ΛΟΓΟΠΑΙΓΝΙΑ

Διαβάζω και γράφω

Με δύναμη από… τη Θεσσαλονίκη

1. Από τις παρακάτω διατυπώσεις ποια ή ποιες σας φαίνονται κάπως αφύσικες ή λανθασμένες;

Του ΓΙΑΝΝΗ Θ. ΚΕΣΣΟΠΟΥΛΟΥ

α. Το καμπαναριό του χωριού μου, που ανέβαινα παιδί, είχε μια θέα μαγευτική.

Είναι γνωστό το σύμπτωμα "δυσκοιλιότητας" της αγαπημένης μας πόλης.

β. Είχα πάρει μαζί μου το μολύβι που θα κρατούσα σημειώσεις.

Υπό το σύνδρομο της συμπρωτεύουσας, κάτι μεταξύ πρωτεύουσας και επαρχίας, κέντρου και περιφέρειας, οποιαδήποτε καλή προσπάθεια αντιμετωπίζεται με ταπεινά ελατήρια.

γ. Τη φίλη μου που πήγαμε στις Βρυξέλλες τη λένε Μπέρθα.

Αποτέλεσμα είναι, με την πάροδο των χρόνων, η συλλογική ψυχολογία της πόλης (εννοείται με τις ατομικές ή μικροσυλλογικές εξαιρέσεις) να προτάσσει πλέον την καχυποψία που συχνά οδηγεί στην απόρριψη.

δ. Το πούλμαν που ταξιδέψαμε μας άφησε μπροστά στο μεγάλο γυάλινο κτίριο.

Ο κοσμοπολιτισμός συνήθως δίνει τη θέση του στον αρχοντοχωριατισμό κι έτσι αναγνωρίζουμε πολύ πιο εύκολα έναν "δικό μας", που όμως φέρει ήδη τα εύσημα των Αθηνών, παρά κάποιον που ανεκχώρητα δίνει την ψυχή του σε τούτη την πόλη. 2. Στα παραδείγματα της προηγούμενης δραστηριότητας αντικαταστήστε το που με άλλη ισοδύναμη έκφραση.

Το αυτό εύχομαι και στο Γ. Κορδομενίδη, ο οποίος στην εκπομπή της ΝΕΤ "Έχει γούστο" έλεγε ότι η πρώτη αναγνώριση για το λογοτεχνικό περιοδικό "Εντευκτήριο" ήρθε από την Αθήνα. 3. Από τον προφορικό λόγο που ακούτε στο σπίτι, στο σχολείο, στην τηλεόραση συλλέξτε και καταγράψτε στο τετράδιό σας μερικές περιπτώσεις, στις οποίες να χρησιμοποιείται το που • αντί για το όπου ή • αντί για μια προθετική φράση με την αντωνυμία ο οποίος. Πενιχρό το παράδειγμα, θα πει κανείς, στον καιρό που η τηλεόραση κάνει το δικό της παιχνίδι με την αλήθεια. Στο χώρο του πολιτισμού, ωστόσο, είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό [αφορμή για τις παραπάνω σκέψεις το τελευταίο τεύχος του "Εντευκτηρίου" -του "λαϊκότερου" περιοδικού για τη λογοτεχνία- με το εξαιρετικό αφιέρωμα στον ποιητή Μανόλη Αναγνωστάκη (διαβάστε το κείμενο "Ο Ιωάννης Μεταξάς κι εγώ", χαρακτηριστικό του ανοικτού πνεύματος του ποιητή -ανάλογου μεγαλείου με τα ποιήματα της φυλακής: "Το πρωί" από τις "Εποχές 3" κτλ.).

Το ζήτημα είναι ότι δεν ισχύει μόνο στον πολιτισμό αλλά παντού. Η Θεσσαλονίκη θα πάψει να ζητιανεύει, θα ξεφύγει από το κομπαρσιλίκι, μόνον όταν μάθει να αναγνωρίζει τις δυνάμεις της.

Η στήλη αναμένει τις παρατηρήσεις σας για ό,τι σας ενοχλεί κι ό,τι σας γεμίζει, για διαφωνίες και συμφωνίες. Θα τις διαβάσουμε με ενδιαφέρον και θα τις δημοσιεύσουμε. Στην ηλεκτρονική διεύθυνση και στη διεύθυνση της εφημερίδας: Μοναστηρίου 85, 54627 Θεσσαλονίκη.