Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Ορίζοντες :: Κριτική τηλεόρασης

( μέγαιρες ή "εμπορεύματα" :: 30-01-2003) 

Φαινόμενα

Μέγαιρες ή "εμπορεύματα"

Τρεις διαφορετικές εικόνες γυναικών σε διαφορετικά τηλεοπτικά είδη έχουν κοινό τους χαρακτηριστικό την ίδια νοοτροπία που συντηρεί την επιθετικότητα εναντίον τους

ΠΟΠΗ ΔΙΑΜΑΝΤΑΚΟΥ

Δύο ακόμη γυναίκες μέγαιρες κατασκευάσματα μιας σεναριακής πένας που υπακούει στις πιο ξεπερασμένες νοοτροπίες για το θηλυκό (στη φωτογραφία οι Άννα Παναγιωτοπούλου, Κλέων Γρηγοριάδης, Νένα Μεντή από το "Πάτρα, Βενετία")

Γελάμε με την εικόνα της καπάτσας γυναίκας, όπως αναδεικνύεται κυρίως στις εγχώριες τηλεοπτικές κωμικές σειρές, όπως στο "Πάτρα, Βενετία" του Alpha.

Μας κάνει όμως να ντρεπόμαστε η εικόνα της γυναίκας-αντικείμενο, όπως αυτές που αγοράζονται από φτωχές χώρες για να εκμεταλλευτούν τις ερωτικές τους προσφορές εγχώρια βαμπίρ-"επιχειρηματίες" του αγοραίου έρωτα, όπως οι περιπτώσεις που παρουσίασε το συγκλονιστικό ρεπορτάζ του δελτίου ειδήσεων του Antenna.

Και αισθανόμαστε την ίδια ντροπή, όταν αγωνίζονται να εξασφαλίσουν τα ελάχιστα για μια αξιοπρεπή ζωή μητέρες μόνες, εγκαταλελειμμένες από τους συντρόφους τους, που αναγκάζονται να καταφύγουν στη βοήθεια σπλαχνικών ενημερωτικών εκπομπών, όπως η 30χρονη Στρατούλα που κατέφυγε στο "Σήμερα με την Άννα" (Mega).

Τρεις διαφορετικές εικόνες γυναικών, τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις τους, με τρεις διαφορετικούς τηλεοπτικούς λόγους, που καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: παραμένει σε ανεπίτρεπτη ισχύ εκείνη η νοοτροπία-παγίδα που αντιμετωπίζει με φόβο την ρητή δύναμη του γυναικείου κορμιού και μυαλού για δημιουργία.

Τρισχαριτωμένες, φλύαρες κυρίες η Πάτρα και η Βενετία (Παναγιωτοπούλου, Μεντή), εκπροσωπούν το μισητό εκείνο είδος της γυναίκας-θύελλα, που έχει το "πάνω χέρι" σε κάθε σχέση της. Τα τραγελαφικά επεισόδια δεν παρουσιάζουν παρά το φοβιστικό εκείνο πείσμα να γίνει το δικό τους. Δίπλα τους τα αρσενικά, έρμαιά τους, με εξαιρετικά μαλακή συμπεριφορά, δεν μπορούν ούτε να ανασάνουν.

Γκροτέσκες και αποκρουστικές φιγούρες, μισούν τους πάντες γύρω τους, παιδιά, συζύγους, παριστάνοντας ότι τους αγαπούν. Βάλθηκαν να παντρέψουν τα παιδιά τους για να σφραγίσουν οι δύο τους την πολύχρονη φιλία τους και κάνουν τη γη να γυρίζει γύρω από τον σκοπό τους.

Αστείες μέσα στην τρέλα τους; Μπορεί - άλλωστε δεν τις καθοδηγεί ιδιαίτερα εμπνευσμένη σεναριακή πένα, αντιθέτως η σειρά δεν είναι παρά μια συρραφή αναμασημένων τηλεοπτικών στερεοτύπων, που θέλουν μονίμως τη γελοιοποίηση των υποτιθέμενων γυναικείων χαρακτηριστικών, μπας και γίνουν ανεκτά.

Η Στρατούλα όμως, στο "Σήμερα με την Άννα" είναι αληθινή, ζει δίπλα μας. Μητέρα 2 μωρών, εγκαταλείφθηκε από τον σύντροφό της, αναζητεί εργασία, έχοντας ήδη επιβαρυνθεί με ένα εγκεφαλικό, και ψάχνει θέση για τα μωρά της σε παιδικό σταθμό για να μπορέσει να εργαστεί. Το κρατικό επίδομα μόλις 90.000 δρχ. τον μήνα, αναιμική απόδειξη του νέου πνεύματος μιας θεσμοθετημένης αναγνώρισης της γυναικείας προσφοράς της. Η ίδια με τα μάτια χαμηλωμένα δεν ζητεί ελεημοσύνη, αλλά αναγνώριση. Βουρκώνει από το βάρος των προβλημάτων. Την περίμενε στη γωνία η ζωή τη Στρατούλα να πληρώσει με την αδυναμία της τα σπασμένα της πιο επιθετικής νοοτροπίας, εκείνης που θέλει τον ισχυρό να αποποιείται τις ευθύνες του με ελαφριά καρδιά. Βρήκε δουλειά μέσω της εκπομπής η νεαρή μητέρα, βρήκε και θέση στον παιδικό σταθμό του δήμου, αλλά χρειάστηκε η τηλεοπτική της παρουσία για όλα αυτά.

Στην έρευνα του Antenna μια άλλη κατηγορία γυναικών αποδεικνύεται ότι υφίσταται την απόλυτη ταπείνωση. Γυναίκες αγοράζονται σαν εμπορεύματα από τις φτωχές περιοχές των Βαλκανίων και διατίθενται σε νυχτερινά κέντρα προς πάσα χρήση. Δεν πληρώνονται για τις υπηρεσίες τους παρά μόνο με ένα πιάτο φαγητό και τσιγάρα.

Κάθε γυναικεία φιγούρα, αληθινή ή κατασκεύασμα της τηλεοπτικής βιομηχανίας, μοιάζει να αποτελεί το πρότυπο του καταπιεσμένου, να ενσαρκώνει την πιο αβυσσαλέα οδύνη να μην είναι ποτέ ο εαυτός της, άλλοτε αποβλακωμένη από την ανόητη καπατσοσύνη της και άλλοτε έρμαιο των συνθηκών, αδύναμο και εκμεταλλεύσιμο είδος για να ξεσπάσουν επάνω του οι τρόμοι εκείνων που έχουν πειστεί ότι πρέπει να είναι κυρίαρχοι. Όμως, όσο επικροτείται από τη μιντιακή προσήλωση στα στερεότυπα η νοοτροπία μιας φοβιστικής διαφοράς μεταξύ ανδρών και γυναικών, όπως αυτή που υποτίθεται ότι διακωμωδείται στο "Πάτρα-Βενετία", τόσο ιστορίες σαν της Στρατούλας ή των στριπτιζέζ-εμπορευμάτων θα γεμίζουν με ντροπιαστικά ρεπορτάζ τα δελτία ειδήσεων.