"Ta Nea" Newspaper

Search

Go
Show

Κόσμος :: Επιστημονική είδηση

( μιλούν γλώσσα 40.000 ετών! :: 20-03-2003) 

Μιλούν γλώσσα 40.000 ετών!

Δύο φυλές της Αφρικής χρησιμοποιούν ακόμη πρωτόγονους ήχους επικοινωνίας

ΚΩΣΤΑΣ ΜΠΕΤΙΝΑΚΗΣ

Απόηχοι αρχαίων γλωσσών, τις οποίες μιλούσαν πριν από χιλιάδες χρόνια, έχουν διατηρηθεί σε μοναδικούς ήχους που ακόμα και σήμερα ακούγονται σε μερικές αφρικανικές φυλές, ανακάλυψαν οι επιστήμονες.

Ξεχασμένοι ήχοι. Οι κυνηγοί της φυλής Σαν στη Νότια Αφρική χρησιμοποιούν ακόμη ένα αρχαίο πλατάγισμα της γλώσσας για να επικοινωνήσουν

Οι ήχοι που παράγονται από το πλατάγισμα της γλώσσας της φυλής Σαν στη Νότια Αφρική και της Χαντζάμπ της Ανατολικής Αφρικής είναι το γλωσσολογικό ανάλογο μερικών ξεχασμένων γλωσσών που μιλούσαν πρωτόγονοι άνθρωποι πριν από 40.000 χρόνια.

Μελέτη γενετιστών και γλωσσολόγων υποστηρίζει πως φυλές που χρησιμοποιούν ανάλογα πλαταγίσματα της γλώσσας και σήμερα ως μέρος του λεξιλογίου τους, έχουν σίγουρα κληρονομήσει τη συνήθεια αυτή από έναν κοινό πρόγονο που μιλούσε πανάρχαιες «πρωτο-γλώσσες». Έρευνα που έγινε από ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής τους Τζοάνα Μάουντεν και Άλεκ Νάιτ του Πανεπιστημίου Στάντφορντ της Καλιφόρνιας, επικεντρώθηκε στη γενετική συγγένεια ανάμεσα στη φυλή Χαντζάμπε της κεντρικής - βόρειας Τανζανίας και της φυλής Τζουοάνσι Σαν - πιο γνωστής ως Κουνγκ -, που ζει στα σύνορα Ναμίμπιας - Μποτσουάνας. Αν και ανάμεσά τους μεσολαβούν χιλιάδες μίλια και οι δύο φυλές χρησιμοποιούν παρόμοια πλαταγίσματα της γλώσσας και ανάλογες χειρονομίες στην προσπάθεια να επικοινωνήσουν. Εξέταση του DNA που έγινε σε αντιπροσωπευτικά άτομα και από τις δύο φυλές, έδειξε ότι ζουν χωριστά τουλάχιστον εδώ και 40.000 χρόνια.

Περισσότερες από 30 γλώσσες στη Νοτιοδυτική Αφρική χαρακτηρίζονται από τη χρησιμοποίηση του ιδίου πλαταγίσματος, το οποίο μερικές φορές συναντάται και στην Ανατολική Αφρική.

Εδώ και δεκαετίες οι γλωσσολόγοι είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι το πλατάγισμα της γλώσσας προέρχεται από κοινές καταβολές. Ωστόσο, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της πρόσφατης αυτής μελέτης των επιστημόνων του Στάντφορντ, οι φυλές που χρησιμοποιούν αυτό τον τρόπο επικοινωνίας, δεν είχαν καμία επαφή εδώ και δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Έτσι απομένουν διαφορετικά σενάρια για τους επιστήμονες.

Η πλέον προφανής εξήγηση που μπορεί να δοθεί είναι πως το πλατάγισμα ανακαλύφθηκε χωριστά στην κάθε περίπτωση στις δύο τόσο απομονωμένες η μία από την άλλη περιοχές.

Ωστόσο, οι Αμερικανοί επιστήμονες αμφιβάλλουν επειδή η κοινή προέλευση του γλωσσικού ιδιώματος είναι πιο λογική εξήγηση.

Μία άλλη προφανής εξήγηση είναι πως η μία φυλή δανείστηκε το πλατάγισμα από κάποιον ταξιδιώτη που κατόρθωσε να διανύσει όλη αυτή την απομακρυσμένη διαδρομή, αλλά θα έπρεπε να υπάρχει απόδειξη της προσέγγισης, σε κάποιο από τα DNA.

Ένας άλλος λόγος που καθιστά απίθανη την εξήγηση αυτή, είναι πως το πλατάγισμα της γλώσσας είναι δύσκολο να το μάθουν μεγάλοι σε ηλικία, επειδή χρειάζεται πολλή εξάσκηση και πλαστικότητα που μόνο στις μικρές ηλικίες συναντάται κατά την εκμάθηση, υποστηρίζουν οι επιστήμονες.

Το πλέον αποδεκτό σενάριο είναι πως οι ήχοι που παράγονται με το πλατάγισμα της γλώσσας βοηθούσαν τους ανθρώπους να επικοινωνούν την ώρα που κυνηγούσαν - μια και είναι γνωστό πως τα ζώα φοβούνται από τους ήχους της ανθρώπινης φωνής.