Δρόμοι

ΡΟΥΣΣΟΣ ΒΡΑΝΑΣ

Με την ευκαιρία…

… του Τριωδίου, μερικές σκέψεις για τις μεταμορφώσεις του ανθρώπινου σώματος: τέρατα, λυκάνθρωποι, κλώνοι. Από τον Δάντη μέχρι τους χοίρους της Κίρκης, από τις μεταμορφώσεις του Οβιδίου μέχρι τον Τζέκιλ και τον Χάιντ, ο άνθρωπος δείχνει να επιδιώκει μια διαρκή μετάλλαξη του εαυτού του, σαν να μην είναι ποτέ ευχαριστημένος από αυτόν. Και ήρθαν και οι επιστήμονες για να μας πουν πως, αν ξεφύγαμε από τη βαρβαρότητα (πράγμα αμφίβολο), αν έχουμε πολιτισμό (κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να τον καταστρέψουμε), αυτό το οφείλουμε σε μια ξαφνική μετάλλαξη, πριν από 50.000 χρόνια, από την οποία προέκυψε το γονίδιο FOXP2, το γονίδιο του πολιτισμού. Κάπως μηχανιστικά όλα αυτά για τα δικά μας γούστα, που δεν μπορούν να τα φορτώνουν όλα σε έναν "από μηχανής θεό".

Στην ανάγκη του…

… να δείξει έναν άλλον εαυτό, ο άνθρωπος δεν άλλαζε μονάχα τη δική του εικόνα, αλλά και των θεών του και των δαιμόνων του. "Λάβετε, φάγετε", προτρέπει ο Χριστός τους μαθητές του να κοινωνήσουν το σώμα του και το αίμα του. Η Κόλαση του Δάντη είναι γεμάτη ανθρώπινα φίδια και άρπυιες. Οι μεταμορφώσεις κρύβουν πάντα εκπλήξεις. Ποτέ δεν ξέρει κανείς τι μπορεί να νιώσει μπροστά στον άλλο του εαυτό.

Ένα κινέζικο…

… παλιό παραμύθι λέει για μια νεαρή γυναίκα που είναι παγιδευμένη ανάμεσα στον παιδικό της έρωτα και την επιθυμία του πατέρα της να παντρευτεί έναν άλλον άνδρα. Όταν πέφτει η νύχτα, αυτή και ο αγαπημένος της φεύγουν μακριά με μια βάρκα. Κάνουν δικό τους σπιτικό και μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Μα κάποτε εκείνη νιώθει τόση νοσταλγία, που δεν αντέχει άλλο και γυρίζει στο πατρικό της για να το δει έστω μια φορά. Ο πατέρας της μένει κατάπληκτος, όταν ακούει την κόρη του να του λέει πως έλειπε χρόνια. Την παίρνει από το χέρι και την πηγαίνει στο παλιό της δωμάτιο. Εκείνη βλέπει σαστισμένη τον εαυτό της ξαπλωμένο στο κρεβάτι. Ο πατέρας της τής εξηγεί πως έμεινε ξαπλωμένη εκεί από τη νύχτα που νόμισε πως έφυγε από το σπίτι. Η γυναίκα πλησιάζει στο κρεβάτι και οι δύο γυναίκες ενώνονται σε μια. Ποια είναι η αληθινή;

Στις γραφές…

… των θρησκειών, οι αποκαλύψεις είναι η υπέρτατη πηγή αλήθειας, αλλά στην πραγματική ζωή, όσο περισσότερες είναι οι αποκαλύψεις τόσο πιο βαθιά μας σπρώχνουν στο άγνωστο. Πράγμα που μας φέρνει στον νου ένα άλλο κινέζικο παραμύθι, για τον ταοϊστή σοφό Τσουάνγκ Τζου. Μια νύχτα ονειρεύτηκε πως ήταν πεταλούδα. Μα όταν ξύπνησε, δεν μπορούσε να πει με σιγουριά: ήταν άραγε ένας άνθρωπος που ονειρεύτηκε πως ήταν πεταλούδα ή μια πεταλούδα που ονειρεύτηκε πως ήταν άνθρωπος;