ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΕΡΡΙΚΟΣ Δεν υπηρετούμε κανένα κράτος

Μιλάει στα "ΝΕΑ" ο Έλληνας επικεφαλής των επιθεωρητών στο Ιράκ

ΡΕΝΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Αυτός είναι ο Δημήτρης Περρίκος. Ο Έλληνας διευθυντής της Υπηρεσίας Σχεδιασμού και Επιχειρήσεων της UNMOVIC (Επιτροπής Ελέγχου, Επαλήθευσης και Επιθεώρησης των Ηνωμένων Εθνών), επικεφαλής της αποστολής των επιθεωρητών στο Ιράκ. Γεννημένος στον Πειραιά, ο 67χρονος ειδικός, από τους κορυφαίους στον τομέα των όπλων μαζικής καταστροφής, διετέλεσε, μεταξύ άλλων, διευθυντής επιθεωρήσεων και στην Άπω Ανατολή - στους κόλπους της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας. Συμμετείχε ως επικεφαλής στην πρώτη επιθεώρηση που έγινε στο Ιράκ, μετά τον πόλεμο, το 1991. Δύο χρόνια αργότερα, το 1993, μεταφέρθηκε στην Επιτροπή Επιθεώρησης της Βόρειας Κορέας. Για να επιστρέψει πριν από λίγο καιρό στη Βαγδάτη…

Δημήτρης Περρίκος: Πιστεύω στις επιθεωρήσεις. Αλλά, όπως ξέρετε, η πολιτική στον κόσμο δεν εξαρτάται από τις επιθεωρήσεις

Κύριε Περρίκο, περιμένουμε στις 27 Ιανουαρίου την πρώτη αναλυτική ενημέρωση των επικεφαλής των Επιτροπών Επιθεώρησης για το κατά πόσο συμμορφώθηκε το Ιράκ με την τελευταία απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Κοιτάξτε, δεν πρόκειται να γίνει κρίση, κατά πόσο συμμορφώθηκε το Ιράκ, από μέρους μας θα αναφερθούν τα γεγονότα, πού βρισκόμαστε. Μπορείτε να αντιληφθείτε ότι ανάμεσα στο σήμερα (9-1-2003) και στις 27 Ιανουαρίου δεν έχουμε πάρα πολλές μέρες, αν και είναι στο χέρι των Ιρακινών να μπορέσουν να δώσουν πρόσθετα στοιχεία, να μπορέσουν να δημιουργήσουν ένα πιο θετικό κλίμα. Το πρόβλημα με τους Ιρακινούς είναι ότι σε όλη την παλιά ιστορία, πάντα κρύβανε κάτι. Επομένως, όταν υπάρχει αυτό το παρελθόν, οτιδήποτε άλλο το κοιτάει κανείς με μεγάλη επιφύλαξη.

Ποια είναι τα βασικά ερωτήματα που δεν έχουν απαντηθεί από το Ιράκ;

Το 1999, η προηγούμενη Επιτροπή Επιθεώρησης όπως και η επιτροπή Αμορίμ είχαν συγκεντρώσει σε δύο έγγραφα (S/1999/94, S/1999/356) όλα τα θέματα που δεν είχαν επιλυθεί. Όταν δείτε τα χαρτιά αυτά, θα δείτε ότι υπάρχουν πολλά ερωτηματικά για τον άνθρακα, για τους πυραύλους, για το VX, και για πολλά άλλα θέματα. Όλα αυτά δεν έχουν απαντηθεί από την πρόσφατη ιρακινή έκθεση. Και είναι κρίμα αυτό. Γιατί αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει πρόοδος.

Ξέρουμε ότι δεν υπάρχει καταληκτική ημερομηνία των επιθεωρήσεων στο Ιράκ, αλλά δεν είναι λίγο δεσμευτικό αυτό που λέγεται "μέχρι τις 27 Ιανουαρίου";

Όχι, όχι, μην κάνετε το λάθος. Οποιοσδήποτε μπορεί να διαστρεβλώσει τα πράγματα. Μπορεί να ειπωθεί ότι "ο Μπλιξ και ο Ελ Μπαραντέι λένε έτσι στις 27 Ιανουαρίου, επομένως στις 30 έχουμε πόλεμο". Δεν πιστεύουμε ότι θα γίνει έτσι, αλλά, κοιτάξτε, "εμείς" δεν το πιστεύουμε.

Μέχρι στιγμής πάντως δεν έχουν βρεθεί "όπλα που καπνίζουν" στο Ιράκ, όπως είπε ο επικεφαλής της IAEA κ. Ελ Μπαραντέι. Προειδοποίησε βεβαίως ότι δεν είναι αυτά τα οριστικά αποτελέσματα των επιθεωρήσεων.

Βεβαίως και δεν είναι. Μέχρι τώρα επιθεωρούμε σε περιοχές που είναι γνωστές στους Ιρακινούς, δηλαδή είναι εκείνοι που μας είπαν ότι εκεί υπάρχουν, για παράδειγμα, 15 τοποθεσίες. Αλλά σύντομα θα αρχίσουν επιθεωρήσεις σε μέρη που δεν ξέρουν οι Ιρακινοί ότι γνωρίζουμε.

Αναρωτιέμαι μήπως θα πρέπει να περιμένουμε αρκετούς μήνες μέχρι να υπάρξει μια οριστική τοποθέτηση από την πλευρά των επιθεωρητών.

Απευθύνεστε σε έναν άνθρωπο ο οποίος πιστεύει στις επιθεωρήσεις. Εγώ δεν έχω να σας πω ότι κάνετε λάθος, αλλά, όπως ξέρετε, η πολιτική στον κόσμο δεν εξαρτάται από τους επιθεωρητές.

Νιώθετε ότι σας πιέζει ο χρόνος; Υπάρχει αυτή η αίσθηση στους επιθεωρητές;

Όχι, δεν νιώθουμε ότι μας πιέζει ο χρόνος. Δεν μπορούμε να δουλέψουμε έτσι, υπό την πίεση του χρόνου. Δεν πρόκειται να αλλάξουμε και τίποτα έτσι.

Τελευταία κατηγορηθήκατε - οι επιθεωρητές - και από τον Ιρακινό πρόεδρο για κατασκοπεία…

Αυτά έρχονται κατά κύματα. Εξαρτάται από το τι έχουν σκεφτεί και τι θέλουν να αποδείξουν. Όμως, ανεξάρτητα από αυτά που λένε είτε οι Ιρακινοί είτε οι Αμερικανοί, αυτά δεν θα μας εμποδίσουν να σχεδιάσουμε ή να κάνουμε τη δουλειά μας.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τη συνεργασία σας με τους Ιρακινούς, ύστερα από τον Νοέμβριο του 2002;

Κοιτάξτε, οι Ιρακινοί είναι αλήθεια ότι ανοίγουν τις πόρτες. Αλλά ανοίγουν τις πόρτες αυτών των εγκαταστάσεων που ξέρουν ότι τις έχουμε υπόψη μας. Νομίζω ότι το τεστ θα είναι όταν θα αρχίσουμε να πηγαίνουμε στις εγκαταστάσεις που… θα ξαφνιαστούν.

Τι εικόνα έχετε από την επιθεώρησή σας στα παλάτια;

Πολύς πλούτος, εσωτερικώς, δεν βρήκαμε τίποτα βέβαια, αυτό είναι σωστό. Μας ανοίξανε τις πόρτες με πολύ μικρή καθυστέρηση, αλλά αμέσως έφτασε ο γραμματέας του Σαντάμ και ο κ. Αμίν, ο οποίος διευθύνει την υπηρεσία που ασχολείται με τις επιθεωρήσεις. Και βέβαια άκουσα τον εξάψαλμο γιατί δέχτηκα να κάνω τέτοια επιθεώρηση, αλλά ο καθένας κάνει τη δουλειά του και βασικά έδειχναν ότι δεν ήταν πολύ ευχαριστημένοι, όμως έκαναν ό,τι έπρεπε να κάνουν. Μας αφήσανε να ψάξουμε όπου θέλαμε.

Διαβάσαμε σε δηλώσεις σας από το Ιράκ να λέτε ότι "οι άνθρωποι που μας έστειλαν εδώ είναι ο ΟΗΕ. Δεν υπηρετούμε τις ΗΠΑ, δεν υπηρετούμε τη Βρετανία".

Δεν υπηρετούμε κανένα κράτος.

Δείξατε φανερά ενοχλημένος, όταν κάνατε τη συγκεκριμένη δήλωση.

Να σας πω τι με είχε ενοχλήσει. Ακριβώς δυο - τρεις μέρες πριν είχαν γίνει ορισμένες δηλώσεις ότι οι επιθεωρήσεις δεν πρόκειται να βγάλουν τίποτα…

"Ο πιο σημαντικός εξοπλισμός του επιθεωρητή είναι τα μάτια του" είπατε σε μια ομιλία σας τον Ιούνιο του 2001.

Ναι, ο άνθρωπος βλέπει και μπορεί και συνδυάζει τις εικόνες. Τώρα θα μου πείτε, κάθε φορά ο άνθρωπος σκέπτεται σωστά; Δεν είναι μόνο ένας άνθρωπος, είναι πολλοί. Και πολλές φορές δεν πηγαίνεις μία φορά σε έναν χώρο, θα χρειαστεί να πας τέσσερις ή πέντε. Επομένως είναι αθροιστικές οι γνώμες που έχεις. Έτσι δουλεύει το σύστημα. Βέβαια, σε όλες τις περιοχές, τα ανθρώπινα μάτια δεν επαρκούν. Χρειάζονται και τα τελευταία εργαλεία.

Πιο επικίνδυνη η Βόρεια Κορέα

Διατελέσατε και επικεφαλής επιθεωρητών στη Βόρεια Κορέα. Με όλα αυτά που γνωρίζετε για τις δύο χώρες, θα μπορούσαμε σήμερα να χαρακτηρίσουμε μία από τις δύο πιο επικίνδυνη - από άποψη δυνατοτήτων οπλοστασίου;

Αυτή η οποία είναι επικίνδυνη, αλλά υπάρχουν, όπως ξέρετε, άλλες πολιτικές καταστάσεις εκεί, είναι η Β. Κορέα, γιατί δεν έχει αφοπλιστεί, ούτε μερικώς. Γιατί αν θεωρήσουμε ότι το Ιράκ έχει τουλάχιστον μερικώς αφοπλιστεί, αν υπάρχουν ακόμη μουστάρδα και άνθρακας κ.λπ., έχει γίνει μια μεγάλη προσπάθεια αφοπλισμού τα προηγούμενα 10 χρόνια. Στη Β. Κορέα δεν έχει γίνει αφοπλισμός, απλώς είχε ζητηθεί και είχε γίνει αυτό το πάγωμα, το οποίο ήταν υπό έλεγχο από την επιτροπή Ατομικής Ενέργειας. Έχουνε πυραύλους; Κανείς δεν τους έχει μετρήσει. Έχουνε πυρηνικά; Το υποπτεύονται. Εκατό τοις εκατό κανείς δεν ξέρει πόσα είναι. Ξέρουμε ότι υπάρχει πυρηνικό υλικό αλλά δεν ξέρουμε αν υπάρχουν σε τύπο έτοιμων πυρηνικών γομώσεων. Αν υπάρχουν βιολογικά και χημικά, επίσης υπάρχουν υποψίες. Η διαφορά είναι ότι υπάρχει η Ν. Κορέα με τις γνωστές συμμαχίες, είναι η Ιαπωνία πολύ κοντά και αυτοί είναι κάποιοι από τους λόγους που όλοι πηγαίνουν ελαφρώς σαν τον… ελέφαντα, αλλά έξω από τα αυγά. Το προσπαθούν πολύ πολύ αργά να τους δώσουν άλλη μια ευκαιρία για να επιτευχθούν έτσι οι καταστάσεις ώστε να μην εκραγεί τίποτα. Και βέβαια και τα δύο κράτη έχουν κοινό ότι δεν έχουν δημοκρατικά συστήματα, επομένως σε τέτοιες καταστάσεις είναι που πρέπει κανείς να φοβάται. Διότι κανείς δεν ξέρει το πώς και για ποιο λόγο μπορεί ξαφνικά να εκραγεί ένας πόλεμος.