα το τοπίο, έκανα σχέδια πρωτοποριακά.

Στόχος του ΣΔΟΕ, βέβαια, δεν είναι απλά να διαπιστώνει και να καταγράφει παραβάσεις, έστω και σε μεγάλο ποσοστό.

Εξπρεσιονισμός και ιμπρεσιονισμός με γοητεύουν και με κατακτούν.

"Η δουλειά μας είναι περισσότερο δύσκολη, ενώ ταυτόχρονα οι επιδιώξεις μας εμπεριέχουν τη φιλοδοξία να αποκόψουμε τον ομφάλιο λώρο ανάμεσα στις επιχειρήσεις, τους επιχειρηματίες και τη φοροδιαφυγή.

Εκεί κινούμαι.

Προκειμένου να πετύχουμε, χρειάζεται επιστημονική μεθοδολογία, υψηλή κατάρτιση του προσωπικού, αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας και διαρκής ανανέωση των μεθόδων δράσης, γιατί το οικονομικό έγκλημα, εκτός από σκληρό, είναι και έξυπνο έγκλημα, με αποτέλεσμα να μην εκδηλώνεται πάντα με στατικό τρόπο, αλλά με συχνές μεταμορφώσεις στους τρόπους εκδήλωσής του.

Ζωγράφισα πρώτα την ενότητα "Ποδοσφαιριστές", έργο έντονα εξπρεσιονιστικό, με αλληγορικά στοιχεία.

Για να μη βρισκόμαστε πίσω από τους φοροφυγάδες και τους λαθρέμπορους, είμαστε σε μια συνεχή προσπάθεια βελτίωσης των δικών μας τρόπων δράσης".

Μετά έφτιαξα τα "Τάνκερς" και στη συνέχεια το γυμνό με κάρβουνο (σχέδια μεγάλων διαστάσεων).

Χρειάζεται οργάνωση

Επίσης, αγαπημένο μου έργο είναι το άλογο και ο άνθρωπος ("Και ιδού ίππος").

"Το ΣΔΟΕ, για να πετύχει στο διωκτικό του έργο, οφείλει να έχει σωστή και ευέλικτη οργανωτική δομή.

Οι μοτοσυκλετιστές που εκθέτω τώρα, για δεύτερη φορά, πιστεύω πως είναι έργο δυνατό που δείχνει ότι ο άνθρωπος με τη δύναμή του υποτάσσει τη μοτό".

Να είναι, δηλαδή, μια καλά οργανωμένη υπηρεσία, σύμφωνα με τους κανόνες της χιλιετίας που έρχεται, και όχι να ακολουθεί το γηρασμένο μοντέλο της δημόσιας διοίκησης του τόπου, που συνδυάζει την αναποτελεσματικότητα, τη γραφειοκρατία και την αναξιοκρατία με το τυχαίο, το ευκαιριακό, το υποκειμενικό και, γιατί όχι, το επιλήψιμο.

INFOΗ έκθεση "Μοτοσυκλετιστές II" στο Δημοτικό Θέατρο Λαμίας - Αίθουσα Τέχνης έωςκαι την Παρασκευή 17/1, 6-9 μ.μ.

Μέχρι τώρα έχουμε καταφέρει να ξεφύγουμε από τα συνηθισμένα και να διαθέτει η υπηρεσία αρκετά από τα αναγκαία χαρακτηριστικά μιας σύγχρονα οργανωμένης μονάδας".

Από τότε που ξεκίνησε η δραστηριότητα του ΣΔΟΕ, έχουν εντοπιστεί πολλοί επώνυμοι και πολλοί ανώνυμοι να φοροδιαφεύγουν και να αποκρύπτουν, σε ορισμένες περιπτώσεις, σημαντικά εισοδήματα. Μάλιστα, είναι πολλές οι φορές που το Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος ανακοίνωσε και τα υψηλά πρόστιμα που τους επέβαλε. Το ερώτημα που σας υποβάλλω σαφώς απασχολεί και τον απλό πολίτη: από την έναρξη λειτουργίας του ΣΔΟΕ και μέχρι σήμερα, από τις παραβάσεις που έχετε διαπιστώσει, σε ποιο ύψος έχουν διαμορφωθεί τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί και πόσα από αυτά έχουν εισπραχθεί;

"Τα πρόστιμα αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό - και πάντως μια ελάχιστη πηγή εσόδων. Επιδιώκουμε, με τη δραστηριότητά μας, να συντελέσουμε στη δημιουργία κλίματος πρόληψης και 'αυτοσυμμόρφωσης' των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών. Από εκεί κρίνεται η μάχη κατά της φοροδιαφυγής και όχι από τα πρόστιμα που επιβάλλονται.

"Αν, πάντως, η λογική των αριθμών μπορεί να περάσει ορισμένα μηνύματα, από την έναρξη λειτουργίας του ΣΔΟΕ, τον Απρίλη του 1997, και μέχρι σήμερα έχουν ελεγχθεί σχεδόν 250.000 περιπτώσεις. Με βάση αυτή τη δραστηριότητα, οι εφορίες και τα τελωνεία (γιατί το ΣΔΟΕ, πέρα από τον έλεγχο, δεν προβαίνει σε άλλες πράξεις) έχουν κληθεί να επιβάλλουν κυρώσεις και πρόστιμα σε 150.000 επιχειρήσεις και επαγγελματίες. Περίπου τα μισά από αυτά τα πρόστιμα έχουν ήδη εισπραχθεί, ενώ τα υπόλοιπα εκκρεμούν μέσα στις εύλογες προθεσμίες που απαιτεί η νομιμότητα στην άσκηση του έργου της δημόσιας διοίκησης, μέρος της οποίας είναι οι φορολογικές και τελωνειακές αρχές.

"Επαναλαμβάνω ότι ο κύριος όγκος των εσόδων δεν προέρχεται από τα πρόστιμα, αλλά από τις προσαυξήσεις στο φόρο εισοδήματος, όπως προσδιορίζονται με την αποκάλυψη της φοροδιαφυγής που διαπράττεται, με τις εκθέσεις ελέγχου ή τα πληροφοριακά σημειώματα που στέλνει το ΣΔΟΕ μετά από κάθε έλεγχο στις εφορίες των φορολογουμένων, αλλά και από τα γενικότερο κλίμα πρόληψης που δημιουργεί η δράση του, όπως σας προανέφερα".

Γόπες και λαβράκια

Κατά το παρελθόν, ορισμένα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών διατείνονταν μετ' επιτάσεως ότι οι ελλείψεις που υπήρχαν στον τρόπο και τις διαδικασίες εντοπισμού της φορολογητέας ύλης που αποκρυπτόταν άφηνε εκτός τους μεγάλους, ενώ στα δίχτυα της εφορίας κατέληγαν μόνον οι μικροί. Μπορούμε να πούμε σήμερα ότι οι ελεγκτές του υπουργείου Οικονομικών -και συγκεκριμένα του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος- πιάνουν με μεγαλύτερη ευκολία της "γόπες", ενώ ξεφεύγουν τα "λαβράκια";

"Το ΣΔΟΕ οφείλει να ενεργεί οπουδήποτε εκδηλώνεται οικονομική δραστηριότητα, και η επιτυχία του από εκεί κρίνεται. Αν δεν έχει παρουσία στην αγορά, η κατάσταση δεν πρόκειται να σωθεί σε πέντε 'λαβράκια'.

"Η ελληνική οικονομία είναι δεδομένη… Δομείται σε μικρές επιχειρήσεις οικογενειακής μορφής, και στο χώρο της παραγωγής (βιοτεχνία, βιομηχανία) αλλά και στο χώρο της διανομής των αγαθών (λιανικό και χοντρικό εμπόριο), ενώ και ο τομέας της παροχής των υπηρεσιών δεν ξεφεύγει από τον παραπάνω κανόνα. Επομένως, είναι αναπόφευκτο ένας μηχανισμός ελέγχου να ασχολείται με το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας χωρίς εξαιρέσεις.

"Από εκεί και μετά έχουν τεθεί προτεραιότητες. Σαφώς και υπάρχει ιεράρχηση στους ελεγκτικούς μας στόχους, ανάλογα με το μέγεθος και το οικονομικό αποτέλεσμα των επιχειρήσεων. Εκεί, λοιπόν, σαφώς κυριαρχούν όχι μόνο τα 'λαβράκια', αλλά και οι 'καρχαρίες', μιας και γνωρίζουμε καλά ότι οι παραβάσεις είναι ανάλογες με το μέγεθος. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι -στον τομέα των μεγάλων επιχειρήσεων- σε κάθε 100 ελέγχους εντοπίζονται 60 επιχειρήσεις να διαπράττουν παραβάσεις, ενώ γενικά οι παραβάσεις δεν υπερβαίνουν το 40% των ελεγχομένων. Αυτό σημαίνει ότι το ΣΔΟΕ και ελέγχει τους μεγάλους αλλά και ότι τα καταφέρνει".

Από την εμπειρία που έχετε αποκτήσει μέχρι σήμερα, ποιοι είναι οι κλάδοι εκείνοι που επιδίδονται σε εκτεταμένη φοροδιαφυγή;

"Το εμπόριο καυσίμων και οινοπνεύματος, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται γύρω από τη νυκτερινή διασκέδαση, οι τεχνικές εταιρίες και οι εταιρίες παροχής υπηρεσιών 'κατέχουν τα σκήπτρα'. Αλλά και στο χώρο των ελεύθερων επαγγελματιών, δε θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι υπάρχει τάξη, όπως δείχνουν τα μέχρι τώρα αποτελέσματα".

Τέρας η παραοικονομία

Ας λάβουμε ως δεδομένο ότι το δημόσιο αποκτά τη δυνατότητα να πατάξει πλήρως τη φοροδιαφυγή και την παραοικονομία. Τα επιπλέον έσοδα που θα έμπαιναν στον δημόσιο κορβανά, σε ετήσια βάση, σε ποιο ύψος θα έφταναν;

"Σύμφωνα με επίσημους, αλλά και ανεπίσημους -αλλά έγκυρους- κύκλους, η παραοικονομία στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες κινείται ανάμεσα στο 30%-40% της εμφανούς οικονομικής δραστηριότητας. Άρα ο στόχος δεν μπορεί να είναι παρά να αυξηθούν κάποια στιγμή σταδιακά, από χρόνο σε χρόνο, τα έσοδα του κράτους. Στόχος δύσκολος και υψηλός, αλλά δεν επιτρέπεται να τεθεί μικρότερος".