Οι Έλληνες ζουν… επικίνδυνα

Κατρακύλησαν από την 1η στη 10η θέση από άποψη μακροβιότητας

ΜΑΙΡΗ ΚΑΤΣΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

"Σήμα κινδύνου" για το μέλλον της υγείας των Ελλήνων, οι οποίοι σήμερα βρίσκονται στη 10η μόλις θέση διεθνώς από άποψη μακροβιότητας - από την 1η στην οπoία βρίσκονταν πριν από 30 χρόνια - στέλνει ο ακαδημαϊκός και καθηγητής κ. Δημήτρης Τριχόπουλος.

Δημήτρης Τριχόπουλος. Αν και η θνησιμότητα των Ελλήνων μειώνεται συνεχώς και το προσδόκιμο επιβίωσης αυξάνεται για κάθε ηλικία, η υπεροχή μας στη μακροβιότητα σε σχέση με τους άλλους λαούς σιγά-σιγά εξαφανίζεται

Ο καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας στις Ιατρικές Σχολές των Πανεπιστημίων Αθηνών και Χάρβαρντ, ο οποίος πρόκειται σήμερα το βράδυ να μιλήσει στην Ακαδημία Αθηνών με θέμα "Η υγεία των Ελλήνων: σήμερα και αύριο", τονίζει στα "ΝΕΑ": "Ο μέσος Έλληνας πληροί σήμερα και τους πέντε παράγοντες κινδύνου για χρόνιες σοβαρές νόσους: καπνίζει, είναι παχύσαρκος, δεν ασκείται, έχει υψηλή χοληστερόλη και δεν ελέγχει την υπέρτασή του".

Η θνησιμότητα

Η θνησιμότητα, όπως εξηγεί ο κ. Τριχόπουλος, είναι ο συμβατικά αποδεκτός ως ο καλύτερος δείκτης υγείας ενός πληθυσμού. "Η θνησιμότητα ολοένα και μειώνεται παγκοσμίως, εκτός από τις χώρες στις οποίες επικρατούν κοινωνικές αναταραχές", λέει ο καθηγητής. "Αυτή η βελτίωση δεν σημαίνει ότι η περίθαλψη υγείας είναι σήμερα καλύτερη, αλλά ότι κυρίως ο τρόπος ζωής των ανθρώπων είναι πλέον καλύτερος (συνθήκες υγιεινής, ύδρευσης κ.ά.). Στην Ελλάδα, όμως, συμβαίνει κάτι περίεργο, που θα έπρεπε να μας έχει ήδη κινητοποιήσει: αν και η θνησιμότητα των Ελλήνων μειώνεται συνεχώς και το προσδόκιμο επιβίωσης αυξάνεται για κάθε ηλικία, η υπεροχή μας στη μακροβιότητα σε σχέση με τους άλλους λαούς σιγά-σιγά εξαφανίζεται. Έτσι, ενώ ήμασταν ο μακροβιότερος λαός έως το 1965, σήμερα την πρώτη θέση κατέχει η Ιαπωνία και τη δεύτερη η Ισλανδία, για να ακολουθήσουν άλλες χώρες, όπως η Σουηδία, η Νορβηγία, η Ελβετία και η Ολλανδία".

Δύο λόγοι είναι - κατά τον κ. Τριχόπουλο - υπεύθυνοι (μόνοι τους ή σε συνδυασμό) για την ανησυχητική αυτή επιδείνωση της υγείας μας: "Κατ' αρχήν, έχει χαλάσει ο συνεκτικός ιστός μεταξύ του ιατρικού σώματος και του κόσμου", υπογραμμίζει. "Ο γιατρός έπαψε πια να είναι ο λειτουργός, ο συμπαραστάτης. Αυτό οφείλεται στον πολύ μεγάλο αριθμό των γιατρών σήμερα (που οδήγησε στην αλλαγή των προτεραιοτήτων του ιατρικού σώματος), στην υποβάθμιση της ιατρικής παιδείας, στις… άπειρες μετεγγραφές φοιτητών Ιατρικής από το εξωτερικό και στην αλλαγή της οργάνωσης της ιατροκοινωνικής ζωής".

Ο τρόπος ζωής

Ο δεύτερος λόγος είναι η αλλαγή του τρόπου ζωής μας. "Έχουμε καταστρατηγήσει και τους πέντε θεωρούμενους σήμερα διεθνώς ως μείζονες τρόπους πρόληψης", επισημαίνει ο καθηγητής. "Όπως δείχνει η μεγαλύτερη ιατρική έρευνα που έγινε ποτέ στην Ελλάδα (στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής μελέτης ΕΠΙΚ), σε όσο το δυνατόν πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 28.000 ενηλίκων του ελληνικού γενικού πληθυσμού, είμαστε οι πιο παχύσαρκοι μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Επιπλέον, οι νέοι μας καπνίζουν σε εκπληκτικό ποσοστό - και ακόμα και αν το κόψουν αργότερα, οι βλάβες στον οργανισμό θα έχουν γίνει. Τα επίπεδα χοληστερόλης ανευρίσκονται υψηλά, ενώ η υπέρταση δεν ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό μέσα στον ελληνικό πληθυσμό. Αυτά ισχύουν και για τα δύο φύλα, ενώ ο αστικός πληθυσμός αποδεικνύεται χειρότερος από εκείνον της υπαίθρου".