Εφημερίδα "Τα Νέα"

Αναζήτηση

Βρες
Εμφάνιση

Κόσμος :: Πολιτικό ρεπορτάζ

( για μια χούφτα δολάρια... :: 19-02-2003) 

ΤΟΥΡΚΙΑ

Για μια χούφτα δολάρια…

ΦΡΑΓΚΩ ΚΑΡΑΟΓΛΑΝ

Η διαμαρτυρία. "Όχι στον πόλεμο. Στείλτε στο Ιράκ λουλούδια, όχι βόμβες", γράφουν τα πλακάτ των διαδηλωτών στην Κωνσταντινούπολη

Η αντιπολίτευση είναι μια κατάσταση εφηβείας, όπου δικαιούται κανείς να είναι "ιδεολόγος", ενώ η εξουσία κατάσταση ωριμότητας, όπου αντιλαμβάνεται τις πικρές αλήθειες της ζωής και γίνεται "ρεαλιστής". Η κοινοτοπία αυτή ισχύει και για την νέα κυβέρνηση της Άγκυρας. Σε πλήθος θεμάτων, αλλά στην προκειμένη περίπτωση για το θέμα του Ιράκ.

"Δεν θα συμμετέχουμε με κανέναν τρόπο στον πόλεμο" έχει πει ο πρωθυπουργός Γκιουλ (7/2), "αν οι Αμερικανοί βιάζονται για την επίθεση, ας κάνουν γρήγορα τη συμφωνία μαζί μας", ο υπουργός Εξωτερικών Γιακίς (16/2), "δεύτερη απόφαση των Ηνωμένων Εθνών είναι εκ των ων ουκ άνευ για την Τουρκία", ο πρόεδρος Σεζέρ (18/2). Καταλυτική, όμως, ήταν η χθεσινή ομιλία του προέδρου του κυβερνώντος Λευκού Κόμματος Ταγίπ Ερντογάν προς την κοινοβουλευτική του ομάδα, που συνοψίζεται στη φράση: "Οι ΗΠΑ πρέπει να δουν με καλή πρόθεση τις απαιτήσεις μας και η κοινή λογική θα μας οδηγήσει να αναρωτηθούμε αν θα παραμείνουμε θεατές ή θα συμμετέχουμε στο γράψιμο της ιστορίας".

Είπαν τα… σύκα, σύκα

Η τουρκική κυβέρνηση, ύστερα από αναπόφευκτα ζιγκ ζαγκ, έλαβε τη σημαντική απόφαση προς την κατεύθυνση της συνεργασίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής για το θέμα του Ιράκ στις 5 Φεβρουαρίου. Η απόφαση ελήφθη "κεκλεισμένων των θυρών" και αφορούσε την "άδεια εκσυγχρονισμού τουρκικών βάσεων και λιμανιών από Αμερικανούς προς ιδίαν χρήση", ενώ η "άδεια διέλευσης αμερικανικών δυνάμεων και στρατοπέδευσής τους στο τουρκικό έδαφος" επρόκειτο να ψηφιστεί στις 18 Φεβρουαρίου.

Είναι γνωστό ότι "με το άνοιγμα του βορείου μετώπου (από τα σύνορα της Τουρκίας) η επίθεση στο Ιράκ θα κοστίσει φθηνότερα και θα είναι ασφαλέστερη". Η Άγκυρα είχε κάνει το αναγκαίο πρώτο βήμα, οι ΗΠΑ έπρεπε να πράξουν τα δέοντα, ιδίως σε ό,τι είχε να κάνει με οικονομικές προσδοκίες της Τουρκίας. Δεν έπραξαν όμως και επιπλέον ήγειραν, "ξαφνικά", θέμα διοίκησης των τουρκικών στρατευμάτων στο βόρειο μέτωπο. Η διπλωματική γλώσσα εγκαταλείφθηκε. Τη Δευτέρα (17/2) επιδόθηκε στον Αμερικανό πρεσβευτή "πακέτο προτάσεων" εκατό σελίδων, όπου λέγονται τα σύκα, σύκα και η σκάφη, σκάφη. "Η Εθνοσυνέλευση έπρεπε να έχει λόγους για να βγάλει το ψήφισμα στις 18/2" και δεν τους είχε.

Το "πακέτο" απαρτίζεται από τρία κεφάλαια: το "πολιτικό" (κυρίως, ένσταση στη δημιουργία κουρδικού κράτους), το "στρατιωτικό" (κυρίως, αποσαφήνιση όσον αφορά τη διοίκηση των τουρκικών στρατευμάτων) και το "οικονομικό", που είναι το πιο περίπλοκο. Στο κεφάλαιο αυτό η Άγκυρα εκθέτει τη ζημία που είχε υποστεί στον Πόλεμο του Κόλπου (40 δισ. δολάρια) και ζητεί "10 δισ. δολάρια δωρεάν βοήθειας, την παραγραφή των αμυντικών χρεών ύψους περίπου 4 δισ. και χαμηλότοκες πιστώσεις 20 δισ.".

Οι Αμερικανοί προφανώς βιάζονται. Δεκάδες αμερικανικά πολεμικά περιμένουν αγκυροβολημένα έξω από το λιμάνι της Μερσίνας, έτοιμα να ξεφορτώσουν προσωπικό και υλικό. Ο υφυπουργός Άμυνας Πολ Γούλφοβιτς είπε σε Τούρκο δημοσιογράφο: "Θα περιμένουμε ώς τις 21/2 και θα προχωρήσουμε στο σχέδιο β' ­ χωρίς την Τουρκία". Και, χθες, ο εκπρόσωπος του λευκού Οίκου Άρι Φλέισερ δήλωσε ότι "οι ΗΠΑ δίνουν 20 δισ. δολάρια και αυτή είναι η τελική προσφορά τους".

Η επιτροπή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου βρίσκεται στην Άγκυρα εδώ και δύο εβδομάδες. Ο προϋπολογισμός του 2003 δεν έχει καταστεί δυνατόν να καταρτισθεί ακόμη. Θα είναι, όμως, αποχρών λόγος ή μια χούφτα δολάρια για τα μέλη της Εθνοσυνέλευσης;