"Institute of Educational Policy" Books
7.7 Προγραμματικά περιβάλλοντα
Όπως είδαμε στην αρχή του κεφαλαίου, οι κατασκευαστές λογισμικού κατασκευάζουν τα προγράμματα του υπολογιστή, αλλά και αυτοί με τη σειρά τους χρησιμοποιούν τα προγράμματα άλλων για να κάνουν τη δική τους εργασία. Τα εργαλεία λογισμικού που αξιοποιούνται στην ανάπτυξη των προγραμμάτων αποτελούν το προγραμματιστικό περιβάλλον.
Ένα προγραμματιστικό περιβάλλον συνήθως αποτελείται από εργαλεία όπως: α) Ένα συντάκτη κειμένων, με τον οποίο γράφεται το πηγαίο πρόγραμμα. β) Μεταφραστικά προγράμματα (assembler, compiler, interpreter). γ) Εργαλεία εντοπισμού λαθών (debugger).
Η σύγχρονη τάση σε αυτό το χώρο είναι τα ονομαζόμενα ολοκληρωμένα συστήματα. Πρόκειται για προγραμματιστικά περιβάλλοντα τα οποία προσφέρουν όλα τα απαραίτητα προγραμματιστικά εργαλεία μέσα από ένα ενοποιημένο περιβάλλον με κοινή διεπαφή χρήστη (User Interface). Υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία τέτοιων εργαλείων, τα οποία διευκολύνουν τις διάφορες φάσεις ανάπτυξης των προϊόντων λογισμικού. Τα εργαλεία αυτά μπορεί να είναι αυτόνομα προϊόντα ή να αποτελούν τμήμα ενός ολοκληρωμένου περιβάλλοντος ανάπτυξης. Στην πιο ολοκληρωμένη τους μορφή ονομάζονται εργαλεία ανάπτυξης λογισμικού με τη βοήθεια υπολογιστή-CASE tools.
CASE tools. Με τα εργαλεία αυτά επιτυγχάνεται μεγαλύτερη παραγωγικότητα και υψηλότερη ποιότητα του παραγόμενου λογισμικού και μάλιστα με το μεγαλύτερο βαθμό αυτοματοποίησης σε όλα τα στάδια, από τον καθορισμό των απαιτήσεων έως, σε ορισμένες περιπτώσεις, την αυτόματη παραγωγή κώδικα.
Τα εργαλεία CASE μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε για την παραγωγή του κώδικα της τελικής εφαρμογής ή πιο συχνά για την κατασκευή ενός προτύπου της εφαρμογής. Σε αυτήν την περίπτωση χρησιμοποιούμε τη μέθοδο της ταχείας ανάπτυξης πρωτοτύπου - (rapid prototyping). Με τη μέθοδο αυτή ελέγχεται σ' ένα πολύ πρώιμο στάδιο κατά πόσο η σχεδίαση ικανοποιεί τους στόχους του υπό κατασκευή συστήματος. Μια τάση που κερδίζει συνεχώς έδαφος είναι η σχεδίαση μιας ολόκληρης γενιάς "οπτικών" (visual) εργαλείων και περιβαλλόντων ανάπτυξης, που αξιοποιούν τις δυνατότητες των γραφικών διεπαφών χρήστη, προκειμένου να επιτευχθεί ένα πιο φιλικό και παραγωγικό περιβάλλον εργασίας.
Οπτικός προγραμματισμός Η αξιοποίηση γραφικών μεθόδων στην ανάπτυξη προγραμμάτων αναφέρεται ως οπτικός προγραμματισμός (visual programming). Με αυτόν η παραγωγή του κώδικα επιτυγχάνεται με γραφικές μεθόδους, π.χ. τα βήματα του αλγόριθμου σχεδιάζονται με τη βοήθεια διαγραμμάτων ή τα αντικείμενα της γραφικής διεπαφής χρήστη κατασκευάζονται από παλέτες εργαλείων. Εκτός από τα προηγούμενα, στην κατηγορία των προγραμματιστικών περιβαλλόντων ανήκουν περιβάλλοντα με τα οποία γίνεται η ανάπτυξη των πιο μοντέρνων εφαρμογών, όπως είναι οι εφαρμογές πολυμέσων και οι εφαρμογές που στηρίζονται στην τεχνολογία των ιστοσελίδων. Ο στόχος αυτών των περιβαλλόντων είναι αφενός μεν να αυξήσουν την παραγωγικότητα, αφετέρου δε να απαλλάξουν τον κατασκευαστή των αντίστοιχων εφαρμογών από λεπτομέρειες υλοποίησης, ώστε να εστιάσει την προσοχή του σε περισσότερο σημαντικά θέματα, όπως είναι η παρουσίαση του περιεχομένου και η αισθητική σχεδίαση της εφαρμογής. Στα κεφάλαια 11 και 12 θα αναφερθούμε σε παραδείγματα τέτοιων περιβαλλόντων.
7.8 Ένα παράδειγμα προγράμματος
Στη συνέχεια θα δούμε τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζεται η μεθοδολογία που περιγράψαμε στην παράγραφο "προγραμματίζοντας" κατά την ανάπτυξη ενός προγράμματος. Ως πρόβλημα τίθεται η κατασκευή ενός προγράμματος για την επίλυση εξισώσεων δευτέρου βαθμού.