Προβάδισμα Κληρίδη, αλλά…

Όλα "παίζονται" ως τις 28 Φεβρουαρίου

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΛΑΚΟΣ

Καθώς τα χρονοδιαγράμματα της πιο σοβαρής ίσως προσπάθειας επίλυσης του Κυπριακού συμπίπτουν και ημερολογιακά με τις προεδρικές εκλογές στην Κύπρο, αξίζει να ανακαλέσει κανείς στη μνήμη όσα διαδραματίστηκαν στην προεκλογική περίοδο του 1993.

Κληρίδης - Μαρκίδης. Όποιος από τους δύο περάσει στον δεύτερο γύρο, είναι βέβαιο πως θα πάρει και τις ψήφους του άλλου

Και τότε, όπως και τώρα, ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Μπούτρος Γκάλι είχε παρουσιάσει ένα σχέδιο επίλυσης του Κυπριακού, το οποίο έμεινε γνωστό στην ιστορία ως "ιδέες Γκάλι". Απερχόμενος πρόεδρος ήταν ο Γιώργος Βασιλείου, στενός σήμερα πολιτικός φίλος και υποστηρικτής του Γλαύκου Κληρίδη.

Τότε όμως ο Γλαύκος Κληρίδης ήταν στην αντιπολίτευση και ο κύριος αντίπαλος του Γ. Βασιλείου.

Και τότε, όπως και τώρα, είχε αναπτυχθεί μια έντονη διελκυστίνδα μεταξύ εκείνων που είχαν ως πολιτική τη συζήτηση και διαπραγμάτευση των ιδεών Γκάλι και εκείνων που απέρριπταν ασυζητητί το σχέδιο. Μεταξύ εκείνων που απέρριπταν το σχέδιο ήταν και ο Γλαύκος Κληρίδης, ο οποίος υποσχόμενος ότι "θα ενταφιάσει" τις ιδέες Γκάλι, κατάφερε να εξασφαλίσει τη συνεργασία του Δημοκρατικού Κόμματος, του αείμνηστου Σπύρου Κυπριανού, και να κερδίσει τις εκλογές με μικρή διαφορά ψήφων.

Αν όλα αυτά έχουν ένα νόημα σήμερα, είναι για να δούμε αν στον ένα μήνα προεκλογικής εκστρατείας που θα ακολουθήσει ως τις 16 Φεβρουαρίου, η διεκδίκηση της εξουσίας και η προεκλογική αντιπαράθεση θα πλήξουν και πόσο τις διαπραγματευτικές προσπάθειες.

Στην άλλη πλευρά. Σήμερα ο κ. Κληρίδης βρίσκεται στην άλλη πλευρά και έχοντας στα πεπραγμένα του τη μεγάλη επιτυχία της Κοπεγχάγης, ζητά άλλους δεκαέξι μήνες προεδρικής θητείας για να ολοκληρώσει - κατά το επιτελείο του - το έργο του, επιτυγχάνοντας και τη λύση του Κυπριακού.

Η στρατηγική του μόνου εθνικού ηγέτη, ο οποίος μπορεί να χειρισθεί το Κυπριακό τις κρίσιμες ώρες και δεν πρόκειται να αντιπαρατεθεί με τους αντιπάλους του, διότι δεν είναι η ώρα των κομμάτων αλλά της ενότητας των πολιτικών δυνάμεων για τη λύση του Κυπριακού που χάραξε το επιτελείο του, παρουσίαζε σημαντικές πιθανότητες επιτυχίας μέχρι που ο πιο στενός του συνεργάτης, ο γενικός εισαγγελέας Αλέκος Μαρκίδης, την αμφισβήτησε εμπράκτως. Υπέβαλε και ο ίδιος προεδρική υποψηφιότητα, τραυματίζοντας τη μοναδικότητα του κ. Κληρίδη και τη γραμμή της αναγκαιότητας της υποψηφιότητας λόγω επικείμενων δραματικών εξελίξεων, αφού ο κ. Μαρκίδης δεν φαίνεται να συμμερίζεται τη λογική της υποψηφιότητας Κληρίδη των 16 μηνών. Προκάλεσε ακόμα κρίση στους κόλπους του Δημοκρατικού Συναγερμού, την υποστήριξη των οπαδών του οποίου διεκδικούν τώρα και οι δυο. Η διπλή υποψηφιότητα. Το ερώτημα ποιος θα περάσει στον δεύτερο γύρο, αν υπάρξει, απαντάται από τις μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις υπέρ του κ. Κληρίδη.

Όποιος πάντως και να περάσει, δεν πρέπει να υπάρχει καμιά αμφιβολία πως στον δεύτερο γύρο οι ψήφοι του ενός θα προστεθούν σ' εκείνες του άλλου.

Οι πιο καχύποπτοι μάλιστα προχωρούν ακόμα περισσότερο και - αποδίδοντας κίνητρα - υποστηρίζουν πως αυτή η διπλή υποψηφιότητα θα αυξήσει τελικώς τις πιθανότητες εκλογής του προέδρου Κληρίδη - αν είναι αυτός στον δεύτερο γύρο - διότι η υποψηφιότητα Μαρκίδη εμφανίζεται να συλλέγει ψήφους και από άλλους χώρους.

Η υποψηφιότητα Μαρκίδη δεν ήταν η μόνη ανατροπή σ' ένα προεκλογικό σκηνικό που χαρακτηρίζεται - πρέπει να ομολογήσει κανείς - ως τώρα από μια μάλλον ήπια αντιπαράθεση.

Η αυτόνομη υποψηφιότητα του προέδρου του Κινήματος Σοσιαλδημοκρατών Γ. Ομήρου, που στο τέλος του περσινού καλοκαιριού εμφανιζόταν ως ένας νέος πόλος, απεσύρθη και οι Σοσιαλδημοκράτες επέστρεψαν στην τριμερή συνεργασία με ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ όταν ο Δημοκρατικός Συναγερμός τάχθηκε υπέρ της υποψηφιότητας Κληρίδη με το αιτιολογικό των "δραματικών εξελίξεων" στο Κυπριακό.

Τάσος Παπαδόπουλος.Υποστηρίζει πως ο Κληρίδης δεν είναι ο μόνος που μπορεί να διαπραγματευτεί και να λύσει το Κυπριακό

"Πολιτική δολιοφθορά". Ο κ. Ομήρου κατήγγειλε πολιτική δολιοφθορά, τεχνάσματα και τυχοδιωκτισμό της ηγεσίας του Συναγερμού και υποστήριξε την υποψηφιότητα του Τάσου Παπαδόπουλου. Έτσι το μέτωπο της αντιπολίτευσης τελικώς παίρνει σάρκα και οστά. Το άθροισμα των κομματικών ψήφων των τριών κομμάτων βγάζει πρόεδρο από τον πρώτο γύρο και στόχος τώρα του μετώπου - χωρίς να διατυμπανίζεται - είναι ακριβώς η συσπείρωση των δυνάμεών τους ώστε ν' αγγίξουν αυτή τη δυνατότητα. Πόσο εφικτός όμως είναι αυτός ο στόχος; Τα κομματικά επιτελεία των τριών κομμάτων δεν ανοίγουν τα χαρτιά τους στο θέμα αυτό, διότι αναμφίβολα οι εξελίξεις των τελευταίων μηνών - η απόφαση της Κοπεγχάγης και η συνεχιζόμενη πρωτοβουλία των Ηνωμένων Εθνών για την επίλυση του Κυπριακού - ευνοούν περισσότερο τον κ. Κληρίδη. "Κατασκευασμένες". Με αυτό ακριβώς συνδέεται δεσπόζουσα επιχειρηματολογία της προεκλογικής εκστρατείας. Από την πλευρά του κ. Παπαδόπουλου υποστηρίζεται ότι οι εξελίξεις που επικαλείται ο κ. Κληρίδης και το επιτελείο του, για να δικαιολογήσει τη νέα υποψηφιότητα του προέδρου, αν δεν είναι κατασκευασμένες (σαφείς αιχμές για ξένα κέντρα προς τα οποία ο κ. Κληρίδης έχει ενδεχομένως αναλάβει δεσμεύσεις) δεν είναι και τόσο δραματικές. Ούτε ο κ. Κληρίδης είναι ο μόνος που μπορεί να διαπραγματευθεί και να λύσει το Κυπριακό.

Ο κ. Παπαδόπουλος είναι απορριπτικός και τυχόν εκλογή του θα οδηγήσει σε ναυάγιο το σχέδιο Ανάν, απαντά η πλευρά του κ. Κληρίδη, ενώ ο ίδιος ο κ. Μαρκίδης κατηγορεί τον κ. Παπαδόπουλο για διαπραγματευτικές τακτικές περιχαράκωσης που δεν μπορούν να οδηγήσουν τις συνομιλίες σε αποτέλεσμα.

Ακόμα ο Δημοκρατικός Συναγερμός προσάπτει στον κ. Παπαδόπουλο παλαιοκομματισμό και επικαλείται ότι ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης δεν μπορεί να λειτουργήσει στο νέο διεθνές περιβάλλον.

Όπως και να έχουν τα πράγματα ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει πως η προεκλογική περίοδος, αλλά ίσως και το αποτέλεσμα, υπόκειται στην επιρροή μη σταθερών παραγόντων αυτή την ώρα. Διότι οι συνομιλίες για το Κυπριακό και η προεδρική αναμέτρηση είναι συγκοινωνούντα δοχεία, όσο και αν η πολιτική ηγεσία λέει πως έχει την ωριμότητα και την ευθύνη να τα διαχωρίζει.