33. «Πάσχα μέγα, Πάσχα των πιστών»

Διαβάζοντας την εικόνα της Ανάστασης

Με τα Πάθη σου, Χριστέ, λευτερωθήκαμε από τα πάθη και τα βάσανά μας και με την Ανάσταση σου γλιτώσαμε απ' τη φθορά. Δόξα σ' εσένα, Κύριε. Ψάλλεται το Μ. Σάββατο πρωί

Ο άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος για τη νύχτα της Λαμπρής* - Όποιος είναι ευσεβής και αγαπά τον Θεό, ας απολαύσει την ωραία και λαμπρή πανήγυρη. Το τραπέζι είναι γεμάτο, όλοι απολαύστε. Κανένας ας μη φύγει πεινασμένος - χωρίς να κοινωνήσει. Όλοι απολαύστε τα αγαθά της καλοσύνης του Θεού. - Κανένας ας μην οδύρεται για τις αμαρτίες του, γιατί από τον τάφο του Χριστού ανέτειλε συγχώρηση. - Κανένας να μη φοβάται τον θάνατο, γιατί ο θάνατος του Σωτήρα μας ελευθέρωσε από τον θάνατο. - Πικράθηκε ο Άδης, Κύριε, όταν σε συνάντησε εκεί κάτω. Θάνατε, πού είναι το φαρμακερό κεντρί σου; Αναστήθηκε ο Χριστός, και συ κατανικήθηκες. Αναστήθηκε ο Χριστός, και η ζωή βασιλεύει. Αναστήθηκε ο Χριστός, και κανένας νεκρός δεν θα μείνει για πάντα στο μνήμα του. - Αφού ο Χριστός αναστήθηκε από τους νεκρούς, έγινε η αρχή της ανάστασης όλων των νεκρών. Σε Αυτόν ανήκει η δόξα και η εξουσία για πάντα. Αμήν. *Αποσπάσματα από πασχαλινή ομιλία του αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου, που ονομάζεται "Κατηχητικός Λόγος". Διαβάζεται στο τέλος της Λειτουργίας τη νύχτα της Ανάστασης. Όταν ο ιερέας διαβάζει: "Ό Άδης επικράνθη!", "Ανέστη Χριστός!", όλο το εκκλησίασμα επαναλαμβάνει δυνατά: "Επικράνθη!", "Ανέστη!"

Η Ανάσταση. Τοιχογραφία, Μανουήλ Πανσέληνου, Αγ. Όρος, Πρωτάτο, 14ος αι.

α. Η εικόνα της Ανάστασης του Χριστού ονομάζεται «Η εις Άδου κάθοδος». Προσπαθήστε να εξηγήστε γιατί, αφού διαβάσετε και το χωρίο Α Πε 4, 6.

β. Τι θέση κατέχει στην εικόνα ο Χριστός; Τι κρατάει στο αριστερό του χέρι και τι σημαίνει αυτό;

γ. Ο Χριστός πατάει πάνω σε δύο θυρόφυλλα. Τι εικονίζεται κάτω από αυτά και ποιος ο συμβολισμός του κάθε στοιχείου στο τμήμα αυτό της εικόνας;

δ. Ποιοι είναι ο άντρας και η γυναίκα μπροστά του, σε ποια στάση βρίσκονται, τι κίνηση κάνει προς αυτούς ο Χριστός και τι σημαίνει αυτό;

ε. Δεξιά και αριστερά διακρίνονται δύο ομάδες ανθρώπων. Ποιοι άραγε να είναι και τι συμβολίζει η παρουσία τους;

στ. Τι χρώματα κυριαρχούν στην εικόνα και ποια έκφραση έχουν όλα τα πρόσωπα;

ζ. Ποιο το κύριο νόημα που βγαίνει από την εικόνα και τι σημαίνει αυτό για τη ζωή των ανθρώπων; (Βοηθηθείτε στην απάντηση και από τον πασχαλινό ύμνο: «Χριστός ανέστη…», καθώς και από τον ύμνο στην αρχή του μαθήματος).

η. Παρατηρήστε την πλαϊνή εικόνα της Ανάστασης, που τη συναντούμε σε κάποιους ναούς στη χώρα μας. Αυτός ο τύπος εικόνας προέρχεται από τη δυτική Χριστιανοσύνη. Τι κυρίως εκφράζει αυτή η εικόνα; Τι διαπιστώνουμε πως λείπει από αυτήν, όταν την συγκρίνουμε με την άλλη;

θ. Μελετήστε τώρα και το απόσπασμα από τον Κατηχητικό Λόγο του ιερού Χρυσοστόμου. Ψάξτε και βρείτε πώς ο αγιογράφος αποδίδει στην εικόνα τα λόγια του Χρυσοστόμου για τη νίκη του Χριστού πάνω στον Άδη (=θάνατο).

"Γι' αυτόν τον λόγο ο Χριστός κήρυξε το χαρμόσυνο μήνυμά του και στους νεκρούς, ώστε, παρ' ό,τι ως άνθρωποι έχουν καταδικαστεί να είναι θνητοί, να βρουν στην τελική κρίση του Θεού τη ζωή που χορηγεί το Πνεύμα". Α Πε 4, 6

Ο Χριστός αναστήθηκε απ' τους νεκρούς! Με τον θάνατό του νίκησε τον θάνατο και σε όλους τους νεκρούς χάρισε τη ζωή.